SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Golden sonra duygulandım Nice i deviren iki golü atan Kerem Aktürkoğlu ndan açıklama: Dün gece konuştuk Fanatik Gazetesi Fenerbahçe (FB) Haberleri Spor

Yunanistan da işçiler İsrail in Sumud Filosu na saldırısı nedeniyle greve gitti

Trump ın Gazze planına karşı ilk itirazlar yükseldi! Bazı şartları var

Üniversiteyi 3 yılda bitirme formülü: 240 kredi 180 e düşürülecek Eğitim Haberleri

Ödüllü keman sanatçısı Laçin’in öldüğü kazanın keşfi yapıldı

BAKARA SURESİ OKU Bakara Suresi Anlamı, Tefsiri, Arapça Okunuşu, Türkçe Meali Dini Bilgiler

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır: Çelik üretiminde bu yıl Avrupa da 1. dünyada 7. büyük üreticiyiz

Okul servisiyle midibüs çarpıştı: 7 öğrenci yaralandı!

Küresel Kararlılık Filosu Türkiye Basın Ofisi: İsrail in filoda yardım taşınmadığı iddiası yüz kızartıcıdır

Dünya Zeki Yavru ya yapılan çirkin hareketi konuşuyor: Nasıl olur da kırmızı kart gösterilmez!

Minguzzi nin katillerinin cezaevinde birbirlerine yazdığı mektup ortaya çıktı

Dünyanın Gazze ye olan sessizliğine sanatıyla tepki gösterdi: Dünya izlerken muralı büyük beğeni gördü VİDEO İZLE

Trump ın Hamas a cevabı Netanyahu yu şaşkına çevirdi! İsrail de ateşkes şoku

İsrail Başbakanlık Ofisi: İsrail, Trump ın planının ilk aşamasını uygulamaya hazırlanıyor Gündem Haberleri

Zafer Partisi nden Fatih Altaylı çıkışı! Yargı tarafsızlığına gölge düşürdü

Özgür Özel den Ali Babacan a telefon Sözcü Gazetesi

Bulgaristan da sel felaketi 2 can aldı

Yahşihan Belediyesi ne yönelik soruşturmada, 6 şüphelinin mal varlıklarına el konulması kararı

Enflasyon verisi TCMB nin faiz kararını nasıl etkiler? Capital Economics ten çarpıcı tahmin

Real Madrid artık bir Taylor Swift şarkısı: Yeni albümde büyük sürpriz

İhsan Aktaş: 27 Mayıs’la “görünmeyen devlet” yeniden inşa edildi

İhsan Aktaş: 27 Mayıs’la “görünmeyen devlet” yeniden inşa edildi

Haber7 sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com haber yayımlıyor.

HABERLER GÜNCEL

İhsan Aktaş: 27 Mayıs’la “görünmeyen devlet” yeniden inşa edildi GENAR Başkanı İhsan Aktaş, 27 Mayıs darbesinin yalnızca bir iktidar değişimi değil, NATO-Gladyo hattında şekillenen yeni bir devlet paradigmasının başlangıcı olduğunu belirtti. İhsan Aktaş: 27 Mayıs’la “görünmeyen devlet” yeniden inşa edildi

GİRİŞ 28.05.2025 18:37 GÜNCELLEME 28.05.2025 18:40

İlk Yorum Yapan Sen Ol

Facebook'ta Paylaş X'te Paylaş

GENAR Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı ve yazar İhsan Aktaş, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Dezenformasyonla Mücadele Topluluğu tarafından düzenlenen “Bir Darbenin Zemini: 27 Mayıs ve Sistematik Dezenformasyon” başlıklı konferansta konuştu.

Aktaş, 27 Mayıs darbesinin yıl dönümünde gerçekleşen konferansta “Darbeye Giden Yol” başlıklı kapsamlı sunumunda, 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin Türkiye’de yalnızca siyasal rejimi değil, güvenlik ve yönetim paradigmasını da köklü biçimde değiştirdiğini belirtti. Aktaş, “Darbe sadece iktidarı değil, gelecekteki devlet-toplum ilişkilerinin temelini de etkiledi.” ifadesini kullandı.

GLADYO ELİYLE NATO’YA ENTEGRE BİR SİSTEM İNŞA EDİLDİ

1960 Anayasası’nın yüzeyde özgürlükçü bir görüntü sunduğunu ancak esas itibarıyla yenilmiş ülkelerin anayasalarına benzediğini dile getiren Aktaş, “Bu anayasa, bir yandan temel hak ve özgürlükleri genişletmiş gibi görünürken, diğer yandan sistemin derin yapısını Gladyo eliyle NATO’ya sıkı biçimde entegre etti.” dedi.

Darbe sonrası Türkiye’de Japonya, Almanya ve İtalya gibi NATO üyesi ülkelerdeki paralel yapılanmalardan esinlenen bir devlet organizasyonunun şekillendiğini kaydeden Aktaş, bu yapının “devletin görünmeyen eli”ni yeniden tanımladığını söyledi.

ÖĞRENCİ OLAYLARI DARBE SÜRECİNİ TETİKLEDİ

Aktaş, 28 Nisan 1960 tarihinde İstanbul Üniversitesi’nde hükümet karşıtı protestolara polis tarafından sert müdahale edildiğini hatırlatarak, olayda Turan Emeksiz’in hayatını kaybettiğini ve ertesi gün gazetelerin “Öğrenciler Doğrandı” manşetiyle çıktığını anlatarak, bu olayın kamuoyunu etkileyerek darbenin meşrulaştırılmasında önemli rol oynadığını vurguladı.

Öğrenci olaylarının ertesi günü, yani 29 Nisan’da yaşanan ikinci dalga protestolarda ise Emeksiz’in cenazesinin büyük gösterilere sahne olduğunu ifade eden Aktaş, öğrenciler için İstanbul Üniversitesi’nde anma ve gömme töreni yapılmasının gündeme geldiğini ancak bu fikrin hayata geçirilmediğini belirtti.

İNÖNÜ MİTİNGLERDE HEDEF ALINDI

Sunumda, 1959 ve 1960 yıllarında dönemin ana muhalefet lideri İsmet İnönü’nün katıldığı mitinglerde hedef alındığı olaylara da yer veren Aktaş, özellikle 1 Mayıs 1959 tarihinde Uşak’ta düzenlenen mitingde İnönü’nün taşlı saldırıya uğradığını, otobüs camlarının kırıldığını ve neredeyse linç edildiğini belirtti.

27 MAYIS SABAHI RADYODAN DUYURULDU

27 Mayıs 1960 sabahı saat 04.36’da radyodan Albay Alparslan Türkeş’in sesiyle duyurulan askeri müdahaleyle Demokrat Parti iktidarına son verildiğini hatırlatan Aktaş, ordunun yönetime el koymasının ardından başlayan sürecin sadece siyasi bir değişim olmadığını, aynı zamanda bir sistem mühendisliğini de beraberinde getirdiğini belirtti.

Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Devlet Bakanı Medeni Berk’in 28 Mayıs’ta Yassıada’ya sevk edilirken uçaktan iner inmez dövüldüğünü kaydeden Aktaş, “Yorgun ve perişan halleri, askeri gözetimde gerçekleşecek bir yargı sürecinin nasıl başlayacağının göstergesiydi.” değerlendirmesinde bulundu.

14 Ekim 1960’ta Yassıada’da başlayan davalarda Demokrat Parti mensupları tutuklanarak yargı önüne çıkarıldı. Süreç basında geniş şekilde yer buldu. 16 Eylül 1961 gecesi Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın idam edildiğini belirten Aktaş, Adnan Menderes’in ise sağlık durumundan dolayı infazının 24 saat ertelendiğini, 17 Eylül 1961’de İmralı Adası’nda idam edildiğini söyledi. Aktaş, bu idamların Türkiye’nin demokrasi tarihinde derin etkiler bıraktığını ve yıllar boyu hem iç hem de dış kamuoyunda tartışıldığını kaydetti.

Darbe sonrası basına yansıyan haberlerin iki farklı bakışı temsil ettiğini ifade eden Aktaş, “Bir yanda ‘dönemin sona erdiği’, diğer yanda ise ‘toplu cinayet işlendiği’ ifadeleriyle 27 Mayıs’ın hâlâ tartışmalı bir tarihsel olay olduğu görülmektedir.” dedi. Aktaş, “Beyaz İhtilal” gibi ifadelerin ise askeri müdahalenin normalleştirilme çabasına işaret ettiğini belirtti.

SİVİL-ASKER DENGESİZLİĞİ SİSTEMLEŞTİRİLDİ

Sunumun sonuç bölümünde darbenin yol açtığı başlıca kırılmaları sıralayan Aktaş, şu ifadeleri kullandı:

• Demokrasi askıya alındı

• Hukuk devleti kırılganlaştı

• Medya susturuldu, üniversite bastırıldı

• Sivil-asker dengesizliği sistemleştirildi

TÜRKİYE BU MÜDAHALE GELENEĞİNİ KIRAMADI?

Aktaş, değerlendirme bölümünde darbenin ardından şu soruların bugüne kadar yanıtlanamadığını ifade etti: “Demokrasi kültürü neden işlemedi? Sivil-asker ilişkileri neden bozuldu? Basın neden susturuldu ve yandaşlaştırıldı? Bugün bu süreçlerden hangi dersler çıkarılabilir?”

Aktaş, 27 Mayıs darbesinin sadece bir tarihsel olay değil, Türkiye’nin demokrasiyle ilişkisini ve devlet yapısının dönüşümünü belirleyen temel bir eşik olduğunu vurguladı.

Enes Kılıç Haber7.com - Haber Editörü

Editör Hakkında

YORUMLAR İLK YORUM YAPAN SEN OL

GÖNDER

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:121
embedKaynak:https://www.haber7.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 28 Mayıs 2025 18:41 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Golden sonra duygulandım Nice i deviren iki golü atan Kerem Aktürkoğlu ndan açıklama: Dün gece konuştuk Fanatik Gazetesi Fenerbahçe (FB) Haberleri Spor

03 Ekim 2025 00:21see696

Yunanistan da işçiler İsrail in Sumud Filosu na saldırısı nedeniyle greve gitti

03 Ekim 2025 09:49see283

Trump ın Gazze planına karşı ilk itirazlar yükseldi! Bazı şartları var

03 Ekim 2025 08:45see268

Üniversiteyi 3 yılda bitirme formülü: 240 kredi 180 e düşürülecek Eğitim Haberleri

03 Ekim 2025 04:06see268

Ödüllü keman sanatçısı Laçin’in öldüğü kazanın keşfi yapıldı

03 Ekim 2025 14:06see256

BAKARA SURESİ OKU Bakara Suresi Anlamı, Tefsiri, Arapça Okunuşu, Türkçe Meali Dini Bilgiler

03 Ekim 2025 12:17see255

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır: Çelik üretiminde bu yıl Avrupa da 1. dünyada 7. büyük üreticiyiz

03 Ekim 2025 18:49see254

Okul servisiyle midibüs çarpıştı: 7 öğrenci yaralandı!

03 Ekim 2025 10:19see250

Küresel Kararlılık Filosu Türkiye Basın Ofisi: İsrail in filoda yardım taşınmadığı iddiası yüz kızartıcıdır

03 Ekim 2025 20:58see242

Dünya Zeki Yavru ya yapılan çirkin hareketi konuşuyor: Nasıl olur da kırmızı kart gösterilmez!

03 Ekim 2025 12:00see241

Minguzzi nin katillerinin cezaevinde birbirlerine yazdığı mektup ortaya çıktı

03 Ekim 2025 09:30see238

Dünyanın Gazze ye olan sessizliğine sanatıyla tepki gösterdi: Dünya izlerken muralı büyük beğeni gördü VİDEO İZLE

03 Ekim 2025 12:34see238

Trump ın Hamas a cevabı Netanyahu yu şaşkına çevirdi! İsrail de ateşkes şoku

04 Ekim 2025 03:44see235

İsrail Başbakanlık Ofisi: İsrail, Trump ın planının ilk aşamasını uygulamaya hazırlanıyor Gündem Haberleri

04 Ekim 2025 04:16see234

Zafer Partisi nden Fatih Altaylı çıkışı! Yargı tarafsızlığına gölge düşürdü

03 Ekim 2025 17:41see230

Özgür Özel den Ali Babacan a telefon Sözcü Gazetesi

03 Ekim 2025 21:22see224

Bulgaristan da sel felaketi 2 can aldı

03 Ekim 2025 23:29see224

Yahşihan Belediyesi ne yönelik soruşturmada, 6 şüphelinin mal varlıklarına el konulması kararı

03 Ekim 2025 13:58see222

Enflasyon verisi TCMB nin faiz kararını nasıl etkiler? Capital Economics ten çarpıcı tahmin

03 Ekim 2025 14:12see222

Real Madrid artık bir Taylor Swift şarkısı: Yeni albümde büyük sürpriz

03 Ekim 2025 12:43see214
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları