Haftanın tarihine bakış

Yaklaşık 135 bin kişinin direkt olarak etkilendiği bombalama sonucunda 66 bin kişi hayatını kaybetti, 69 bin kişi ise yaralandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 5 Ağustos 1921 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü "Türk Orduları Başkomutanı" olarak atayarak Sakarya Meydan Muharebesi öncesinde ordunun yönetimini tek bir merkezden yönlendirme kararı aldı.

Meclis, olağanüstü koşullar nedeniyle Paşa'ya, TBMM'nin yasama ve yürütme yetkilerini kullanarak üç aylık süreyle geniş yetki tanıdı. Bu yetki ile Mustafa Kemal, ordunun maddi ve manevi örgütlenmesini hızla gerçekleştirmek üzere stratejik kararlar aldı.

Belli başlı diğer olaylar:

4 Ağustos

1683 - Dom Perignon, şampanyayı üretti.

1791 - Osmanlı-Avusturya devletleri arasında Ziştovi Barış Antlaşması imzalandı.

1875 - Danimarkalı masal yazarı H.C. Andersen, Kopenhag'da öldü.

1914 - İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilan etmesiyle I. Dünya Savaşı başladı.

1922 - Enver Paşa, Türkistan'da şehit edildi.

1958 - IMF'nin baskısıyla yüksek devalüasyona gidildi. Türk lirası, dolara göre 2,80 liradan 9,45 Türk lirasına çıkarılarak devalüe edildi.

1983 - İtalya'da ilk kez bir sosyalist, Sosyalist Parti Genel Sekreteri Bettino Craxi, başbakanlık görevine getirildi.

1988 - Samsun ve Sinop sahillerine zehirli olduğu bildirilen çok sayıda varil vurdu.

1996 - İstanbul'a getirilen Enver Paşa'nın naaşı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in katıldığı askeri törenle Abide-i Hürriyet Tepesi'nde toprağa verildi.

2005 - Türk sinemasının emektar senaristlerinden Safa Önal, filme çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi.

2010 - Şili'de bir bakır madeni çöktü, 33 madenci yerin 700 metre altında mahsur kaldı. Hayatta oldukları belirlenen madenciler yaklaşık iki ay süren yaşatma ve kurtarma çalışmalarının ardından 13 Ekim'de yer altından çıkarıldı.

2012 - Türk sinemasının önemli yapıtlarına imza atan yönetmen Metin Erksan, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 83 yaşında vefat etti.

2013 - Japon Uzay Ajansı, insanlarla iletişim kurabilen ilk astronot robot "Kirobo"yu uzaya gönderdi.

2016 - FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişimi sırasında adı kalkışma ihanetine karışan 171 yıllık Kuleli Askeri Lisesi, yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında kapatıldı.

2017 - Irak'ın batısındaki Ramadi kentinde terör örgütü DEAŞ tarafından öldürüldüğü tahmin edilen 40 kişinin cesedinin yer aldığı toplu mezar bulundu.

2018 - Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'ya törende konuşma yaptığı sırada bomba yüklü İHA ile saldırı düzenlendi. Maduro, saldırıdan yara almadan kurtuldu.

2019 - Uçan kaykayın mucidi Fransız Franky Zapata, Fransa ile İngiltere'yi ayıran Manş Denizi'ndeki Dover Boğazı'nı uçarak geçti.

2020 - Beyrut Limanı'nda çıkan yangında, 6 yıldır limandaki bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitrat patladı. Patlamada, 191 kişi hayatını kaybetti ve 6 binden fazla kişi yaralandı.

5 Ağustos

1895 - Alman sosyalist düşünür Friedrich Engels öldü.

1914 - Mary P. Jacop, sütyenin patentini aldı.

1921 - Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Başkomutan seçildi.

1925 - Mustafa Kemal, 29 Ocak 1923'te evlendiği Latife (Uşaklıgil) Hanım'dan ayrıldı.

1944 - Yahudi mültecileri taşıyan "Mefkure" motoru, İğneada açıklarında bir denizaltı tarafından batırıldı, 312 mülteci boğuldu.

1962 - ABD'li yıldız Marilyn Monroe, Hollywood'daki evinde ölü bulundu. 36 yaşındaki Monroe'nun intihar ettiği açıklandı.

1964 - ABD Başkanı Lyndon Johnson, bir Amerikan destroyerine ateş açıldığı iddiasıyla Kuzey Vietnam'ın bombalanması emrini verdi.

1969 - Amerikan uzay aracı "Mariner Seven", Mars'ın fotoğraflarını çekti.

1980 - Ali Özgentürk'ün yönettiği "Hazal", Paris'te düzenlenen Prades Film Festivali'nde "En İyi Film" ödülünü aldı.

1980 - Lyon Konsolosluğu, Ermeni teröristlerin saldırısına uğradı, 4 kişi yaralandı.

1998 - Doğu Bloku'nun hayatta kalan son Stalinci liderlerinden Bulgaristan'ın uzun yıllar diktatörü olan Todor Jivkov, Sofya'da 96 yaşında öldü.

2013 - Ergenekon Davası'nda karar açıklandı ve 66'sı tutuklu 275 sanık arasında yer alan eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ, CHP milletvekilleri Mustafa Balbay, Mehmet Haberal ve Sinan Aygün hakkında hapis cezaları verildi.

2017 - Balistik füze denemelerini sürdüren Kuzey Kore'nin ihracat gelirlerini yeni yaptırımlarla üçte bir oranında azaltmayı hedefleyen BM Güvenlik Konseyi karar tasarısı, oy birliğiyle kabul edildi.

2020 - Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Üstün Asutay, 82 yaşında hayata veda etti.

6 Ağustos

1571 - Magosa'nın Osmanlı ordularına teslim edilmesiyle Kıbrıs'ın fethi tamamlandı.

1914 - İlk elektrikli trafik lambası, ABD'nin Ohio Cleveland kentinde hizmete girdi.

1915 - İtilaf Devletleri orduları, Anafartalar'da karaya çıktı.

1924 - Lozan Barış Antlaşması yürürlüğe girdi.

1938 - "Times" gazetesi, "Atatürk ve Atatürk Türkiye'si" özel sayısı yayımladı.

1945 - II. Dünya Savaşı'nda ABD, Japonya'nın Hiroşima kentine ilk atom bombasını attı, 66 bin kişi öldü ve 69 bin kişi yaralandı.

1956 - Turan Selçuk, İtalya'da düzenlenen yarışmada Altın Palmiye Ödülü'nü kazandı. Bu, bir Türk sanatçının karikatür alanında kazandığı ilk uluslararası ödül oldu.

1989 - Milli Piyango İdaresi "Kazı Kazan" oyununu piyasaya çıkardı.

2012 - NASA tarafından üretilmiş en zeki gezegenler arası gezginci robot Curiosity (Merak), Mars'a indi.

2015 - Mısır'da "Yeni Süveyş Kanalı", Arap ve bazı yabancı ülkelerin devlet başkanlarının katıldığı törenle hizmete açıldı.

2016 - Özel Kuvvetler Komutanlığı, FETÖ'nün darbe girişiminde yer alan personelini belirlemek için komisyon oluşturdu.

2019 - "Bizimkiler", "Hababam Sınıfı", "Çöpçüler Kralı", "Kapıcılar Kralı", "Postacı" gibi yapıtların senaristi Umur Bugay, 78 yaşında geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.

2022 - Türkiye'nin önemli seslendirme sanatçılarından Sungun Babacan 63, seslendirme sanatçısı ve oyuncu Semih Sergen 91 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.

2024 - A Milli Kadın Voleybol Takımı, Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nın çeyrek finalinde Çin'i 3-2 yenerek organizasyon tarihinde ilk kez yarı finale yükseldi.

7 Ağustos

1648 - Sultan İbrahim'den sonra IV. Mehmet tahta çıkarıldı.

1924 - Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırında Nasturi ayaklanması baş gösterdi. İsyan, 26 Eylül'de bastırıldı.

1941 - Hintli şair Rabindranath Tagore, 80 yaşında yaşamını yitirdi.

1945 - Nüfus sayımı için evlere numara verilmesi kararlaştırıldı.

1946 - Türkiye, Sovyetler Birliği'nin Boğazlar statüsünün değiştirilmesine yönelik isteklerini reddetti.

1960 - Küba, tüm ABD mal varlığını kamulaştırdı.

1964 - ABD Kongresi, Başkan Lyndon Johnson'a Vietnam'a asker gönderme yetkisi verdi.

1964 - Türk jetleri, Kıbrıs'a harekat düzenledi. Bu operasyon, 10 Ağustos'ta şartlı durduruldu. Kıbrıs'a çıkarma yapacağı sanılan Türkiye, birliklerini geri çekti.

1982 - Ermeni terör örgütü ASALA, Türkiye'deki ilk saldırısını yaptı. İki teröristin Esenboğa Havaalanı'ndaki saldırısında 8 kişi öldü, 72 kişi yaralandı. Bir terörist ölü, diğeri ise yaralı ele geçirildi.

1990 - Türkiye, BM'nin aldığı Irak'a zorunlu yaptırım kararını ilk uygulayan ülkelerden oldu, Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattını kapattı.

1998 - Kenya ve Tanzanya'daki ABD elçiliklerine bomba atıldı, 224 kişi öldü.

1998 - Tarihi eser kaçakçılığından 4,5 yıl hapse mahkum olduktan sonra Türkiye'den kaçan Ayşegül Tecimer için kırmızı bülten çıkarıldı. 15 Temmuz 2001'de Tecimer, Fas'ın Marakeş kentinde gözaltına alındı, 16 Temmuz'da tutuklandı ve 5 Eylül'de serbest bırakıldı. Fas, 11 Eylül'de Türkiye'nin iade başvurusunu reddetti.

2008 - Rusya ile Gürcistan arasında savaş çıktı. Çatışmalarda bin 700 civarında sivil öldü.

2015 - Myanmar'da üç haftadır devam eden şiddetli yağışların yol açtığı sellerde 99 kişi öldü, sellerden yaklaşık 1 milyon kişi etkilendi.

2016 - FETÖ'nün darbe girişimine karşı düzenlenen "Türkiye'nin en geniş katılımlı mitingi" olarak tarihe geçecek İstanbul Yenikapı'daki "Demokrasi ve Şehitler Mitingi", her siyasi görüşten milyonlarca insanın katılımıyla yapıldı.

2017 - Çin'in güneyindeki Yünnan eyaletinin Pu'ır kentindeki Sun-River National Park'ta gövde çevresi 180 santimetre olan 8 kilogram ağırlığında dev mantar bulundu.

2018 - ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin çekildiği nükleer anlaşma çerçevesinde askıya alınan İran yaptırımlarının ilk bölümünü yeniden uygulamaya başladı.

2021- ABD Dışişleri Bakanlığı, DEAŞ Mozambik, Eş-Şebab ve Cemaat Nusret el-İslam vel-Müslimin örgütlerinin bazı liderlerini "küresel teröristler" listesine aldı.

2022 - Keşif, gözetleme ve istihbarat amaçlı geliştirilen döner kanatlı milli gözcü İHA TOGAN'ın ilk teslimatları gerçekleştirildi.

8 Ağustos

1928 - İstanbul Taksim'de İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica'nın yaptığı "Cumhuriyet Anıtı" törenle açıldı.

1949 - Avrupa Konseyi, ilk toplantısını Strazburg'da yaptı. Türkiye, Avrupa Konseyi'ne kabul edildi.

1951 - CHP'nin mallarının Hazineye devrini öngören yasa kabul edildi ve Halkevleri kapatıldı.

1963 - ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği, nükleer denemelerin durdurulması konusunda yaptıkları antlaşmayı Rusya Kremlin'de imzaladı.

1964 - Kıbrıs'a düzenlenen harekat sırasında uçağı isabet alan Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel, paraşütle atladı. Yaralanan Topel, Kıbrıs Rum kesimindeki hastanede şehit oldu.

1981 - Türkiye'nin ilk turizm havaalanı Dalaman açıldı.

1988 - İran-Irak Savaşı'nda ateşkes ilan edildi.

2013 - Fenerbahçeli yüzücü Serkan Atasay, İtalya'nın Torino kentinde düzenlenen Dünya Masterlar Oyunları'nda 40-44 yaş grubunda, 50 metre sırtüstünde dünya rekoru kırdı.

2015 - ABD'li kadın yüzücü Katie Ledecky, 16. Dünya Su Sporları Şampiyonası'nda 800 metrede aldığı altın madalyayla aynı şampiyonada 200, 400, 800 ve 1500 metre serbestte altın madalya kazanan ilk isim oldu.

2018- Kızılay'da bulunan eski Başbakanlık binası, Adalet Bakanlığına tahsis edildi. Tarihi anlara şahitlik eden Başbakanlık makam katının müze olarak korunması kararı alındı.

2018 - Çin, ABD'nin 16 milyar dolar tutarındaki Çin mallarına getirdiği vergilere misilleme olarak 16 milyar dolar tutarındaki ABD menşeli ürüne yüzde 25 ilave vergi getirildiğini açıkladı.

2021- Barcelona'nın altyapısından yetişen Arjantili futbolcu Lionel Messi, 17 sezon formasını giydiği takımına 21 yıl sonra gözyaşlarıyla veda etti. Messi, Barcelona formasıyla 672 kez rakip fileleri havalandırmış, 6 kez Altın Top (Ballon d'Or) ödülünü kazanmıştı.

9 Ağustos

1543- Osmanlı orduları Estergon Kalesi'ni fethetti.

1915- Anafartalar Grubu Komutanı Miralay Mustafa Kemal Paşa komutasındaki ordu, Conkbayırı'nda İtilaf Devletleri ordularını yendi. Birinci Anafartalar Zaferi kazanıldı.

1915- Barbaros Hayrettin zırhlısı, Bolayır önlerinde E-11 düşman denizaltısı tarafından batırıldı.

1928- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, İstanbul Sarayburnu Parkı'nda CHP'nin düzenlediği gecede yeni Türk harflerini tanıttı.

1936- Berlin Olimpiyatları'nda milli güreşçi Yaşar Erkan, 62 kiloda şampiyon oldu.

1945- ABD, ikinci atom bombasını Nagazaki'ye attı, 37 bin kişi öldü, 40 bin kişi yaralandı.

1954- Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında "Balkan Paktı" adı verilen ittifak kuruldu.

1974- ABD Başkanı Richard M. Nixon, "Watergate" skandalının yarattığı kamuoyu baskısı sonucu istifa etti. Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu. Başkanlık görevini, yardımcısı Gerald Ford devraldı.

1976- Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao yaşamını yitirdi.

1980- Kahramanmaraş olayları davası sonuçlandı, 22 kişiye idam cezası verildi.

1997- Elli dört gazeteci cemiyeti ile derneğinin oluşturduğu Gazeteciler Federasyonu kuruldu.

2009- İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, ikinci "Ergenekon" davası ile iddianamesini 5 Ağustos'ta kabul ettiği üçüncü "Ergenekon" davasının birleştirilmesini kararlaştırdı.

2011- Akdeniz Üniversitesi, dünyanın ilk rahim naklini gerçekleştirdiklerini duyurdu.

2013- Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta bir Türk pilot ve yardımcısı kaçırıldı. Türk pilot ve yardımcısını kaçıranlar, Suriye'de rehin tutulan 9 Lübnanlının serbest bırakılması talebinde bulundu.

2015- Gazeteci-yazar, ressam Fikret Otyam, Antalya'da tedavi gördüğü hastanede 89 yaşında hayatını kaybetti.

10 Ağustos

1876- Padişah V. Murat, akli dengesini yitirdiği gerekçesiyle tahttan indirildi.

1914- İngiliz donanmasından kaçan Alman zırhlıları "Goeben" ve "Breslau", Çanakkale'den geçerek Osmanlı devletine sığındı. Satın alındığı açıklanan bu zırhlılara "Yavuz" ve "Midilli" adları verildi.

1920- İstanbul Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında Sevr Antlaşması imzalandı.

1920- Ankara'da "Yenigün" gazetesi yayımlanmaya başlandı.

1950- Bulgaristan'da uygulanan asimilasyon politikası üzerine Türkiye'ye göç başladı. 1951'e kadar 150 binden fazla Türk göç etti.

1954- Murat Güler, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk yüzücüsü oldu.

1982- Ermeni asıllı Türk vatandaşı Artin Penik, terör örgütü ASALA'yı protesto etmek için Taksim Meydanı'nda kendini yaktı.

1994- Türkiye'nin ilk uydusu Türksat 1B, Fransız Guyanası'ndaki Kourou Üssü'nden fırlatıldı ve geçici yörüngesine oturdu. Böylece Türkiye, uzayda uydusu olan 18 ülke arasına girdi.

2006- DİSK'in kurucularından ve eski Genel Başkanı Kemal Nebioğlu vefat etti.

2007- TBMM Genel Kurulunda, CHP'den Güldal Mumcu ile MHP'den Meral Akşener, 38 yıl aradan sonra kadın başkan vekilliği görevine seçildi.

2011- "Kamuoyunu yönlendirme amaçlı internet siteleri" davasında, haklarında yakalama emri çıkarılan 14 sanıktan 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Hasan Iğsız, çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.

2015- Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, haklarında "örgüt kurma" iddiasıyla yakalama kararı çıkarılan eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara, Gürcistan üzerinden Ermenistan'a geçti. Firari savcıların daha sonra Almanya'ya gittikleri öğrenildi.

2016- Gözaltına alındıktan sonra adli kontrol kararıyla serbest bırakılması sonrası Bulgaristan'a kaçan FETÖ'nün "para kasası" olarak nitelenen örgüt üyesi Abdullah Büyük, Türkiye'ye iade edildi.

2018- ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye'ye yönelik çelik ve alüminyum için gümrük vergilerini iki katına çıkardığını duyurdu.

2024- Çukurova Uluslararası Havalimanı törenle açıldı.