Kuantum 100 yaşında! 1 asır sonra bile anlaşılamıyor

Fizikçi Werner Heisenberg'in kuantum mekaniği ile ilgili 1925 yılında yaptığı çalışmalar kuantum fiziğinin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Ünlü fizikçinin kuantum mekaniğindeki atılımını Heligoland adasını ziyaret ederken yaptığı belirtilirken; Nature dergisi bu ziyaretin yüzüncü yılında adada yaptığı bir araştırmayla ilginç bir gerçeği ortaya koydu. Nature dergisinin araştırmasına göre fizikçiler kuantum mekaniğinin gerçeklik hakkında ne söylediği konusunda büyük ölçüde fikir ayrılığına düştü. Nature, kuantum mekaniği üzerine son dönemde makale yayımlamış 15 binden fazla araştırmacıya e-posta göndererek ve Almanya'nın Heligoland adasında düzenlenen kuantum mekaniğinin 100. yılı etkinliğine katılanlara anket uygulayarak, toplamda bin 100'den fazla yanıt topladı. Katılımcıların çoğunluğu fizikçilerden oluşuyordu.

Sonuçlar, kuantum mekaniğinin temelinde yatan gerçeklik anlayışında ciddi bir bölünme olduğunu gösteriyor. DALGA FONKSİYONU

Anket sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 36'sı dalga fonksiyonunun fiziksel bir gerçekliği temsil ettiğini (realist görüş), yüzde 47'si ise bunun sadece matematiksel bir araç olduğunu (epistemik görüş) düşünüyor. Yüzde 8'lik bir kesim ise dalga fonksiyonunun, deneysel sonuçlar hakkındaki öznel inançları yansıttığını belirtiyor. Bu sonuçlar, kuantum mekaniğinin temelinde yatan gerçeklik anlayışında ciddi bir bölünme olduğunu gösteriyor.

DÜNYANIN SINIRLARI

Ankete katılanların yüzde 45'i kuantum ve klasik dünya arasında belirgin bir sınır olduğunu, yüzde 45'i ise böyle bir sınırın olmadığını düşünüyor. Yüzde 10'luk bir kesim ise bu konuda emin değil. Bu, kuantum mekaniğinin klasik fizik ile nasıl bütünleştiği konusunda da fikir birliği olmadığını ortaya koyuyor.

FARKLI GÖRÜŞLER

Etkinlikte konuşan Viyana Üniversitesi'nden Anton Zeilinger, "Kuantum dünyası yoktur" diyerek, kuantum durumların sadece zihinsel bir yapı olduğunu savundu. Paris-Saclay Üniversitesi'nden Alain Aspect ise bu görüşe katılmayarak, kuantum durumların fiziksel bir gerçekliği temsil ettiğini belirtti. Her iki bilim insanı da 2022 Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmıştı. Pompeu Fabra Üniversitesi'nden teorik fizikçi Gemma De les Coves, "Kuantum teorisi hakkında son derece bilgili kişilerin tamamen zıt görüşlere sahip olması dikkat çekici" diyerek, bu anlaşmazlıkların bilim camiasında ne kadar derin olduğunu vurguladı.

Viyana Üniversitesi'nden Anton Zeilinger, "Kuantum dünyası yoktur" diyerek, kuantum durumların sadece zihinsel bir yapı olduğunu savundu. SÜREKLİ DEĞİŞİM

Nature'ın anketi, kuantum mekaniğinin teorik temelleri konusunda bilim insanları arasında önemli görüş ayrılıkları olduğunu gösteriyor. Bu durum, kuantum mekaniğinin sadece teknolojik uygulamalarla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda felsefi ve ontolojik tartışmaların da merkezinde yer aldığını ortaya koyuyor. Kuantum mekaniğinin 100. yılında bile, bu temel sorulara kesin yanıtlar bulunamamış olması, bilimin sürekli evrilen ve sorgulayan doğasını bir kez daha gözler önüne seriyor.

ABD PARA AKITTI

Dergi kuantum ile ilgili felsefi soruşturmanın bir kenara bırakılmasını ise şu gerekçeyle açıklıyor: "İkinci Dünya Savaşı ve atom bombasının geliştirilmesinden sonraki yıllarda, fizikçiler kuantum mekaniğinin faydalarından yararlanmaya başladı ve ABD hükümeti bu alana para akıttı. Felsefi araştırmalar arka plana atıldı. Kopenhag yorumu ana akım fiziğe hâkim oldu, ancak yine de bazı fizikçiler bunu tatmin edici bulmadı ve alternatifler üretti."
[email protected] 

Kaynak: Web Özel