HÜLYA GÜLER Trump, Ursula’yı kendi oteline nasıl getirdi?

Nerede, ne zaman ne yapacağı pek kestirilemeyen ABD Başkanı Donald Trump, rakamlarla konuşmayı seven bir lider. Rakam deyince sağduyu ile veri kullanmaktan bahsettiğimi sanmayın sakın. Trump'ın 'Başkan seçildikten sonra Rusya- Ukrayna savaşını 24 saatte bitireceğim' gibi vaadlerinden söz ediyorum. Seçildiği 6 aydan bu yana hiçbir yere barış getirmediği gibi sıcak çatışma alanlarında yeni alevler yükseliyor. Dahası çoğu anlık söylenmiş gibi görünen demeçleri ve yine çoğu çılgın seviyelerde getirdiği ek vergilerle küresel ekonomiyi de yangın yerine çevirdi. Nisan ayı başında 'Kurtuluş Günü' başlığı ile yaptığı sunumu hatırlayın. Takibi bıraktığımda en son Çin'e uyguladığı gümrük tarifelerini yüzde 150'ye çıkarmıştı. İşte o meşhur sunumundan sonra gelen şikayet ve tepkilere, danışmanlarının tavsiyeleri de eklenince bu kez geri adım atmıyormuş gibi yaparak, '90 günde 90 yeni anlaşma yapacağız' dedi ve ülkelerle teker teker gümrük tarifesi müzakereleri başlattı. ABD gibi bir ülkeden, gümrük vergileri gibi ciddi bir konuda daha özenle hazırlanılmış ve dikkatle yürütülen bir süreç beklesek de Trump'ın 90 günlük süresi 1 Ağustos'ta doluyor. 90 anlaşmayı yakalayabilecek mi bilemiyorum ama biraz acelesi olduğu kesin. Yoksa 750 milyar dolarlık bir anlaşma öyle alelacele bir golf otelinde mi yapılırdı? Hem de Pazar günü. Evet, olan buydu; ABD Başkanı Trump, haftasonu için kendi mülklerini de ziyaret etmek üzere gittiği İskoçya'da, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile iki taraf arasında bugüne kadarki en büyük ticaret anlaşmasını imzaladı. İki ülke diyemiyorum zira ABD ile 27 üyeli AB arasında yapılan bir anlaşma bu. Dolayısıyla insan 'bu kadar önemli bir anlaşma, resmi bir çalışma gününü bekleyemez miydi' diye sormadan edemiyor. Bir de tabi imzaların Trump'ın kendi mülkü olan bir otelde yapılması meselesi var. Trump'ın von der Leyen'i beklettiği dedikodularının gölgesinde iki lider önce birlikte golf oynadılar.
Ne de olsa iki lider birlikte golf oynadı mı ardından biri, diğerinin ülkesinden 750 milyar dolarlık alım ve yatırım yapacağına ilişkin bir anlaşma imzalar. İşin kekremsi tat bırakan bu tarafı daha çok konuşulacaktır. AB'nin başkenti Brüksel dururken ve Trump zaten bir saat ötedeyken bu anlaşma neden ABD Başkanı'nın adını taşıyan Trump Turnberry Resort'ta yapıldı? İlerleyen günlerde bunun nedenini daha iyi anlamayı umuyorum.
İlk bakışta Trump'ın istediğini almış gibi göründüğü anlaşmanın AB'den ayrılan İngiltere topraklarında yapılmış olması da ayrıca manidar. Ursula von der Leyen'in bir Pazar gününü boşa harcamış gibi göründüğü mesele bu kadar basit olamaz (olabilir mi yoksa). Şimdilik bilebildiğimiz, ABD, AB'den gelen ürünlere yüzde 15 vergi uygulayacak. Müzakerelere başlandığında Trump, AB'yi vergileri yüzde 50'ye çıkarmakla tehdit etmişti. İlk tepkilere bakılırsa ilk roundu Trump kazandı. Tabi Almanya ve İtalya'nın bakanlarının açıklamalarından yola çıkarak tek kazanan Trump değil de diyebiliriz. Çünkü AB'nin abilerinden bu iki ülke anlaşmadan memnun. Memnun olmayansa diğer büyük abilerden Fransa. Özellikle kozmetik sektörü temsilcileri ve Fransız hükümeti bu anlaşmanın tam bir felaket olduğunu açıkladılar. Detaylar netleştikçe anlaşmayı önümüzdeki günlerde AB liderlerinin önüne getirmesi gereken Ursula von der Leyen'in AB'ye varsa sağladığı kazançlar da ortaya çıkacak.
Peki, bütün bunlar AB ile Gümrük Birliği anlaşması olan ve revizyon görüşmeleri halen devam eden Türkiye'yi nasıl etkiler? Bunu da gelen zaman gösterecek.