Küresel piyasalar haftaya karışık seyirle başladı

Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin "H-1B" çalışma vizelerine 100 bin dolarlık başvuru ücreti getirme kararının ardından yatırımcıların temkinli davranmasıyla haftaya karışık seyirle başladı.

ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimlerine devam edeceğine dair olumlu beklentiler ve Başkan Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında gerçekleşen görüşmeye ilişkin olumlu sinyallere karşın Trump yönetiminin "H-1B" çalışma vizelerine 100 bin dolarlık başvuru ücreti getirme kararı küresel piyasalarda risk iştahını törpülüyor.

Trump, yüksek vasıflı işçilerin ülkede çalışmasını sağlamak için tasarlanan ve "H-1B" olarak bilinen çalışma vizesi programında, şirketlerin ödeyeceği başvuru ücretinin 100 bin dolara çıkarılmasını öngören kararnameyi imzaladı.

Kararın işletme maliyetleri ve marjları için bir risk oluşturması bekleniyor.

Analistler, teknoloji şirketlerinin ABD'de yeterli sayıda işçi bulamadıkları için yurt dışındaki işgücüne yönelmek zorunda kaldıklarını belirterek, artan vize ücretinin bu şirketleri olumsuz etkileyeceğini söyledi.

"H-1B" çalışma vizelerine 100 bin dolarlık başvuru ücretinin gelmesinin özellikle Hindistan merkezli teknoloji şirketlerini etkilemesi bekleniyor.

Öte yandan Başkan Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile gerçekleşen görüşmesinin çok verimli geçtiğini, Çin lideriyle ticaret, fentanil, Rusya-Ukrayna Savaşı ve TikTok anlaşması gibi konularda "önemli mesafe" aldıklarını belirtti.

Bu gelişmelerle ABD ve Çin arasında ilave anlaşmalar olabileceğine dair iyimserlik arttı.

Ekonomik ve siyasi gelişmelerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları yakından takip ediliyor. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Bankanın bu haftaki faiz indirimi kararını desteklediğini ve bu yıl için 2 indirim daha öngördüğünü belirtti.

Bu arada, ABD Senatosu, Temsilciler Meclisinden geçen, federal hükümetin 1 Ekim'de kapanmasını önlemeye yönelik geçici bütçe tasarısına onay vermedi.

Analistler, bu hafta ABD açıklanacak büyüme ve Fed'in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi (PCE) verilerinin piyasaların odağında bulunduğunu kaydetti.

Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 4,15 seviyesine çıkarken, Fed'den beklenen faiz indirimlerinin boyutuna ilişkin soru işaretlerinin devam etmesiyle dolar endeksi yüzde 0,2 artışla 97,8 seviyesinde seyrediyor.

Altının ons fiyatı yüzde 0,2 artışla 3 bin 692 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,7 artışla 66,6 dolardan işlem görüyor.

New York borsasında cuma günü ABD'de ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin azalmasıyla pozitif bir seyir izlendi.

Ülkede geçen hafta iç talep öncü göstergesi perakende satışların beklentiyi aşması ve haftalık işsizlik maaşı başvurularında gerileme görülmesi, büyüme ve istihdam görünümüne yönelik endişeleri azalttı.

Fed'in faiz indirimine gideceğine dair beklentiler de yatırımcıların riskli varlıklara yönelmesine neden oldu.

Kurumsal tarafta da ABD'li kargo şirketi FedEx'in üç aylık dönemde geliri ve karının tahminlerin üzerinde gelmesinin ardından hisseleri yüzde 2,3 yükseldi. Cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,37, S&P 500 endeksi yüzde 0,49 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,72 arttı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.

Avrupa borsaları ise Fransa'daki politik belirsizlik ve kıta genelinde devam eden jeopolitik risklerin etkisiyle karışık bir seyir izledi.

Avrupa Birliği (AB), Rusya'nın sıvılaştırılmış doğal gazını (LNG), bankalarını, kripto işlemlerini ve petrol taşıyan gölge filosunu hedef alan yeni yaptırım paketi hazırladı.

Öte yandan Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, İtalya'nın kredi notunu "BBB"den "BBB+"ya yükseltti, not görünümünü "durağan" olarak belirledi.

Bu gelişmelerle cuma günü Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,15, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,01 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,12 değer kaybederken, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,01 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.

Asya borsaları ise Trump yönetiminin "H-1B" çalışma vizelerine 100 bin dolarlık başvuru ücreti getirme kararının ardından karışık bir seyir izliyor.

Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) geçen hafta borsa yatırım fonlarında (ETF) satışa başlayacağını duyurmasının ardından Japonya borsasında risk iştahı arttı.

Çin Merkez Bankası (PBoC) 1 yıllık gösterge faiz oranını yüzde 3'te, 5 yıllık gösterge faiz oranını yüzde 3,50'de sabit bıraktı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 0,5 değer kazanırken, Çin'de Şanghay bileşik endeksinde yatay bir seyir izleniyor.

Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzde 1 geriledi.

Cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,23 değer kazanarak 11.294,48 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 1,7 değer kazandı.

Dolar/TL cuma günü yatay seyirle 4,3850'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üstünde 41,3901'de seyrediyor

Analistler, bugün yurt içinde tüketici güven endeksi, yurt dışında ise Avro Bölgesinde tüketici güven endeksi ile ABD'de ağustos Chicago Fed Ulusal Aktivite Endeksi ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey'nin konuşmasının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.400 ve 11.500 seviyeleri direnç, 11.200 ve 11.100 puan ise destek konumunda olduğunu söyledi.