Her isteyen olamayacak! Ölümüne sipariş devri biter mi?

E-ticaretin 2024’te 1.8 trilyon TL’ye ulaştığı Türkiye’de, günlük 6 milyonu aşkın teslimatın büyük bölümünü motokuryeler gerçekleştiriyor. Sektördeki sorunları azaltmak amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nde yapılan düzenlemelerle motokuryelerin ilk kez kayıt altına alındığını açıkladı. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelikle, motokuryelik faaliyetleri denetim altına alınacak; herkes kurye olamayacak. Yeni kurallara göre P1 yetki belgesi zorunlu hale gelirken, suça karışmış kişiler sektörde çalışamayacak. Kuryelerin yeleklerinde "kurye" ibaresi ve firmanın U-Net numarası yer alacak. Ayrıca firmalar, çalıştırdıkları tüm kuryeleri Bakanlığa bildirmekle yükümlü olacak.

İstanbul Motosikletli Kuryeler Derneği eski Başkanı Murat Tomris de megakentte en az 50 binden fazla motosikletli kurye olduğuna dikkat çekerken, “ 50 cc ile kaskı olan herkes sipariş taşımaya başladı. Trafikte kuralları hiçe sayan insanlar parça başı, prim usulü çalıştırılıyor. Esnaf kuryeler günde 12 ile 13 saat çalışıyorlar" ifadelerini kullandı. KADINLAR İÇİN TEŞVİK

Yeni düzenlemeyle birlikte, teslimatı mümkün olmayan adreslere gönderi kabul edilmeyecek. Ayrıca teslimat saat aralığı, temassız teslimat ve üçüncü kişilere teslim gibi ek hizmetler sunulabilecek. Kadın sürücü istihdamını artırmaya yönelik teşvikler de devreye alındı. Buna göre, her bir kadın sürücü için taşıt kartı ücretinde yüzde 95 indirim uygulanacak. Mevcut 3 bin 19 TL olan kart ücreti, indirimle 150 TL’ye düşecek.

"ÖNÜNE GELEN OLMASIN"

Tüm Anadolu Motosikletli Kuryeler Federasyonu Kurucu Başkanı Çağdaş Yavuz, bu uygulamaların temelini kendilerinin oluşturduğunu belirterek, "Her önüne gelen kurye olmasın, denetlensin diye çok mücadele verdik" dedi. Yavuz, "Karayolları Taşımacılık Kanunu'na göre kuryelerin T1 belgelerinin daha uygun fiyatlı olması gerekiyor. Yani bir ambar, TIR veya bir kamyon sürücüsü sahibi ile kuryenin gelirinin aynı düzeyde olmamasından kaynaklı daha uygun fiyatlı olması gerektiğini düşünüyorum" şeklinde konuştu.

BÜTÇE AYRILACAK

Kuryelerin mesleğe başlamadan önce yatırım yapması gerektiğini vurgulayan Yavuz, “Motor, mesleki yeterlilik, T1 belgesi ve numaralı yelek gibi düzenlemeler olumlu adımlar” dedi. Ancak gıda firmalarının bu yatırımlar için bütçe ayırması gerektiğini belirten Yavuz, firmaların 1-2 yıllık kuryeler için sadakat programlarıyla uzun süreli çalışma ortamı oluşturması gerektiğini de ekledi.

ÖLÜMLÜ KAZALARA SON!

Kuryeler Esnaf odası Kurucu Başkanı Ramazan Akpınar ise yeni yönetmeliğe dair şunları söyledi: "Yönetmeliğin avantajları arasında K1, SRC gibi belgesi olmayanlar artık bu işi yapamayacak ve bu iş giderek bir meslek gibi görülmeye başlayacak. Eskiden bu işi herkes yapabiliyordu, bir yabancı uyruklu da 16 yaşındaki çocuk da, tüm bunların da önüne geçilecek. Bu da sektörü daraltacak. Vasıfsız, tecrübesiz insanları çok kolay işe alıp ölüme sürükleyemeyecekler." 

ZORUNLU OLACAK

Sürecin kısa vadede sancılı olacağını ancak uzun vadede amacına ulaşacağını anlatan Akpınar, "Taksi, dolmuş, nakliye her sektörün evrak belgesi, sertifikası vardı artık bizimki de olacak. Kurye işletmelerinde şoför dışında teslimat yapan personel için Kurye Faaliyet Belgesi zorunlu olacak" ifadelerini kullandı. 

Yeni düzenlemeyle, yetki belgesi olmayanların faaliyet göstermesi engellenecek. T1 Yetki Belgesi maliyeti 6 bin 500–8 bin TL, mesleki yeterlilik sınav ve belge ücreti ise yaklaşık 750 TL olarak belirlendi. 500 BİN KURYE VAR

Türkiye genelinde motosikletli kurye sayısı 500 bine ulaşırken, sadece İstanbul’da 150 binin üzerinde kurye aktif olarak çalışıyor. Sektör, pandemi döneminden bu yana sektör yüzde 230’un üzerinde büyüme kaydetti. Ancak büyümeye paralel olarak kazalar da arttı. 2024 yılında motokuryelerin karıştığı trafik kazası sayısı 31 bin 750’ye çıktı. Bu kazaların yüzde 83’ü büyükşehirlerde meydana geldi. 2023 yılında 190 kurye hayatını kaybetti, 4 bin 800 kişi ise yaralandı. Sektörde kayıtsız çalışan yabancı uyrukluların oranı yüzde 12-13  arasında. 

[email protected]

Kaynak: Web Özel