İran’dan UAEA kararına tepki: İran, bu siyasi karara cevap vermek zorunda

İran Dışişleri Bakanlığı ile İran Atom Enerjisi Kurumu, ABD, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın girişimiyle Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Yönetim Kurulu’nda İran’ın nükleer yükümlülüklerini yerine getirmediği yönünde onaylanan karar tasarısını kınadı. Yayımlanan ortak bildiride, söz konusu kararın siyasi amaçlı olduğu ve teknik-hukuki temelden yoksun bulunduğu vurgulandı. Ayrıca İran’ın her zaman Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) bağlı kaldığına dikkat çekilen bildiride, "Bugüne kadar UAEA’nın hiçbir raporunda, İran’ın yükümlülüklerine uymadığına ya da nükleer maddelerinde ve faaliyetlerinde sapma olduğuna dair bir ifade yer almamıştır" denildi.

Ajans’ın hazırladığı raporun tamamen siyasi ve taraflı olduğu belirtilen bildiride, "Bu dört ülke işi daha da ileriye taşıyarak, içeriği Ajans Başkanı’nın kendi raporuyla dahi çelişen bir karar taslağı hazırladı. İran’ın mevcut nükleer faaliyetlerinde şüpheli bir durum bulamayınca, 25 yıl öncesine ait iddialara yöneldiler ve daha önce kapatılmış konuları yeniden gündeme getirmeye çalıştılar. Oysa bu dosyalar, Ajans’ın Kasım 2015 tarihli kararıyla kapanmıştı" ifadelerine yer verildi.

Kararın, UAEA’nın kurumsal itibarını zedelediği ve kurumun siyasi bir araç haline geldiğini ortaya koyduğu savunulan bildiride, "Bu dört ülke, İsrail’in Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın (NPT) dışında kalmasına ve nükleer silahlar da dahil kitlesel imha silahları geliştirmesine sessiz kalıyor. Ayrıca, İsrail’in NPT üyesi ülkelerin barışçıl nükleer tesislerine saldırı tehditlerine karşı da hiçbir şey yapmadılar. Öte yandan, ABD, İngiltere ve Fransa, NPT’nin 6. maddesinde yer alan nükleer silahsızlanma yükümlülüklerini yerine getirmiyor. Almanya ise bu ölümcül silahların bulunduğu bir ülke konumunda" denildi.

Bildiride, "Her zaman yükümlülüklerine bağlı kalmış ve Ajans ile geniş çaplı iş birliği yapmış bir ülkeye karşı bu siyasi tutum, iş birliği ve diyalog politikasının ters sonuç verdiğini gösteriyor. Bu kapsamda, Yönetim Kurulu üyelerinden bu karar tasarısına olumsuz ya da çekimser oy veren ülkelere teşekkür ederken, olumlu oy veren ülkelerin siyasi tutumunu kınıyoruz" ifadeleri kullanıldı.

Bildiride, "Daha önce de belirttiğimiz gibi, İran İslam Cumhuriyeti bu siyasi karara cevap vermek zorundadır. Bu kapsamda, Atom Enerjisi Kurumu Başkanı (Muhammed İslami) yeni ve güvenli bir yerde zenginleştirme merkezi kurulması ile Şehit Dr. Ali Muhammedi (Fordo) nükleer tesisindeki birinci nesil makinelerin (IR1), daha gelişmiş altıncı nesil makinelerle (IR6) değiştirilmesi için gerekli talimatları vermiştir. Başka adımlar da planlanıyor ve ilerleyen zamanda duyurulacaktır" denildi.

İran’ın 20 yıl sonra ilk kez nükleer yükümlülüklerine uymamakla suçlandığı karar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu’nda 19 evet, 3 hayır ve 11 çekimser oyla kabul edildi.