İsrail basını: Başbakan Netanyahu nun itirazı, ateşkesi ve esirlerin dönüşünü engelledi

İsrail'in Kanal 13 televizyonu, İsrailli güvenlik yetkililerinin, söz konusu toplantıda esirlerin serbest bırakılması ve Gazze'de çatışmaların durdurulmasını öngören kapsamlı anlaşmayı desteklediğini ancak Başbakan Netanyahu'nun bunu reddettiğini ortaya koyan belgeleri yayımladı.

Kanalın ulaştığı tutanaklar, güvenlik ve istihbarat kurumlarının başındaki isimlerin o dönemde kapsamlı bir anlaşmaya varılabileceğine ve gerekirse savaşa yeniden başlanabileceğine inandığını ancak Netanyahu'nun bunu reddettiğini açıkça ortaya koyuyor.

Tutanaklara göre, İsrail liderliğinin tamamı, insani meselelerde baskı uygulamanın Hamas'ı teslim olmaya zorlayacağını öngörerek hata yaptı.

Beş ayın ardından, İsrail'in Gazze'ye yardım girişleri konusundaki tutumu, Hamas üzerinde hiçbir etki yapmazken Tel Aviv'in uluslararası arenadaki konumuna büyük zarar verdi.

Haberde, İsrailli güvenlik yetkililerinin çoğunun, esirlerin serbest bırakılması ve Gazze'deki çatışmaların durdurulmasını içeren kapsamlı bir anlaşmayı desteklediği belirtildi.

Ancak bunun gerçekleşmesi için Hamas ile anlaşmanın ikinci aşamasına geçilmesi yani çatışmaların sona erdirilme koşullarının müzakere edilmesi gerektiği ifade edildi. Buna rağmen, Netanyahu liderliğindeki siyasi yönetimin bu öneriyi reddettiği vurgulandı.

"Kamuoyu aldatıldı"

İsrailli Esir Aileleri Heyeti, Kanal 13'ün yayımladığı gizli belgelere ilişkin haberin, kapsamlı bir esir takası anlaşmasının mümkün olduğunu kanıtladığını belirtti.

Aileler, Netanyahu hükümetinin bu tür anlaşmaları bilinçli şekilde engellediğini ve kamuoyunu yanılttığını vurguladı.

Güvenlik yetkililerinin sunduğu uygulanabilir önerilerin hükümetçe reddedildiği, bu süreçte bazı esirlerin hayattayken Gazze'de öldüğü ifade edildi.

Aileler, önceki anlaşmanın sona ermesinden bu yana 50 askerin öldüğünü, ne askeri başarı ne de esirlerin geri getirildiğini belirtti. Hamas ise tüm İsrailli esirleri toplu halde bırakmaya hazır olduğunu, ancak bunun için "savaşın" sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den çekilmesi gerektiğini açıklamıştı.

Muhalefet ve esir aileleri, Netanyahu'nun, savaşı sona erdirmesi halinde hükümetinin, savaşı bitirmeye karşı çıkan aşırı sağcı ortakların çekilmesiyle dağılmasından endişe ettiğini ve iktidarda kalmak için savaşı uzatacak çözümleri tercih ettiğini savunuyor.

İsrail'in Gazze'yi işgalinde 7 Ekim sonrası

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, "Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlerine İsrail'in sürekli ihlallerine karşılık verme" gerekçesiyle İsrail'e 7 Ekim 2023'te kapsamlı saldırı düzenledi.

İsrail ile Hamas arasında çatışmalara insani ara veren uzlaşma, 24 Kasım 2023'te yürürlüğe girdi.

Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması 19 Ocak'ta yürürlüğe girdi.

Anlaşmanın birinci aşamadaki esir takaslarında, İsrail hapishanelerindeki 1700’ün üzerinde Filistinli esir serbest bırakılırken Gazze'deki 25'i sağ, 8'i ölü olmak üzere 33 İsrailli esir teslim edildi. Ayrıca Gazze'deki 5 Taylandlı esir de salıverildi.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması 42 günlük birinci aşaması 2 Mart'ta sona erdi. İsrail, ateşkesi kalıcı hale getirecek ikinci aşama için müzakerelerde yeniden ayak sürüdü.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başladı.

İsrail'in tutumu nedeniyle tıkanan müzakereler

Gazze'de ateşkes müzakereleri İsrail'in tutumu nedeniyle çıkmaza sürüklenmişti.

İsrail, yaklaşık bir hafta önce başta Gazze'den çekilme, savaşı sonlandırma ve esirlerin serbest bırakılması gibi temel başlıklarda taviz vermemesi nedeniyle Katar'da Hamas ile yürütülen dolaylı müzakerelerden çekilmişti.

Hamas, kapsamlı bir ateşkes ve esir takası anlaşmasına açık olduğunu beyan etmesine rağmen İsrail'in, kendi şartlarının geçerli olduğu geçici bir ateşkes dışında bir teklifi kabul etmediğini kaydetmişti.

Buna karşın İsrail, ateşkes teklifini Hamas'ın kabul etmediğini öne sürmüştü.