İsrail’in Doha fiyaskosu: “Zirve Ateşi” operasyonu: Şabak’ın istihbarat boşlukları nasıl ifşa oldu Dış Haberler

9 Eylül’de Doha’da Hamas siyasi kanadının “ortadan kaldırılması” hedefiyle düzenlenen İsrail saldırısı, üst düzey isimleri öldüremedi; Katar’la arabuluculuğu felç etti, ABD’yle eşgüdümü sarstı ve İsrail iç kamuoyunda “başarısızlık” değerlendirmesini güçlendirdi.

İsrail basınındaki haber, analiz ve yorumlar; sahadaki taktik tasarım ile siyasal-stratejik karar örgüsündeki çarpıklıkları birlikte işaret ediyor.

Ne oldu? Kısa zaman çizelgesi

• 9 Eylül, Doha: IDF ve Şabak, Hamas liderlerinin toplandığı iddia edilen noktaya “Zirve Ateşi (Summit of Fire)” kod adlı saldırıyı gerçekleştirdi. İsrail’in bir Körfez ülkesini açıkça hedef aldığı ilk operasyon olarak kayda geçti. İlk saatlerde “Üst düzey isimler vuruldu” iddiaları dolaşsa da, Hamas heyetinin sağ kurtulduğu netleşti.

• Sonrasında: İsrail güvenlik çevrelerinde “hedeflerin hayatta kaldığı” yönünde kanaat güçlendi; Times of Israel, güvenlik kuruluşlarında artan kötümserliği başlığa taşıdı. Bir IDF subayının “Doha’daki son operasyonda resmen başarısız olduğumuzu söyleyebiliriz” beyanı, sahadaki sonucu fiilen teyit etti.

• Diplomatik yankı: Katar, saldırıyı egemenlik ihlali olarak niteledi; arabuluculuğa dönmeden önce İsrail’den aleni özür istedi. Times of Israel, “özrün” ifadesine dair formül arandığını yazdı. BM Güvenlik Konseyi de (ABD’nin desteklediği) ortak açıklamayla saldırıyı kınadı.

Operasyon neden başarısız oldu?

İsrail basınındaki üç ana hat şöyle...

1. İstihbarat boşluğu ve yer bilgisi hatası: Ynet’in İbranice haberine göre başarısızlığın nedeni bir istihbarat açığıydı. Hedef alınan odanın değil, bambaşka bir binanın vurulmuş olabileceği değerlendirmesi paylaşıldı. Bu, hedef teyidinde “odadan binaya” genişleyen bir sapma ihtimaline işaret ediyor.

2. Kara baskını yerine havadan “tek atımlık” çözüm: Washington Post ve Gulf News, Mossad’ın rehineler/ateşkes görüşmelerini riske atacağı gerekçesiyle Doha’da planlanan yerel (ground) operasyonu yapmayı reddettiğini; bunun yerine siyasal karar vericilerin uzak menzilli hava saldırısını tercih ettiğini yazdı. Bu tercih, hedef teyidi ve “öldürme zinciri”nin en kırılgan halkasına yüklendi.

3. ABD ile dekonfliksiyon zaafı: Breaking Defense ve The War Zone, ABD’nin saldırıdan habersiz yakalandığını aktardı; War Zone ayrıca İsrail’in hava atımlı balistik mühimmat kullanımının tehdit sınıflandırmasını zorlaştırdığını belirtti. Bu tablo, hem operasyonel sürprizi hem de müttefik “deconfliction” mekanizmalarının çöküşünü gösteriyor.

“Başarı” anlatısı çöktü: İsrail medyasından eleştiriler

• “Başarısızlık değerlendirmesi” resmileşti: Times of Israel, güvenlik kurumlarında artan kanaatin saldırının hedeflerini öldüremediği yönünde olduğunu aktardı. Jerusalem Post’ta Ben Caspit, “geri tepen” bir hamle olarak niteleyip siyasi sorumluluğu tartıştı. Haaretz’teki makaleler “stratejik kayıtsızlık” ve “gerçeklikten kopuş” vurgusu yaptı.

• Resmî dil ile saha verisi arasındaki yarık: Bir yanda Netanyahu “Mesaj gönderdik, başarısızlık değil” dedi; diğer yanda üst düzey bir IDF subayı kameralar önünde “başarısız olduk” ifadesini kullandı. Bu çelişki, iç kamuoyunda güven aşınmasını derinleştiriyor.

Sahadaki bilanço ve “hedef tatilde” etkisi

• Üst kademe hayatta, alt kademede kayıplar: Çeşitli kaynaklar, Hamas heyetinden beş kişinin ve bir Katarlı güvenlik görevlisinin öldüğünü; üst düzey isimlerin kurtulduğunu yazdı. Ynet, saldırı anında “Hedefler başka bir binadaydı” değerlendirmesini aktardı; bu, “doğru saat–yanlış oda/bina” senaryosunu güçlendiriyor.

• Bir Katarlı üst düzey isim de kıl payı: Ynet’in İngilizce haberine göre, İsrail füzeleri İsrail’le dosyaya bakan bir Katarlı yetkiliyi de neredeyse vuruyordu. Bu durum, Katar’ın öfkesini ve “özür” şartını açıklıyor.

Diplomatik/militer sonuçlar: Stratejik geri tepme

• Arap arabuluculuk mimarisi darbe aldı: diplomatik kaynaklar, Katar’ın özür olmadan arabuluculuğa dönmeyeceğini yazdı; Times of Israel bu “özrün” ifadesine dair esneklik arandığını bildirdi. BM GK’nin (ABD destekli) kınaması, Washington’da da “bu hamle ters tepti” hissini güçlendirdi.

• Bölgesel güvenlik sarsıntısı: Atlantic Council ve Soufan Center, saldırının Körfez güvenlik mimarisini sarstığını; GCC’de “yarın sıra kimde?” kaygısı doğurduğunu yazdı. Just Security, İsrail’in normalleşme hattını da zedelediğini vurguladı.

• ABD hattında itibar aşınması: Axios ve diğer analizler, hamlenin Trump yönetimini öfkelendirdiğini ve ABD’nin bölgesel “güvenlik şemsiyesi” algısına gölge düşürdüğünü aktardı. The War Zone/Broken Defense çizgisi ise askeri-teknik sürprizin Washington’u nasıl hazırlıksız bıraktığını somutladı.

İsrail iç siyaset ve kurumlar: Şabak tartışmalarının gölgesi

• Şabak–siyaset hattında kırılganlık: 2025 baharındaki “Katar bağlantısı/Qatargate” soruşturmaları ve Şabak Başkanı Ronen Bar etrafındaki kriz, kurumun siyasi fırtınanın ortasında olduğunu göstermişti. Yüksek Mahkeme’nin hükümetin tasarruflarını frenlediği bir bağlamda, Doha fiyaskosu Şabak’ın operasyonel yıpranmışlık algısını büyütüyor.

The War Zone’un derlemesine göre İsrail, batıdan yaklaşan hava atımlı balistik mühimmat (ALBM/Rocks türevleri iddiası) kullanarak Körfez hava savunma resminde “sınıflandırma boşluğu” yarattı. Taktik sürpriz sağlasa da, yanlış hedef teyidi ve zayıf dekonfliksiyon nedeniyle stratejik getirisi negatife döndü.

Üst düzey hedefler hayatta; arabuluculuk kanalı tıkalı; BM ve ABD’nin dili sertleşmiş; bölge ise daha da gerilmiş durumda. Bu tablo, Şabak/IDF’nin “başarılı hassas darbe” anlatısını değil, kurumsal körlük–stratejik miyopluk dengesini öne çıkarıyor.