Denisovalılardan miras gizemli “Mukus Geni”: 20 bin yıl önce ilk Amerikalıları kurtarmış olabilir

Yeni bir genetik araştırma, atalarımızın Amerika kıtasına ulaşarak burada hayatta kalmasını sağlayan şaşırtıcı bir adaptasyonu gün yüzüne çıkardı. Science dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, mukus üretimiyle bağlantılı MUC19 adlı gen, Denisovalılar → Neandertaller → Homo sapiens hattında aktarılarak ilk yerleşimcilere bağışıklık avantajı sağladı.

Araştırma, gen aktarımının doğrudan olmadığını gösteriyor. Önce Denisovalılar Neandertallerle çiftleşti, ardından Neandertaller bu DNA parçasını Homo sapiens’e taşıdı. Bilim insanlarının “genetik sandviç” olarak tanımladığı bu nadir aktarım sayesinde, MUC19 varyantı Amerika’ya göç eden ilk insanlar arasında hızla yayıldı.

Kıtanın sert koşulları, yeni virüsler, bakteriler, farklı iklimler göçmenler için ölümcül olabilirdi. MUC19 varyantı, mukus yoluyla dokuları patojenlerden koruyarak bağışıklık sistemine avantaj sağladı. Bu biyolojik miras sayesinde ilk Amerikalılar enfeksiyonlara karşı daha dirençli oldu.

Meksika kökenli yerli topluluklarda genin görülme oranı %33. Peru’da %20, Porto Riko ve Kolombiya’da %1. Avrupa kökenlilerde ise neredeyse hiç yok.

Bilim insanlarına göre bu avantaj, Amerika’da kendiliğinden gelişmedi; göçten binlerce yıl önce insan türleri arasındaki genetik karşılaşmaların mirası olarak DNA’da zaten mevcuttu. Colorado Boulder Üniversitesi’nden Fernando Villanea, bu aktarımı “atalarımızın farkında olmadan bize bıraktığı genetik hayatta kalma kiti” sözleriyle niteledi.

Araştırmacılar şimdi şu sorulara yanıt arıyor:

MUC19’un henüz keşfedilmemiş başka faydaları var mı?
Bu gen günümüzde hangi hastalıklara karşı koruyucu olabilir?
Gelecekte kişiselleştirilmiş tıpta kullanılabilir mi?

Bu çalışma Science dergisinde yayınlandı.