Döner savaşını Avrupa kazandı: Tescil hamlesi geri tepti

İstanbul merkezli Türk Döner Üreticileri Derneği'nin (UDOFED), "Türk usulü dönerin" Avrupa Birliği (AB) nezdinde tescil edilmesi ve AB'de üretilenlerin bu adla satılamaması yönündeki başvurusu, olumsuz sonuçlanma aşamasına geldi. Henüz resmi bir açıklama yapılmamış olmasına rağmen, AB Komisyonu kaynaklarından sızan bilgiler, başvurunun reddedileceği veya hukuken ret mümkün olmazsa dosyanın Türkiye lehine bir karar alınmadan kapatılacağı yönünde.

Alman Bild gazetesi, "Türk usulü döner" talebinin geri çevrileceğini duyurarak, bu kararın Almanya, Avusturya, Belçika ve Hollanda gibi ülkelerdeki mevcut üretim şekilleriyle yapılan dönerlerin "döner kebap" adıyla satılmaya devam etmesini sağlayacağını bildirdi.

Bu gelişme, özellikle Almanya'daki yaklaşık 18 bin 500 dönerci ile AB genelindeki on binlerce işletme tarafından rahat bir nefesle karşılandı. Türkiye'nin davasını kazanması durumunda, bu işletmelerin ürünlerini "dönen şiş" gibi farklı adlarla satmak zorunda kalma ihtimali bulunuyordu.

Türkiye'nin başvurusuna karşı en güçlü itiraz Almanya ve Avusturya'daki tarım bakanlıkları ile döner üreticilerinden gelmişti. Türk tarafının tescil talebi, gerçek dönerin 16 aydan küçük sığır etinden yapılması, dana döneri dışında hindi etli ürünlere "döner" denmemesi, etteki tuz oranının yüzde 2 ile sınırlandırılması ve elektrikli makineler yerine 55 santimetrelik bıçak kullanılması gibi katı kurallar içeriyordu. Bu kurallar, Avrupa'daki üretim çeşitliliğini ve esnekliğini ortadan kaldıracağı gerekçesiyle kabul görmedi. Dolayısıyla, hindi eti ve farklı baharatlarla yapılan "Berlin döneri" ya da "Alman usulü döner" gibi ürünler piyasada varlığını sürdürecek.

Türkiye, dönerin adını koruma mücadelesinde sonuç alamazken Almanya'da dikkat çekici bir gelişme yaşandı. Sık sık dönerle verdiği pozlarla tanınan Bavyera Eyalet Başbakanı ve CSU Lideri Markus Söder'in bu ilgisini fırsata çeviren partisi, "Söner" ismini marka olarak tescil ettirdi. Böylece Türk dönerinin karşısına Alman "Söner" markası çıkarken, Türkiye'nin AB nezdindeki başvurusu hâlâ yanıtsız bir şekilde beklemeye devam ediyor.