Bakan Tunç: Gazze deki acı tablonun karşısında sessiz kalamayız

Adalet Bakanı Tunç, St. Petersburg'un 2. Dünya Savaşı sırasında 2 yıldan uzun bir süre boyunca bombardıman altında kaldığını, karanlık günler geçirdiğini ve masum insanların hedef alındığını anımsattı.

Gazze'de yaşanan insanlık dramına değinen Tunç, şunları kaydetti:

"Bugün Gazze'de yaşananlar 21. yüzyılın vicdanını sarsacak boyutta bir insanlık dramıdır, bir soykırımdır. Gazze'deki trajedi hepimizi derinden sarsmakta, barışa olan inanca ve uluslararası hukuk sistemine de zarar vermektedir. Uluslararası hukuk, sivillerin korunmasını, orantılılık ve ayrım ilkelerine riayeti açıkça hükme bağlamaktadır. Hukukun üstünlüğünü savunan, adaletin tesisi için çalışan bizler, bu acı tablonun karşısında sessiz kalamayız.

St. Petersburg Uluslararası Hukuk Forumu'nda gündeme gelen konular adalete erişimi kolaylaştırmak içindir. Yargıda dijitalleşme, yapay zeka destekli sistemler ve modern hukuk uygulamaları insanlığın ortak iyiliği için önemli başlıklardır. Bunun yanında unutulmamalıdır ki adaletin ruhu insan onurunu korumak, masumların hayatlarını savunmak ve zulme karşı ses yükseltmekten geçmektedir. Bu nedenle, Türkiye olarak Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası her platformda kararlılıkla vurguladığı gibi 'daha adil bir dünya düzeni mümkündür' diyor ve Gazze'de yaşanan insanlık trajedilerinin bir an önce son bulmasını diliyoruz."

Bakan Tunç, Rusya Federasyonu'nda düzenlenen "13. St. Petersburg Uluslararası Hukuk Forumu"nun açış oturumunda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin son 20 yılda temel kanunlarını yenilediğini dile getirdi.

Öngörülebilir ve gecikmeyen bir adalet sistemi için 2025-2029 yıllarını kapsayan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde önemli hedefler belirlendiğini aktaran Tunç, bunlardan birinin de adalete erişimin kolaylaştırılması adına dijitalleşme yapay zeka teknolojilerinin yargının hizmetine sunulması olduğunu ifade etti.

Dijitalleşmeyi "toplumsal yapının her alanında köklü değişimlere yol açan bir dönüşüm süreci" olarak nitelendiren Tunç, 2007'de hayata geçirilen Ulusal Yargı Ağı Projesi'ni (UYAP Bilişim Sistemi) sürekli geliştirmeye devam ettiklerini bildirdi.

UYAP'ın adli işlemleri elektronik ortamda yürütülmesini sağlayan bir sistem olduğunu dile getiren Tunç, "Bu sistem ilk derece mahkemelerinden yüksek mahkemelere kadar tüm adli birimler ile Adalet Bakanlığının merkez ve taşra birimlerini birbirine bağlayan, kullanıcıların e-İmza veya şifreleri ile giriş yaparak işlem yapabildikleri, dış entegrasyonlarla birlikte diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla veri alışverişinde bulunulan bütünleşik bir bilişim sistemdir. UYAP entegrasyon çalışmaları kapsamında şu ana kadar 57 kurumla 186 farklı entegrasyonu tamamladık." diye konuştu.

UYAP sayesinde davalara ilişkin dosya ve belgelerin dijital ortamda görüntülenebildiğini, dava açma veya savunma sunmak için fiziken mahkemeye gitmenin zorunlu olmaktan çıktığını aktaran Tunç, "Bu sistemin sağladığı en büyük avantajlardan biri de hız, şeffaflık ve erişilebilirliktir." dedi.

Yargılama faaliyetlerinin UYAP sayesinde hızlandığını, şeffaf bir şekilde yürütüldüğünü ve vatandaşların yargıya erişiminin kolaylaştırdığını kaydeden Tunç, "Mobil uygulamalarla da hizmet veren UYAP avukat ve vatandaş portallarıyla avukatlarımıza ve vatandaşlarımıza çevrim içi erişim imkanı olan her yerden dava açma, dava dosyasını görüntüleme, icra takibi başlatma olmak üzere adliyelerde fiziken gerçekleştirebilecekleri tüm işleri zaman ve mekandan bağımsız olarak gerçekleştirebilmelerini sağlamaktadır. Vatandaş portalı 22 milyon 754 bin kullanıcıya ulaşan UYAP sayesinde savcılıklar ve mahkemeler tarafından bilgi ve belgeler artık saniyeler içerisinde temin edilebilmektedir." bilgisini verdi.

Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile 6 milyon 302 bin duruşma görüldüğünü, Kovid-19 salgını döneminde de e-Duruşma uygulamasının başlatıldığını belirten Tunç, "Uygulamanın başladığı günden itibaren 2 bin 972 hukuk mahkemesinde toplam 3 milyon 289 bin elektronik duruşma yapılmıştır." ifadelerini kullandı.

Hükümlülerin yakınlarıyla görüntülü görüşmesini sağlayan ACEP ile önemli bir adım atıldığını belirten Tunç, 2019'da yürürlüğe giren e-Tebligat sistemiyle resmi yazışmaları büyük oranda dijital ortama taşıdıklarını ifade etti.

Bakan Tunç, "2019'dan bu yana 285 milyon 190 bin elektronik tebligat gönderildi, bu yolla 20 milyar liranın üzerinde tasarruf sağlandı, böylece 170 bin civarında ağaç kesilmekten kurtuldu, 10 bin ton kağıt tasarrufu da sağlanmış oldu." diye konuştu.

Adalet Bakanı Tunç, son yıllarda yapay zeka teknolojilerinin hukuk alanında kullanımının gündeme geldiğini, Türkiye'de de bu konuda, büyük veri analizleri, dava yoğunluk haritaları ve yargı süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik yazılımlar geliştirildiğini söyledi.

Teknolojik dönüşüm sürecinin sadece fırsatları değil bazı zorlukları da beraberinde getirdiğini vurgulayan Tunç, şunları anlattı:

"Özellikle veri güvenliği ve kişisel verilerin korunması bu süreçte en çok tartışılan konulardan biridir. Hassas yargı verilerinin dijital ortamda saklanması, güçlü bir siber güvenlik altyapısı gerektirmektedir. Bu kapsamda Türkiye olarak siber güvenliği sağlayan önemli adımları hayata geçiriyoruz."

Yargıda dijitalleşme ve yapay zeka uygulamaları gibi başlıkların hukuk sistemlerinin daha etkin, daha adil ve daha erişilebilir hale gelmesi için büyük önem taşıdığını belirten Tunç, en temel insan hakkı olan yaşama hakkının dünyanın farklı yerlerinde korunamadığını dile getirdi.