İran İsrail hattında kriz büyüyor: Tahran nasıl karşılık verecek? İşte konuşulan 5 senaryo…

İsrail’in gece saatlerinde İran’a düzenlediği hava saldırıları bölgedeki tansiyonu zirveye taşırken, Tahran yönetiminin nasıl bir karşılık vereceği uluslararası kamuoyunun odağında. Saldırılarda İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Hüseyin Selami ve Genelkurmay Başkanı hayatını kaybetti. İran’ın dini lideri Ali Hamaney ise “İsrail ağır bedel ödeyecek” diyerek misilleme sinyali verdi.

100 İHA HAVALANDI

AFP’nin aktardığına göre, İsrail saldırısının ardından İran’dan İsrail’e yaklaşık 100 insansız hava aracı (İHA) fırlatıldı. İsrail ordusu bu saldırıyı püskürtmeye çalışıyor. İran’ın olası karşı hamlesine dair senaryolar ise uluslararası basının gündeminde.

1. ABD ÜSLERİ HEDEF OLABİLİR

The Times’ın analizine göre, İran’ın Irak ve Katar başta olmak üzere bölgedeki ABD üslerine füze saldırısı düzenlemesi ihtimal dahilinde. 2020’de Kasım Süleymani’nin öldürülmesinin ardından benzer bir adım atan Tahran, o dönemde ABD üslerini vurmuş fakat can kaybı yaşanmamıştı. Ancak bu kez aynı anda çok sayıda üssün hedef alınabileceği, İran yanlısı milis grupların da saldırılara katılabileceği belirtiliyor.

2. PETROL SAHALARI HEDEF ALINABİLİR

İran, İsrail saldırısına karşı bölgedeki petrol altyapısını hedef alabilir. Suudi Arabistan, BAE ve Kuveyt gibi ülkeler dünyanın petrol arzının büyük bölümünü sağlıyor. 2019’da Suudi petrol tesislerine düzenlenen saldırıda üretim geçici olarak yarıya düşmüştü. The Times’a göre İran, nükleer altyapısına yapılan saldırıların ardından benzer saldırılara başvurabilir.

3. BASRA KÖRFEZİ'Nİ KAPATMA SEÇENEĞİ

Üçüncü senaryoya göre, İran Hürmüz Boğazı üzerinden geçen küresel enerji trafiğini durdurmayı gündemine alabilir. Küresel petrolün yaklaşık üçte biri bu güzergâhtan geçiyor. İngiltere’nin Birleşik Krallık Deniz Ticaret Operasyonları kurumu, bölgedeki gemilere şimdiden dikkatli olunması yönünde uyarılarda bulundu.

4. İRAN DOĞRUDAN İSRAİL'İ VURABİLİR

İsrail’in nükleer tesislere yönelik saldırısına karşılık olarak İran’ın Tel Aviv dahil olmak üzere İsrail topraklarına doğrudan füze saldırısı düzenlemesi olası. Geçtiğimiz aylarda yapılan füze saldırılarında bazı füzeler, İsrail’in gelişmiş hava savunma sistemlerini aşarak stratejik noktalara isabet etmişti.

5. VEKİL GRUPLAR DEVREYE GİREBİLİR

Son senaryo ise İran’a yakın silahlı grupların devreye girmesi. Lübnan’daki Hizbullah, Yemen’deki Husiler ve Irak’taki İran yanlısı milislerin aktif biçimde İsrail ya da ABD hedeflerini vurabileceği belirtiliyor. Son dönemlerde Husiler’in Kızıldeniz’deki saldırıları ve Hizbullah’ın sınıra yakın saldırıları bu ihtimali güçlendiriyor.