Finansal varlıklar tarihi zirveye çıktı 40 trilyon TL geçildi

Finansal varlıklarda 2024'ün ekim ayında başlayan kesintisiz büyüme süreci art arda dokuzuncu aya taşındı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından açıklanan verilere göre, yurtiçi ve yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıklarının büyüklüğü, bu yılın haziran sonu itibarıyla 40 trilyon 146 milyar lira ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Finansal varlıklar, mayıs ayına göre 1.6 trilyon lira, 2024'ün aynı dönemine göre ise 10.3 trilyon lira arttı. Varlıklarda 1 yıllık büyüme yüzde 34.6 olarak gerçekleşti.

TL MEVDUAT YÜKSELİŞTE
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları haziran sonu itibarıyla son 5 yılda yüzde 680, son 3 yılda yüzde 235, son 1 yılda ise yüzde 38.3 artarak 36.1 trilyon liraya ulaştı. Yerlilerin finansal varlıkları içerisinde TL mevduat ile hisse senedinde çarpıcı artış yaşandı. Son 5 yılda, yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı yüzde 789 artarak 1 trilyon 482 milyar liradan 13 trilyon 175 milyara çıktı. TL mevduatta son 3 yıldaki büyüme yüzde 358, 1 yıllık büyüme ise yüzde 35 oldu. TL mevduatın yurtiçi yerleşiklerin toplam varlıkları içerisindeki payı 2022'nin haziran sonunda yüzde 26.7 iken, 2025'in aynı döneminde yüzde 36.5'e çıktı.

DÖVİZİN PAYI ÇAKILDI
Yurtiçi yerleşiklerin döviz tevdiatları son 3 yılda yüzde 49.2 artarak 5.5 trilyon lira oldu. Döviz tevdiat hesaplarının toplam varlıklar içerisindeki payı bu dönemde yüzde 34.4'ten yüzde 15.3'e geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin finansal arlıkları içerisinde Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin (DİBS) tutarı, haziran sonu itibarıyla son 5 yılda yüzde 578, son 3 yılda yüzde 210, son 1 yılda ise yüzde 59.8 artarak 7.4 trilyona ulaştı. Hazine tahvili ile bonolarından oluşan DİBS'lerin finansal varlıklar içerisindeki payı yüzde 20.5 oldu.

TAHVİLLERE İLGİ ARTTI
Yerli yatırımcıların ocak sonunda 1.5 trilyon lira olan altın hesaplarının büyüklüğü haziranda 2 trilyon 166 milyara ulaştı. Altının finansal varlıklar içerisinde payı yüzde 6 olarak gerçekleşti. Yurtiçi yerleşiklerin son dönemde Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yurtdışında gerçekleştirdiği borçlanma aracı olan eurobondlara ilgisinin arttığı dikkat çekiyor. Kamuya ait eurobond portföyünün büyüklüğü 5 yıl önce 203 milyar lira iken, 2025'in haziran sonunda bu rakam 2 trilyon lirayı aştı. Özel sektöre ait eurobondların büyüklüğü de bu dönemde 61 milyar liradan 1.3 trilyona çıktı. Eurobondların finansal varlıklar içerisinde payı yüzde 5.7'den 9.4'e çıktı.
HİSSE SENEDİNDE REKOR
Endeksin uzun süren düzeltmesinin etkisiyle 2 milyona yakın yatırımcının çıkış yaptığı hisse senetlerinde ile portföy büyüklüğü açısından rekor kırıldı. Yurtiçi yerleşiklerin hisse senedi varlığının büyüklüğü haziran sonu itibarıyla 3 trilyon 889 milyar lira ile tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Hisse senedi varlığında son 5 yıllık büyüme yüzde 1.356, son 3 yıllık büyüme yüzde 414, son 1 yıllık büyüme ise yüzde 5 oldu. Hisse senetlerinin toplam varlıklar içerisindeki payı yüzde 5.7'den 10.8'e çıktı.

YABANCI DA TL TERCİH ETTİ
TSPB verilerine göre yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıkları haziran sonu itibarıyla 4 trilyon 50 milyar lira ile rekor seviyeye ulaştı. Yabancıların finansal varlıklar son 5 yılda yüzde 716, son 3 yılda yüzde 409, son 1 yılda ise yüzde 8.5 büyüdü. Yabancıların 2020'nin haziran sonunda 39 milyar lira, 2022 haziran sonunda 61 milyar lira, 2024 haziran sonunda ise 419 milyar lira olan TL mevduat portföyü, bu yıl altıncı ayı sonunda 449 milyara ulaştı. TL mevduatın yabancıların finansal varlıkları içerisindeki payı yüzde 7.8'den 11.1'e çıktı. Yabancının döviz tevdiat hesapları 886 milyar lira büyüklükte bulunurken, kıymetli maden hesapları ise 67 milyara ulaştı. Yabancının hisse senedi portföyü ise haziran sonu itibarıyla son 5 yılda 266 milyar liradan 2.1 trilyona çıktı.

KKM 97 HAFTADIR DÜŞÜYOR
Ekonomi yönetiminin bu yıl sonlandırmayı hedeflediği kur korumalı mevduatta 18 Ağustos 2023'teki tarihi zirvenin ardından başlayan düşüş süreci kesintisiz olarak 97 haftadır devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun son açıkladığı verilere göre KKM hesapları 27 Haziran haftasında 543.8 milyar liraya indi. KKM'nin büyüklüğü dolar bazında ise 13.7 milyar dolara geriledi. Kur korumalı mevduatın toplam mevduattaki payı yüzde 26.2'den 2.3'e geriledi.