Japon gençlerde geçinebilecek kadar çalış trendi

Japonya’da geleneksel olarak çalışkanlık ve işverene bağlılıkla tanımlanan iş kültürü, özellikle Z kuşağı arasında farklı bir yönelim kazanıyor. Son yıllarda genç çalışanlar arasında yalnızca zorunlu görevleri yerine getirerek işe devam etme eğilimi giderek artıyor. Bu tutum, 2022’de ABD’de ortaya çıkan ve “sessiz istifa” olarak adlandırılan kavramla ilişkilendiriliyor.

Japonya’da “sessiz istifa”, klasik anlamından saparak, yalnızca geçimini sağlamak için çalışma, terfi ya da prim beklentisi olmadan işe gitme ve mesai biter bitmez iş yerinden ayrılma şeklinde uygulanıyor. Bu eğilim, özellikle 20’li yaşlardaki genç çalışanlar arasında belirgin şekilde gözleniyor.

ARAŞTIRMALAR Z KUŞAĞINA İŞE BAKIŞTAKİ DEĞİŞİMİ ORTAYA KOYUYOR

Tokyo merkezli Mynavi Career Research Lab tarafından 20 ila 59 yaş arasında 3 bin kişiyle yapılan araştırmada, katılımcıların yaklaşık yüzde 45’i yalnızca zorunlu görevlerini yerine getirdiğini belirtti. 20’li yaşlardaki çalışanlar bu grupta en yoğun kesimi oluşturdu.

Araştırmada, gençlerin bu tercihi yapmasının temel nedeninin kendilerine daha fazla zaman ayırma arzusu olduğu ortaya kondu. Bazı çalışanlar, işlerinin maaşlarına denk olduğunu ve bu durumun kendileri için yeterli olduğunu ifade etti.

“ZAMANIMI SEVDİĞİM ŞEYLERE AYIRMAK İSTİYORUM”

26 yaşındaki Issei, yaşadığı dönüşümü şu sözlerle anlatıyor:
"İşimden nefret etmiyorum; faturalarımı ödemek için çalışmam gerektiğini biliyorum ama arkadaşlarımla vakit geçirmeyi, seyahat etmeyi ya da canlı müzik dinlemeyi daha çok tercih ediyorum."

Issei, önceki kuşakların “çok çalışmaktan başka çare olmadığını” düşündüğünü ancak bu anlayışı benimsemediğini söylüyor. Aynı görüşü paylaşan birçok yaşıtı gibi o da iş ve özel hayat dengesine öncelik veriyor.

DEĞİŞİMİN ARKASINDA NESİLLER ARASI FARK VAR

Yamanashi Gakuin Üniversitesi’nden sosyal bilimci Sumie Kawakami, gençlerin bu yaklaşımının, ailelerinin iş hayatında yaşadıklarına tepki olduğunu belirtiyor. Kawakami’ye göre, birçok genç ebeveynlerinin iş nedeniyle özel hayatlarından vazgeçtiğini görerek büyüdü.

Kawakami, pandemi döneminin de bu dönüşümde etkili olduğunu belirterek, insanların hayat önceliklerini yeniden sorgulamaya başladığını ifade etti.

İŞ GÜVENCESİ AZALDI, SADAKAT DE ZAYIFLADI

Geçmişte Japon şirketleri çalışanlarına uzun vadeli iş güvencesi, tam sözleşme ve cömert primler sunuyordu. Ancak günümüzde işverenlerin maliyet azaltma politikaları, genç kuşağın şirketlere olan bağlılığını azaltıyor.

Chuo Üniversitesi’nden kültür sosyolojisi profesörü Izumi Tsuji, gençlerin daha özgür olmak, hobilerine zaman ayırmak ve daha iyi bir iş-hayat dengesi kurmak istediklerini belirtti.

"KAROSHI" GERÇEĞİ GENÇLERİ ETKİLİYOR

Japonya’da uzun saatler çalışmaya bağlı ölüm anlamına gelen “karoshi” vakaları, önceki kuşakların karşı karşıya kaldığı zorlukların sembolü olarak öne çıkıyor. 1998 yılında 32 bin 863 kişinin intihar ettiği ülkede bu ölümlerin büyük bölümünün iş baskısıyla ilişkili olduğu düşünülüyor.

2024 yılında ise 20 bin 320 intihar vakası kaydedildi. Bu sayı, 1978’den bu yana kaydedilen en düşük ikinci seviye oldu.

Sumie Kawakami, “Gençler artık mutsuz oldukları bir işe katlanmak ya da kendilerinden fazlasını talep eden bir düzende yaşamak zorunda olmadıklarını düşünmüyor” dedi.

Araştırma ve görüşler, Japonya'da genç kuşağın geleneksel iş anlayışından uzaklaştığını ve yeni bir çalışma biçimini benimsediğini ortaya koyuyor.