Köy üniversiteleri devri başladı, sistem nasıl işleyecek?

Köyde yaşayan vatandaşlara tarım ve hayvancılıktan finansal okuryazarlığa, acil durum ve afet yönetiminden ekolojik okuryazarlığa kadar pek çok konuda eğitim vermek amacıyla "Köy Üniversitesi" projesi hayata geçiyor. İlk olarak Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi'nde başlatılacak projeyle, köyde yaşayan bireylerin yalnızca üretim süreçlerinde değil, günlük yaşam, komşuluk ilişkileri, sağlık, eğitim ve kültür gibi alanlarda da kendilerini geliştirmeleri, böylece daha bilinçli, güçlü ve mutlu bireyler olarak yaşamlarını sürdürmeleri hedefleniyor. Gönüllü akademisyenler ve uygulamalı öğrenim gören öğrenciler ise proje kapsamında; camide, kıraathanede, tarlada, çiftlikte ve ahırda vatandaşlarla buluşacak. 28 ay sürmesi hedeflenen projenin, 31 köy ile 5 ilçe merkezinde uygulanması amaçlanıyor. 

Türkiye’de yaklaşık 83 milyonluk nüfusun yalnızca yüzde 8’i yani 6 milyonluk dilimi kırsal alanda yaşamını sürdürüyor; Bu oran 1980’lerde yüzde 50’ye yakındı. Bu dramatik düşüş, kentleşmenin etkisini ve kırsaldan göçün boyutunu gözler önüne seriyor. Köy Üniversitesi projesi, bu dengesizliğe karşı yapıcı bir adım olarak öne çıkıyor. TARIMA İHTİYAÇ VAR

Son verilere göre kırsalda yaşayan çiftçilerin yaklaşık yüzde 65’i ilkokul mezunu veya daha düşük seviyede, yüzde 20’si ise hiç okuma yazma bilmiyor; bu da üretimde modern tekniklerin kullanımını, kriz yönetimini ve ekonomik verimliliği doğrudan etkiliyor. TAGEM verileri, eğitimli üreticilerin dekara verimliliğinin yüzde 35 daha yüksek, modern hayvancılık işletmelerinde ise kârlılığın yüzde 60’a fazla olduğunu gösteriyor. 

Eğitim Uzmanı İlhan Sevin ise köy üniversitesi fikrinin köy enstitülerini hatırlattığını belirterek, "Köy üniversitesinin hedefi, tüm köylülerin eğitilmesi ve desteklenmesidir. Eğer köylerdeki insanlar, okuma yazma başta olmak üzere ziraat, tarım ve veterinerlik gibi alanlarda eğitim alabilseydi, bugün nüfusun kentlerde yoğunlaşması yerine, tarım ve hayvancılıkta kendi kendine yeten ve hatta birçok ülkeye ihracat yapan bir ülke olabilirdik. İnsanlık var oldukça tarıma ve hayvancılığa her zaman ihtiyaç duyulacak. Bu nedenle, köylerin ve köylülerin ürettiği değerli hale gelecek" dedi.

TERSİNE GÖÇ OLMALI

Büyükşehirlerdeki nüfus yoğunluğunun kısal kesimlere kayması gerektiğinin dile getiren Sevin; "Köyleri ve kırsalı daha cazip hale getirmek zorundayız. Bu bağlamda, köylerde eğitimli bireyler yetiştirmek, köy yaşamını iyileştirmek ve insanların kentlere zorunlu göçünü engellemek önemli. Sadece köylülerin eğitilmesi değil, aynı zamanda her anlamda desteklenmeleri  gerekiyor. Köylerin kalkınmasında eğitim elbette önemli, fakat hedefe ulaşmak için ekonomik desteklerin ve teşviklerin artırılması, köy üniversitesi projesinin başarısı için şarttır."

Şu ana kadar 7 köyde 12 etkinlik düzenlenmiş ve bu etkinliklere 637 kişi katılmış durumda. GÜZEL BİR ÖRNEK

Doğuş Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlknur Doğu Öztürk ise köy üniversiteleri projesine ilikin şu açıklamalarda bulundu:

"Üniversiteler sadece bilimsel bilgi üreten, araştırma yapan, eleştirel düşünme becerisi kazandıran ve öğrenme ihtiyacını karşılayarak diploma veren insan kaynağına yön veren kurumlar değil. Üniversiteler aynı zamanda toplumsal sorunlara duyarlı olmayı ve topluma yarar sağlamayı amaçlar. Bilimsel bilgiyi yerel ve bölgesel toplumun kalkınmasına katkı sunmak için kullanmaya çaba harcar. Bu proje de araştıran, değiştiren, dönüştüren ve toplumsal fayda üreten üniversite misyonu açısından güzel bir örnek teşkil ediyor."

İLETİŞİM PRATİĞİ

Köy Üniversiteleri projesinin, yükseköğretimin hem toplumsal sorumluluğunu yerine getirmesi hem de bilimsel bilginin kırsalda halk ile paylaşılması açısından önem taşıdığını belirten Öztürk, "Böyle projeler hem akademi ile halkı yakınlaştırır hem de bilginin teorik çerçeveden çıkıp günlük yaşamda anlam kazanmasını sağlar. Halkın üniversitede yapılan çalışmalara, bilim insanlarına ve bilimsel bilgiye saygı duyması ve güveninin artması da bu projenin önemli bir çıktısı olacaktır. Özellikle afet, tarım, hayvancılık, kültürel pratikler, sosyal yaşam gibi konularda verilen eğitimler bilimsel bilginin somut faydaya dönüşmesini sağlayacaktır" diye konuştu.

[email protected]

Kaynak: Web Özel