EYT’den emekli işçi kıdem tazminatı alabilir mi? Sosyal Güvenlik Haberleri

EYT’DEN EMEKLİ OLDUKTAN SONRA ÇALIŞAN KİŞİ KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ? EYT kapsamında emekli oldum ve emekli olurken kıdem tazminatımı, izin paramı aldım, aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyorum. İleride kendi isteğimle işten ayrılırsam emeklilik sonrası çalıştığım süre için yeniden kıdem tazminatı alabilir miyim? (Serkan A.)

Kıdem tazminatının hangi durumlarda alınabileceği kanunda düzenlenmektedir. Buna göre, işçinin haklı bir sebeple işten ayrılması, erkek işçilerin askerlik nedeniyle işten ayrılması, kadın işçilerin evlendikten sonra bir yıl içinde işi bırakması, yaş dışındaki emeklilik koşullarının yerine getirilmesi, emekliye ayrılması ya da işverenin haklı bir sebep olmadan işçiyi işten çıkarması hallerinde kıdem tazminatı ödenir. İşveren açısından haklı sebepler 4857 Sayılı İş Kanunun 25. maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde düzenlenen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerdir. Ancak, işveren haklı sebepler olmadan emekli işçiyi işten çıkartırsa kıdem tazminatını ödemek zorunda kalır.

Emekli olurken kıdem tazminatını alan işçi emekli olduktan sonra aynı veya başka bir iş yerinde çalışmaya devam ederse, normal koşullarda kendi isteğiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatı alamaz. İşçinin kendi isteğiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatı alabilmesi için iş akdini haklı sebeple feshetmesi gerekir. İşçi açısından haklı fesih sebepleri 4857 Sayılı Kanunun 24. maddesinde düzenlenmiştir. İşçi açısından haklı fesih sebepleri şunlardır:

İşçinin yaptığı işin, niteliğinden doğan bir sebeple sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli oluşturması.

İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işverenin ya da başka bir işçinin bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması.

İşverenin işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde söz söylemesi, davranışlarda bulunması veya işçiye cinsel tacizde bulunması.

İşverenin işçinin kendisine veya aile fertlerine sataşması, gözdağı vermesi, kanuna karşı davranışa özendirmesi, kışkırtması, şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnat ve ithamlarda bulunması.

İşverenin işçinin ücretini kanuna uygun olarak ödememesi.

İş yerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması.

Bu saydıklarım, işçi açısından haklı fesih sebepleridir. Normal çalışan veya emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden işçi bu sebeplerden birine dayanarak iş akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanır.

Söz konusu sebepler arasında mahkemede kanıtlanması en kolay olanı işçinin ücretinin zamanında ve eksiksiz ödenmemesi hususudur. Ücretin süresinde ödenmemesi halinde işçi iş akdini feshettiğinde kıdem tazminatını alır. Fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi de işçi açısından haklı fesih sebebidir.

Hak kaybına uğramamak için ücret süresinde ödenmediği gerekçesiyle iş akdinin feshedildiği durumlarda bunun mutlaka yazılı olarak belirtilmesi gerekir.

Emekli işçi olarak kendi isteğinizle işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı alabilmeniz için haklı sebeple iş akdini feshetmeniz ve gerekçenizi işverene yazılı olarak bildirmeniz gerekir.

EMEKLİLİĞE NE ZAMAN BAŞVURMAK AVANTAJLI? 2025 senesinde emekli olanların 2024 senesinden düşük aylık alacağını geçen yıl belirtmiştiniz. Ben çalıştığım için geçen sene emekli olamadım. E-Devlet'ten emekli aylık hesaplamaya baktığımda geçen sene 19 bin küsur lira olan aylık bu sene 16 bin küsura düştü. Bu sene 63 yaşına giriyorum ve işten ayrılıyorum. Bu sene onuncu ayda mı emekliliğe başvurmak avantajlı yoksa 2026 başında mı? (K. Kartal)

Emekliliğe hak kazandığı halde geçen yıl emekli olamayanların geçen yıl sistemde görünen emekli aylıkları ile bu yılki aylıkları arasında yüzde 30-31 oranında fark oluştu. 2025 yılından 2026 yılına geçerken ne kadar fark oluşacağı henüz kesin olmamakla birlikte yaklaşık yüzde 5-6 oranında olacağı tahmin ediliyor. 2025 yılında emekli olanlar 2026 yılına göre daha avantajlı olacaklar.

Her ne kadar 2024 yılında emekli olamadığınız için aylığınız en düşük emekli aylığı seviyesine gerilemiş olsa da bu yıl emekli olmanızda fayda var. En azından iki üç ay önce emekli aylığı almaya başlayacağınız için avantajlı olursunuz.

EMEKLİLİK BAŞVURUSU YAPAN KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ? Mevsimlik işçi olarak bir şeker fabrikasında çalışırken ticaret yaptığım gerekçesiyle iş akdim askıya alındı. İş akdim askıya alındığında 25 yılımı doldurmama 19 gün kalmıştı. Şu an denetleme devam ediyor. Hakkımda başka hiçbir iddia bulunmuyor. Sadece ticaret yaptığım öne sürülerek yapamazsın diyorlar. Ticaret çiftçi ile benim aramda olan bir durum, kuruma hiçbir zararım yok. Askerlik süresinin 14 ayını borçlandığım zaman emekli olabiliyorum. Denetleme devam ederken emeklilik başvurusu yapar isem kıdem tazminatını alabilir miyim? (İsa K.)

İş Kanununa göre mevsimlik işçinin iş sözleşmesi sadece sezon bitiminde askıya alınır. Sezon devam ederken denetleme veya soruşturma yapılacağı gerekçesiyle işçinin iş akdi askıya alınamaz. Hakkınızda henüz işten çıkarma işlemi yapılmadığı anlaşılıyor.

Emeklilik gerekçesiyle iş akdini fesheden işçi kıdem tazminatını alır. Askerlik borçlanması yapmanız halinde emekliliğe hak kazanıyorsanız hiç beklemeden borçlanmanızı yapın. Borçlanma sonrası SGK’dan emekliliğe hak kazandığınıza dair yazı alın. SGK’dan aldığınız yazıyı da ekleyerek iş akdini feshettiğinizi işverene yazılı olarak bildirin. Ardından SGK’ya emeklilik başvurusu yapın.