Kimler 3600 günle emekli olabilir? Sosyal Güvenlik Haberleri

3600 GÜNLE EMEKLİ OLMAK MÜMKÜN MÜDÜR?

Toplam sigorta prim gün sayım 3500 civarı, şu an işsizim ve sigortam yatmıyor. Yaşım 52. 100 gün daha sigortalı çalışıp 3600 günü doldurursam 60 yaşıma geldiğimde emekli olabilir miyim? Yaş 60 olunca emekli olmak için 3600 gün yeterli mi? Değilse nasıl bir yol izlemem gerekir? (Aydın D.)

SORULARINIZ İÇİN: [email protected]

Normal emeklilik için aranan koşullar, sigortalı çalışmaya başlama tarihine göre değişmektedir. SSK’lılardan sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayanlar 5000 – 5975 prim gününü tamamladıklarında yaşa bakılmaksızın emekli olurlar.

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayan SSK’lılar 7000 prim gününü tamamladıklarında kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe hak kazanırlar.

Sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 sonrasında başlayan 4/a’lılar (SSK), 7200 prim gününü tamamladıkları tarihte geçerli yaşta emekli olurlar. 7200 prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olurlar. Emeklilik yaşı, prim gününü tamamlama tarihine bağlı olarak her 2 yılda 1 yaş uzar.

Buraya kadar anlattıklarım normal emeklilik koşullarıdır. Prim günü normal emeklilik için yeterli olmayan SSK’lılar, daha az prim günüyle kısmi emekli aylığı bağlatabilirler. SSK’lılar için kısmi emekli aylığı koşulları şöyledir:

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 öncesinde başlayanlar en az 3600 prim günü bulunmak şartıyla kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olurlar.

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayanlar 4500 prim günü bulunmak ve asgari 25 yıl sigortalılık şartıyla kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olurlar.

İlk defa sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayan SSK’lılar ise 5400 prim günü bulunmak şartıyla, normal emeklilik yaş haddine 3 yıl eklenmek suretiyle emekli edilirler. Prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 61, erkekler 63 yaşında kısmi emekli aylığı bağlatabilirler.

Kısmi emekli aylığı bağlananlar günümüzde 16.881 TL olarak uygulanan en düşük emekli aylığı alırlar.

Sizin durumunuza gelince, ilk defa sigortalı çalışmaya hangi tarihte başladığınızı belirtmemişsiniz. Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başladıysanız prim gününüzü 3600’e tamamladıktan sonra hiç çalışmasanız bile 60 yaşını doldurduğunuz tarihte emeklilik başvurusu yapabilirsiniz.

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden sonra başladıysanız bu durumda 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi şartını birlikte tamamlamadıktan sonra emeklilik başvurusunda bulunabilirsiniz.

CUMARTESİ GÜNÜ YILLIK İZİNDEN DÜŞÜLÜR MÜ?

Bir devlet hastanesinde 4/d işçi olarak çalışmaktayım. Kurumumuzda 4857 Sayılı İş Kanununa tabi işçiler ihtiyaca göre farklı şekillerde çalışmaktadır. Ayaktan tedavi kısmında yani hafta içi çalışanlar 45 saati tamamladıklarında akdi tatil olan cumartesi günleri yıllık izinden düşülüyor. Toplu iş sözleşmesinde ‘yıllık izin hesabında cumartesi günü işgünü sayılır’ hükmü akdi tatil hak edildiğinden yanlış yorumlanmakta ve aynı birimlerde birlikte çalıştığımız memurlarla uygulama farklılığı/adaletsizliği oluşmaktadır. Çalışırken 5 gün hizmet alacağınız kişiye izin istediğinde 6 gün izin kullandırmaya çalışmak hayatın doğal akışına da aykırıdır. Bu konudaki itirazlarımız için kurumumuzdan müspet cevap alamadığımızdan, nasıl bir yöntem izleyebileceğim hakkında fikrinizi öğrenmek istiyorum. (Erdal K.)

Öncelikle şunun altını çizelim. İşçiler 4857 Sayılı İş Kanununa, memurlar ise 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir. Söz konusu kanunlar uyarınca, haftalık çalışma süresi devlet memurlarında 40 saat, işçilerde 45 saattir. Memurlar haftanın 5 günü, günde 8 saat çalışır. İşçiler haftada 6 gün çalışırlarsa günde 7,5 saat, haftada 5 gün çalışırlarsa günde 9 saat üzerinden çalıştırılır.

Devlet memurları için cumartesi ve pazar günlerinin tatil olduğu kanunda açıkça yazılıdır. İşçilerde ise hafta tatili, 6 günlük çalışmayı izleyen 7’nci gündür.

İş Kanunu uyarınca, yıllık izin süresine rastlayan hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor. Kanun cumartesiyi iş günü kabul ediyor.

Sizin gibi haftada beş gün, yani pazartesi - cuma günleri arasında çalışanlar için cumartesi gününün yıllık izin süresinden sayılıp sayılmayacağı konusunda geçmişte farklı uygulamalar söz konusu idi. Farklı uygulama, Yargıtay 9. ve 22. hukuk daireleri arasındaki görüş farklılığından kaynaklanıyordu. Ancak, iki dairenin birleştirilmesi sonrasında bu konuda ilke kararı alınarak görüş farklılığı ortadan kaldırıldı.

Buna göre, bireysel veya toplu iş sözleşmeleriyle cumartesi ve pazar günleri hafta tatili günü olarak belirlenmişse, İş Kanunu’nun 56/5. maddesi gereği her iki gün yıllık izin sürelerinden sayılmaz. Başka bir anlatımla yıllık izin kullanma dönemi içindeki cumartesi ve pazar günleri, kullanılan izin süresinden düşülür. Ancak bireysel veya toplu iş sözleşmesinde hafta tatiline eklenen bu cumartesi gününün yıllık izin hesabında iş günü olarak sayılacağı veya izin süresinden düşülmeyeceği şeklinde açık bir kural mevcutsa, bu hüküm geçerli sayılır ve İş Kanunu’nun 56/5. maddesi gereği sadece yıllık izne rastlayan pazar günleri izin süresinden düşülür.

Yargıtay’ın ilke kararına göre, sizin toplu iş sözleşmenizde “Yıllık izin hesabında cumartesi günü işgünü sayılır” şeklinde açık bir ibare bulunduğundan, yıllık izne denk gelen cumartesi günü izin kullanmış sayılırsınız.

2000-2008 ARASINDA ÇALIŞMAYA BAŞLAYANLAR KENDİ İSTEĞİYLE İŞTEN AYRILDIĞINDA KIDEM TAZMİNATINI NASIL ALABİLİR?

SSK’lı çalışmaya 15.01.2008 tarihinde başladım. Prim günüm 5500. Yaşım 40, sigortalılık sürem 17,5 yıl. Şu an çalıştığım işyerinde çalışmaya 11 yıl önce başladım. Ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim? (Gülnur S.)

Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayanların kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilmeleri için öncelikle ya 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi koşulunu birlikte tamamlaması ya da sigortalılık süresine bakılmaksızın en az 7000 prim gününün bulunması gerekir.

Siz 4500 prim gününü tamamlamışsınız ama 25 yıl sigortalılık süresini 1 Ocak 2033 tarihinde tamamlayacaksınız. Bu durumda geriye 7000 prim gününü tamamlamak kalıyor. Prim gününüzü 7000’e tamamladıktan sonra kendi isteğinizle işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı alabilirsiniz. Bu hakkı kullanabilmek için öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) kıdem tazminatı alabileceğinize dair yazılı belge almalısınız. Bu belge ile birlikte işverene başvurarak kıdem tazminatınızı talep etmek suretiyle işten ayrılabilirsiniz.