Kaptanlar uyarıyor! Kazaların sebebi fazla özgüven mi?

Yat ve tekne alanında yatırımları bulunan iş insanı Halit Yukay'ın Marmara Adası açıklarında yatıyla yaptığı kaza gizemini korurken, son zamanlarda pek çok yat ve tekne kazası haberi geliyor. Yukay'ın teknesinin 'hayalet kaya' nedeniyle kırıma uğramış olabileceği iddia edilirken, denizlerde yaşanan kazalar kaptanlık ve denizcilik eğitimlerini de tartışmaya açtı. Denizcilik alanında eğitimler veren tecrübeli kaptanlara göre son zamanlarda amatör denizcilikle ilgili belgelerin elde edilmesi kolaylaştı. Bununla birlikte yüksek maliyetler, artan marina ücretleri, denizciliğe gönül vermiş, tecrübeli yat tutkunlarını denizlerden çekilmek zorunda bıraktı. Bu işe heves edenlerin yersiz özgüveni de kazalara kapı aralayabiliyor.

Son dönemde arta arda yaşanan tekne ve yat kazaları denizcilik eğitimlerinin yeterliliğini sorgulatıyor. BİLİNÇSİZCE AÇILIYORLAR

Haber Global Web Özel'e değerlendirmelerde bulunan Nurhan Beşik şunları söyledi: "Profesyonel çalışanlar, kaptanlar var. Ancak bir de amatör kesim var. Para verip, tekne sahibi olup yat kaptanlığı yapan insanlar... Bunlar zamanla tecrübe kazanıyorlar. Normalde balık tutmak için bile belge gerekiyor.  'Amatör Denizcilik Belgesi' almak son derece kolay. Eskiden ehliyetler de böyle verilirdi. Sonra iş ciddiye bindi. İnsanlar bilinçsiz bir şekilde denize çıkıyorlar. Bir denizcinin amatör de olsa ciddi bilgilere sahip olması gerekir."

ROTA OLUŞTURULMALI

Amatör denizcilerin pek çok hata ve sorumsuzluk yapabildiğini vurgulayan Nurhan Beşik "Seyri kontrol etmeden oto-pilota alıp yemeğe oturan kaptanlar bile var" dedi. Kazalara neden olan hayalet kayalarla ilgili iddiaları sorduğumuz Nurhan Beşik şu bilgileri verdi: "Hayalet kayalar olabilir. Denizde rota oluşturmak, seyri takip etmek gerekiyor. Bazı programlar var; bunların oluşturduğu rotalar güvenlidir. Eğer rota oluşturmayı bilmiyorsanız denizde her şey olabilir. Denizde gözünüzle gördüğünüzle gerçekte olan çok farklıdır. O kaya orada duruyor ama bir seyir programıyla çıktığınızda onu dikkate alıyor. Ne kadar uzağından geçmeniz gerektiğini görüyorsunuz. Bir anda sürpriz bir şekilde karşınıza kaya çıkmaz. Ancak gözlem yapıyorsanız ve düz deniz görüyorsanız bir anda bu kayalara çarpabilirsiniz. Bazı kayalara ışıklı uyarılar konuyor. Ama asıl sorumluluk sizdedir. İyi harita okumanız gerekir."

PROFİL DEĞİŞTİ

"Özellikle pandemi sürecinde tekne satışlarında patlama oldu. İnsanlar denizleri daha güvenli buldular. Bu dönemde tekne satışındaki artış etkili oldu. Türkiye'nin içinden geçtiği sosyoekonomik süreçte zenginleşen kesim, bu konuda çok bilgili değil. Donanım sahibi değil. Geçmişle bugünün farkı budur. Geçmişte insanlar yelken okullarında bu işi bilerek yetişiyorlardı. Şimdi marinalarda çok ciddi bir profil değişimi var. Bu işin gerçekten gönüllüsü olan insanlar artık marina parasını ödemekte zorluk çekiyorlar."

Tecrübeli yat tutkunları Türkiye'nin sosyoekonomik koşulları nedeniyle maliyetlerin arttığını söylüyor. CİDDİ EĞİTİM ŞART

Haber Global Web Özel'e konuşan denizci Başar Bozkurt ise "Amatör denizci belgesi pandemiden önce online alınan bir belgeydi, alması kolaydı. Sonra uygulamalı eğitim eklediler. Ama bu nereye kadar fayda sağladı tartışılır. Bence amatör denizci belgesi sürecinde ciddi bir eğitim programına geçilmesi gerekir" dedi.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel