Kapadokya nın 10 bin yıllık sırrı çözülüyor

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güneş Duru başkanlığında yürütülen ve bu yıl 36. yılı tamamlanan Aşıklı Höyük kazılarında, Orta Anadolu'nun ilk yerleşim yerindeki erken evreler araştırılıyor. Yaklaşık 30 kişilik bir ekiple yürütülen çalışmalara Oxford, Cambridge ve Connecticut gibi üniversitelerden de uzmanlar katılıyor.

Kazı Başkanı Doç. Dr. Güneş Duru, yaptığı açıklamada, Aşıklı Höyük'teki ilk yerleşimin milattan önce 8 bin 300 yılında başladığını ve bin yıl boyunca kesintisiz devam ettiğini belirtti. Duru, "Aşıklı, bir anlamda ilkler köyü. Çünkü yuvarlak kulübelerden dörtgen mimariye geçiş, ilk tarım faaliyetleri, ilk hayvan evcilleştirme, özellikle koyun ve keçinin burada evcilleştiği ve dünyaya neredeyse buradan yayıldığını söyleyebiliriz. Bu açıdan burası bizim için bir laboratuvar gibi bir höyük. 16-17 metre yükseklikteki bu alanda insanlık tarihinin yaşadığı önemli dönüşümleri görmek mümkün” dedi.

Kazıların temel amacının, avcı toplayıcı yaşam biçimini terk eden bu topluluğun yerleşik yaşama nasıl geçtiğini ve tarım-hayvancılığa dayalı köy yaşantısını nasıl sürdürülebilir hale getirdiğini anlamak olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Duru, Aşıklı halkının en önemli özelliğinin eşitlikçi bir toplum yapısına sahip olması olduğunu söyledi. Duru, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:

"Bu dönemde Aşıklı halkının en önemli özelliği ise eşitlikçi bir toplum olması. Beraber avlanıyor, beraber depoluyor, birlikte paylaşıyorlar ve bu durum 1000 yıl boyunca devam ediyor. Yerleşmenin son zamanlarına doğru bu eşitlik bozulmaya başlamış ama onu da dengelemek için çeşitli çözümler buluyorlar. Bu yılki bulgularımız yine evlerin tabanlarına gömülen hane halklarını ve açık alanları ortak faaliyetler için kullanan bir topluluğun varlığını teyit ediyor.”