Dengeli beslenmek yağ yakımını hızlandırıyor

Vücudumuzla ilgili her şey denge üzerine kurulu. Hayvansal ve bitkisel yağları doğru bir dengede tüketerek kilo vermeyi sağlamak da mümkün. Bu hafta yaz sofralarımızda doğru gıdaları seçerek sağlıklı bir şekilde kilo vermeyi örneklerle anlatacağım

Vücudumuz denge üzerine kurulu bir sistemde çalışıyor. Her şeyin fazlası vücutta zararlı etkiye neden olur. Azı da yaşamsal fayda sağlayan önemli metabolik olayların yetersiz çalışmasını sebep olur. Yenilen besinlerin vücutta enerji olarak kullanılma hızı her bir birey için farklılık gösterir. Depolanma şekli de ayrıdır. Örneklemek gerekirse bir kişi çok yemek yemesine rağmen vücudu az miktarda depolama yapabilir. Bir başka kişi ise yediği kadar çok miktarda yağ depolar. Ve hızlıca kilo alır. Bu nedenle kilo kontrolü için her bir birey için günlük aktivite miktarı da doğru porsiyon miktarları da farklılık gösterir.

PORSİYON KONTROLÜ KADAR ETKİLİ
Öte yandan porsiyon kontrolüne ek olarak besinlerin bitkisel veya hayvansal kaynaklardan sağlanıp sağlanmaması da vücutta yağ depolarının oluşması etkiler. Mesela bitkisel besinlerden rafine tahıllardan zengin beslenme yağ yakımını azaltmakta bağırsaklardan emilin basit şeker miktarını arttırarak yağlanmayı kolaylaştırmaktadır. Aynı şey hayvansal kaynaklı besinler içinde geçerlidir. Mesela fazla doymuş yağ içeren kuyruk yağı, yağlı etler ve derili tavuk gibi besin tüketimi bağırsaklarda oluşan trigliserit yoğunluğunu fazlalaştırmakta ve hücrelerde yağ sentezini arttırabilmektedir.

FARKLI AÇILARDAN FAYDALILAR
Yapılan araştırmalar bitkisel besinlerden daha fazla hayvansal besinlerden daha az bir yeme planı oluşturulduğunda vücutta yağ sentezini arttıran lipoprotein lipaz adlı enzimin daha yavaş çalışarak daha zor kilo alımına sebep olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca hayvansal besinler ile bitkisel besinlerin vücutta bazı yağ asitleri, vitamin ve mineraller açısından faydası da farklıdır. Eğer bir denge içinde tüketim olursa hayvansal ve bitkisel besinlerden alınan besinsel bileşikler birbirleri ile olumlu sinerjik etki göstererek daha iyi bir metabolik yarar sağladığı da gerçektir.

KAS VE GENEL SAĞLIK İÇİN HAYVANSAL BESİNLER ÖNEMLİ
Hayvansal besinlerdeki birçok vitamin ve mineralin vücutta kullanım yararlılığı çok daha iyidir. Bu sebeple yeterli sağlıklı hayvansal besin tüketimi kas, kemik dahil tüm genel sağlığımız için oldukça önemlidir.
1 Hayvansal besinlerden alınan A vitamini retinol olup vücutta daha etkin kullanılır, bitkilerde olan A vitamini karotenoid olup vücutta etkin olabilmesi için retinole dönüşmesi gerekir ki bu sebeple biyoyararlılığı düşüktür. Süt ve yumurta en iyi retinol eşdeğeri A vitamini kaynağıdır.
2 Hayvansal yiyeceklerdeki demir olumsuz emilim faktörlerinden etkilenmeyen ferrik demirdir.
Bitkisel besinlerde ferröz demir bulunur ve bitkisel besinlerin demir emilimi düşüktür.
Yağsız kırmızı et, hindi eti ve balık en iyi ferrik demir kaynaklarıdır.

3 Süt ürünleri gibi hayvansal kalsiyum kaynakları hem kalsiyum fosfor oranı hem de emilimi olumsuz etkileyen bileşikler içermediğinden emilim oranı yüksektir. Yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemişler, baklagil ve tam tahıllarda fitik asit, okzalik asit gibi bileşiklerinin bulunması kalsiyum emilim oranını düşürür. Süt ve süt ürünleri en iyi kalsiyum kaynaklarıdır.
4 Omega 3 yağ asitleri sentezi vücudumuzda öncü olan alfa linolenik asit tarafından karaciğerde gerçekleşmektedir. ALA sonucunda EPA ve DHA oluşmaktadır.
Bitkisel kaynaklı ALA'nın, EPA ve DHA dönüşümü hayvansal besinlerdeki ALA'ya göre daha düşüktür. Balık, balık yağı, yumurtadaki omega 3 yağ asitleri bitkisel kaynaklara göre KVH başta olmak üzere birçok hastalıktan korunmada daha etkindir.
Eğer her gün yediğiniz topla yiyeceklerin % 60'ının bitkisel % 40'u hayvansal besinlerden oluşmasına özen gösterirseniz hem birçok kronik hastalıklardan kendinizi daha iyi korur hem de vücudun yağ depolama kapasitesini de kontrol altında tutmuş olursunuz.

BEL VE BASEN BÖLGESİNDEKİ FAZLALIKLARDAN KURTULMAK MÜMKÜN
Dengeli beslenmede öncelik vermeniz gereken ana kuralları unutmamanızı öneririm. Besin çeşitliliğinde denge kurmak için aşağıdaki kurallara özen göstermeyi atlamayın.
❚ Bitkisel besinlerden zengin beslenmek için kahvaltıda taze yeşil yapraklı sebzelerden bolca yiyin.
Çiğ sebzelerden hem öğle hem akşam yemeklerinde az zeytinyağı ekleyerek hazırlanmış salata mutlaka ekleyin.
❚ Günde bir öğünde pişmiş sebze yemeğine yer açın.
❚ Taze meyveden günde 2 porsiyonu geçilmeyin.
❚ Her gün tam tahıllardan 3 porsiyon ve haftada 3 kere bir porsiyon olmak kaydıyla baklagillere yer verin.
❚ Tam yağlı süt ve süt ürünlerinin tercih edin.
❚ Balık, zeytin, zeytinyağı, ceviz, keten tohumu, susam gibi sağlıklı yağ içeren besinlerin sıkça tüketin.
❚ İşlenmiş etler, tütsülenmiş tüm besinler, hazır konserveler, paket yiyecekler, tatlandırıcı içeren tüm besin ve içecekler, organ etleri ve kızartılmış besinleri mutfağınıza sokmayın.
❚ Şeker tüketiminden uzak durun.
❚ Öğünlerle beraber 2 barda su için.
❚ Fazla tuz kullanmayın.

BU LİSTEYLE BİR AYDA DÖRT KİLO YAĞDAN KAYBEDİN

KAHVALTI:
2 adet haşlanmış yumurta 1 dilim tam yağlı peynir 5 adet siyah veya yeşil zeytin 1 ince dilim tam tahıldan hazırlanmış ekşi maya ekmeği Maydanoz, tere, fesleğen, roka

ÖĞLE:
Haftada 3 kere 1 tabak etli kuru baklagil yemeği yanına 1 kase yoğurt veya cacık ve salata Haftada 2 kere 4 adet ev yapımı köfte yanına 1 kase ev yapımı çorba ve salata Haftada 1 kere Fileto şeklinde fırında pişirilmiş deniz balığı ve yanına bol zeytinyağlı salata Haftada 1 kere 1 avuç içi kadar tavuk veya hindi eti yanına 1 kase yoğurt ve salata

ARA:
1 kase kiraz veya 4-5 adet taze kayısı veya 4-5 adet üçgen dilim karpuz veya 1 adet şeftali 15 adet badem veya fındık veya kaju

AKŞAM:
1 tabak etli veya sızma zeytinyağlı sebze yemeği 1 kase bulgur pilavı Salata

ARA:
1 adet nektarin veya 4-5 adet üçgen dilim kavun veya yarım muz veya 1 elma veya 2 dilim taze ananas 1 su bardağı süt veya kefir veya ayran