Emekli işçi Ücret Garanti Fonu’ndan faydalanabilir mi? Sosyal Güvenlik Haberleri

EMEKLİ İŞÇİ ÜCRET GARANTİ FONU’NDAN FAYDALANABİLİR Mİ?

Bin 200 kişinin çalıştığı 40 yıllık geçmişi olan şirketimiz ödeme sıkıntısına düşerek konkordato ilan etti. Geçici mühlet kararı alındı. Çalışanların içeride 3-6 aylık maaş alacakları var. Bunlar şu ana kadar ödenemedi, ödenemiyor. İki sorum olacak: Birincisi, Ücret Garanti Fonu’nun devreye girebilmesi için geçici mühlet - kesin mühlet ayrımı var mı? İkincisi, çalışanlar içerisinde çok sayıda EYT'li emekli de bulunuyor. Bunlar da sigortalı olarak çalışmış ve ücret alacaklısı konumundalar. Emekli işçiler Ücret Garanti Fonu’ndan faydalanabilir mi? (İbrahim Ç.)

SORULARINIZ İÇİN: [email protected]

Zor duruma düştüğü için korkordato ilan eden işletme sayılarında geçen yıl başlayan artış bu yıl da aynı hızla devam ediyor. 2024 yılında 1.723 geçici mühlet, 827 kesin mühlet kararı verilirken, bu yılın ilk 6 aylık döneminde 1.259 geçici mühlet, 822 kesin mühlet kararı verildi.

Konkordato talep eden şirketlere önce 3 ay geçici mühlet veriliyor. Bu süre mahkeme kararıyla 5 aya kadar uzatılabiliyor. Kesin mühlet ise bir yıl uygulanıyor ve en fazla 6 ay daha uzatılabiliyor. Konkordato sürecinin sonunda ödeme güçlüğünden kurtulamayan şirketler hakkında iflas süreci başlıyor.

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca, işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflas ertelenmesi gibi nedenlerle ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde işçiler, ödenmeyen ücretlerinin üç aya kadar kısmını Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) bünyesindeki Ücret Garanti Fonu’ndan alabilirler. Fondan ücret talep edilebilmesi için ödenmeyen ücret alacağının, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki dönemlere ilişkin olması gerekiyor.

Konkordato halinde işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü tarih konkordato geçici / kesin mühlet tarihi olarak kabul edilir. Gönderdiğiniz belgelere göre, çalıştığınız işletme için 26 Haziran 2025 tarihinden geçerli olmak üzere geçici mühlet kararı alınmış bulunuyor. Buna göre, bu işletmedeki çalışanlardan koşulları sağlayanlar, bu tarihten önceki dönemlere ait ödenmeyen ücretlerini Ücret Garanti Fonu’ndan talep edebilirler.

Ücret Garanti Fonu, en fazla üç aya kadar ödenmemiş bulunan ücretleri karşılar. Fondan, asgari ücretin 7,5 katına (195.041,25 TL) kadar aylık ücret ödemesi yapılabilir. İşçinin fondan karşılanacak ücreti, işverence Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen prime esas kazanca göre belirlenir.

Fondan para talep edebilmek için konkordato ilan edilen işyerinde son bir yıl içinde en az 1 gün sigortalı çalışılması, İŞKUR’a başvurunun şahsen yapılması gerekir. Vekâletname ile başvuru kabul edilmez. Başvuru esnasında işverenin ödeme güçlüğüne düşmesine ilişkin belgeler, işçi alacak belgesi ve ödemeye esas diğer belgeler istenir.

İşverenin konkordato ilan etmesi durumunda mahkemece verilen konkordato geçici/kesin mühlet kararı veya bu kararın İcra İflas Kanunu uyarınca yayımlanmış ilanı ile başvuru yapılması gerekir.

EMEKLİ İŞÇİNİN DURUMU

Fondan ödeme yapılabilmesi için ücret alacağının bulunduğu dönemde işçinin 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında çalışmış olması gerekir. 4447 Sayılı Kanun kapsamında çalışmak demek, işçi için işsizlik sigortası primi ödeniyor demektir.

Emekli aylığı kesilmeden sigortalı çalışan işçilerden sadece sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesilir, işsizlik sigortası primi işçi ve işveren payı kesilmez. Bu nedenle, söz konusu işletmede emekli aylığını kestirmeden SGDP’ne tabi olarak çalışan işçilerin ödenmeyen ücretleri Ücret Garanti Fonu’ndan karşılanmaz.

Ancak, emekli işçinin işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde bir gün dahi olsa aynı işyerinde 4447 Sayılı Kanun kapsamında çalışmış olması halinde fondan yararlandırılması gerekir. Buna göre, söz konusu işletmede çalışırken son bir yıl içinde emekli olmuş kişiler SGDP ödeyerek çalışsalar bile fondan ücret alabilirler.

Fondan para talep edilirken dikkat edilmesi gereken önemli husus şudur: Ücret alacağı için başvuru yapılan tarihte hangi ödeme güçlüğü kararı (sizin için geçici mühlet) geçerli ise bu konuda yetkili kişilerin imzaladığı işçi alacak belgesinin İŞKUR’a ibraz edilmesi gerekir.

Diğer sorunuza gelince, fondan ücret talep edebilmek için kesin mühlet kararının beklenmesine gerek yok. Geçici mühlet döneminde de gerekli belgeler ile birlikte başvuru yapılabilir.

İŞKUR’a sunulacak işçi alacak belgesi veya gönderilen yazılarda ücret alacağı konusunda tereddüde yol açacak ifadelerin bulunmaması gerekir.

3600 GÜNLE NE ZAMAN EMEKLİ OLUNUR?

02.07.1968 doğumlu bir kadınım. İlk işe giriş tarihim 30.09.1991 ve şu an toplam 3795 prim günüm var. 3600 günle ne zaman emekli olabilirim? (İsimsiz)

SSK kapsamında ilk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlamış olanlar, prim günlerinin normal emeklilik için yeterli olmaması halinde en az 3600 prim gününü tamamladıklarında kadınlar 58, erkekler 60 yaşında kısmi emekli aylığı bağlatabilirler.

Prim gününüz dolmuş bulunuyor, 58 yaşını tamamlamanız gerekiyor. Yaşı tamamlayacağınız 2 Temmuz 2026 tarihinden itibaren emeklilik başvurusu yaparak emekli aylığı bağlatabilirsiniz.

BAĞ-KUR’LU 5400 GÜNLE NE ZAMAN EMEKLİ OLUR?

Annem 01.07.1968 tarihinde doğdu. İlk sigorta başlangıç tarihi SSK kapsamında 01.08.1996 ve farklı dönemlerde bu kapsamda toplam 727 gün prim ödenmiş. 1997 yılında BAĞ-KUR kapsamında çalışmaya başlamış ve 571 gün ödenmiş. 28 Şubat 2007 tarihi itibarıyla BAĞ-KUR kapsamında 2823 gün borç görünüyor. Bu prim günlerini ihya ederek 2025 yıl sonuna kadar ödersem annem 1 Temmuz 2026 tarihinde emekli olabilir mi? (Harun G.)

İlk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayan BAĞ-KUR’lular, prim günleri normal emeklilik için yeterli değil ise en az 5400 prim günüyle kadınlar 56, erkekler 58 yaşında emekli olabilirler. İhya yapmış olsanız bile annenizin toplam prim günü 4121’de kalıyor. İhya sonrası 1279 gün daha prim ödemesi gerekir. Eksik prim günlerini isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek tamamlayabilir. Eksik prim günlerini tamamlamadan emekli olamaz.