İçerikler izinsiz kullanılabilir! Yapay zeka haber e el attı

Google'ın yeni uygulaması "AI Overview" ABD'de kullanıma açıldı. Uygulamanın haber sitelerinin içerikleriyle metin hazırlama özelliği, bir süredir internet trafiği nedeniyle Google ile sorunlar yaşayan internet medyasının tepkisine neden oluyor. ABD'deki medya kuruluşları Google'ı haber içeriklerini izinsiz kullanmakla suçlarken tartışmaların odağında Google ile yapılacak yeni telif yasası bulunuyor. "AI Overview" uygulamasını ve yaratacağı muhtemel sorunları "Seoart" kurucusu Oktay Çomak'a sorduk.

Google’ın “AI Overview” özelliği nasıl çalışıyor?

Google’ın “AI Overview” dediği şey aslında arama sonuçlarının tepesine yerleşen yapay zekâ destekli bir özet kutucuğu. Kullanıcı bir şey arattığında, Google artık sadece klasik linkleri sıralamıyor, onun yerine o sorgunun yanıtını kendisi yazıp veriyor. Bu cevapları da taradığı web sayfalarından, yapay zekâ modelinin eğitildiği verilerden ve önceki kullanıcı davranışlarından oluşturuyor. Ama burada kritik nokta şu: Bu cevaplar senin sitenden alınıyor olabilir ama kaynak olarak seni göstermeyebilir. Yani içeriğini kullanıyor ama trafik vermiyor. SEO’cular için kabus senaryosu diyebiliriz. Bu sistem yaygınlaştıkça, haber siteleri başta olmak üzere içerik üreticileri ciddi bir trafik kaybı ve gelir daralması riskiyle karşı karşıya kalacak. Google, bu özeti oluştururken genellikle featured snippet mantığıyla çalışıyor, ama daha kapsamlı ve bazı durumlarda tamamen kendi yazmış gibi davranıyor. Doğruluğu ise tartışmalı. Özellikle Türkiye gibi dilsel nüansların önemli olduğu ülkelerde, AI Overview bazen komik, bazen de yanıltıcı sonuçlar verebiliyor.

Seoart kurucusu Oktay Çomak Google'ın AI Overview uygulamasını anlattı. 

AI odaklı arama motorlarının geleneksel kaynakların yüzde 10’unu ele geçirdiği söyleniyor. Şu anda durum nedir?

Yüzde10 oranı aslında doğru ama güncelliği önemli. ABD gibi gelişmiş pazarlarda, ChatGPT gibi AI odaklı araçlar yapay zeka destekli arama trafiğinin yüzde 80’ini elinde tutuyor. Mesela SimilarWeb verisine göre ChatGPT yüzde 80, Google’ın AI katmanı ise sadece yüzde 5–6 pazar payına sahip. Ancak buradan “market share olarak yüzde 80” dendiğinde tamamen arama trafiğinin yüzde 80’i olduğu anlamına gelmez. AI tabanlı arama motorlarının sektörde belli bir ivme yakaladığı doğru; özellikle bazı niş kullanıcı segmentlerinde güçlü bir alternatif haline geldiler. Ancak bu “yüzde10’luk pay” genellikle sadece AI segmenti içinde geçerli. Tüm arama pazarı geneline baktığımızda, geleneksel arama motorlarının hâlâ çok büyük bir ağırlığı var.

Dijital telif yasası ile ilgili tartışmalar sürerken bu konu gündeme geldi. Google ile nasıl bir yol izlenmeli?

Türkiye olarak bu konuda meseleyi sadece teknolojik değil, aynı zamanda hukuki ve kültürel bir çerçeveden değerlendirmemiz gerekiyor. TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nun hazırladığı Dijital Telif Yasası, sektör adına önemli bir adım. Komisyon Başkanı Sayın Hüseyin Yayman konu ile çok yakın bir şekilde ilgileniyor ve yeni yasama yılı bitmeden tamamlamak istiyor. Türkiye’nin bu kadar kararlılığı karşısında Google da bu süreçte pozitif bir tutum sergilemek zorunda kalıyor. Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de görüşmelere açık olduğunu, yani masaya oturmaya hazır olduğunu beyan etti. Bu iyi bir başlangıç.

Yeni yapay zeka uygulaması içerikleri izinsiz kullanabilir. 

Dünyada bu konuda nasıl bir çerçeve oluştu?

Ancak burada temel mesele sadece masaya oturmak değil, nasıl bir çerçevede oturacağımız.
Benim önerim şu: Öncelikle hukuki altyapı tamamlanmalı. Mevcut FSEK’e dijital telif ödemesini zorunlu kılan maddeler eklenmeli. Bu konuda AB, Kanada ve Avustralya örneklerini dikkate almalıyız. Avrupa’da 300’den fazla yayıncıya yapılan ödemeler var. Türkiye’deki içerik üreticileri için de benzer bir mekanizma oluşturulmalı. Türkiye’de yayıncılar Avrupa'ya göre daha fazla üretim yapan tarafta bu içerik üretimlerinin bir karşılığı olmalı mutlaka. İzinsiz içerik kullanımı, kopya yayınlar gibi haksız rekabete karşı hızlı ve etkili cezai düzenlemeler mutlaka yasada yer almalı. Teknoloji bu sürece entegre edilmeli.
[email protected] 

Kaynak: Web Özel