SonTurkHaber.com
close
up
Menu

İstanbul da sular ne zaman gelecek? İSKİ İstanbul su kesintileri 3 Eylül Çarşamba İstanbul da sular saat kaçta gelecek?

Askeri boşluğu kim doldurur? Balkanlar a Türk damgası

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

Google, Chrome u satmayacak

ASSAN Group’un sahibi ile yöneticisinin MKE ve TÜBİTAK’ın gizli bilgilerini temin ettiği iddiası

Macron dan ABD ye tepki: Kabul edilemez Avrupa Haberleri

Son dakika Bahçeli den CHP ye sert çıkış! İBB soruşturması için çağrı yaptı: Süratle tayin edilmesini diliyoruz

Kayyum kararı sonrası AKP den ilk açıklama

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

Son depremler listesi 2 Eylül 2025 Salı: Kandilli Rasathanesi ve AFAD verileri az önce deprem mi oldu, en son deprem nerede ve ne zaman oldu, kaç büyüklüğünde?

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

Muğla da Menteşe Belediye Başkanı nın akrabasının evine yanıcı madde attığı iddia edilen 2 zanlı tutuklandı Muğla Haberleri

İş insanı Halit Yukay’ın cansız bedeninden DNA testi için parça alındı! Teknenin kara kutusu inceleme için yurt dışına gönderildi

Sağlıklı Hayat Merkezlerine yoğun ilgi: Hedef 100 yeni merkez! Halk Sağlığı Genel Müdürü açıkladı: Bu yıl ekstra 1,5 milyon kişi başvurdu

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

YTÜ’den sanayinin yeşil geleceğine yerli katkı: GreenStars

ÖTV zammı satışları etkilemedi! Tarihi rekor

Futbolda Transfer Şovu! Kulüpler Transfer Maliyetlerini Nasıl Karşılayacak?

Süper Lig den 8 kulüp disipline sevk edildi Sözcü Gazetesi

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

T24 sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuruda bulunuyor.

Mahfi Eğilmez

Amerikalı iktisatçı John B. Taylor tarafından para politikası kuralı olarak geliştirilen formül, bir ülkenin merkez bankasının politika faizini hangi düzeyde belirlemesi gerektiğini ortaya koyar. 

Taylor Kuralına göre merkez bankasının faiz oranı şu formüle göre belirlenmelidir:

Faiz Oranı  = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

Bu denklemdeki harflerin anlamları şöyledir:

r∗: reel denge faizi (ABD için % 2, Türkiye için yüzde 3 olarak kabul edebiliriz)  

π: mevcut enflasyon oranı

π∗: hedef enflasyon oranı (merkez bankasının ulaşmak için hedef aldığı enflasyon oranıdır)

y: reel GSYİH (GSYH’nin reel büyüme oranı)

y∗: potansiyel GSYİH (GSYH’nin potansiyel büyüme oranı)

Bu denklemde iki tane 0,5 katsayısı yer alıyor. Bunlar, merkez bankasının enflasyon ve çıktı (büyüme) sapmalarına ne ölçüde tepki vereceğini belirler. İlk 0,5 oranındaki katsayı enflasyona karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Buna göre gerçekleşen enflasyon, hedeflenen enflasyonun üzerine çıkarsa merkez bankasının faizini bu farkın 0,5 ile çarpımı sonucunda çıkacak oran kadar artırması gerekir. Diyelim ki gerçekleşen enflasyon hedeflenen enflasyonun yüzde 6 üzerine çıkmışsa o zaman faizinin (0,5 x 4 =) yüzde 2 oranında artırılması gerekir. İkinci 0,5 oranındaki katsayı büyüme oranına karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Ekonomi, potansiyel büyümesinin altında bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi artırması, tersine ekonomi potansiyel büyüme oranın üzerinde bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi düşürmesi gerekir. Diyelim ki ekonominin reel büyüme oranı yüzde 3 olsun. Bu durumda reel büyüme, potansiyel büyümenin (yüzde 5 kabul ediyoruz) 2 puan altında kalıyor demektir. Buna göre merkez bankasının faizi (0,5 x 2) yüzde 1 oranında düşürmesi gerekir.

Burada iki önemli konu üzerinde durmak gerekir: İlki, denklemde iki farklı yerde (enflasyon ve büyüme oranı) kullanılan 0,5 katsayısının değişmez bir katsayı olup olmadığı meselesidir.  Bu oran, ülkeye göre, ekonominin durumuna göre ve izlenecek politikanın sertliğine yumuşaklığına göre değişebilir. 0,5 genel kabul görmüş bir katsayı olduğu için standart denklemde yer alıyor. İkincisi, bu denklemin hem enflasyonu hem de ekonominin büyümesini bir arada ele alarak merkez bankasının ona göre bir politika faizi belirlemesini sağlamayı ve enflasyonla mücadeleyle büyüme arasındaki çelişkiyi bu yolla ortadan kaldırmayı hedeflediğini, tek başına enflasyona uygun faiz belirlemeyi amaçlamadığını vurgulamak gerekiyor.

Taylor Kuralı şöyle işler: Enflasyon (π), belirlenen enflasyon hedefinin (π*) üzerine çıkarsa merkez bankası faiz artırmalıdır. Ekonomi potansiyel üretiminin (y*) üzerine çıkarsa (ekonomi ısınıyor demektir) merkez bankası faiz artırmalıdır. Gerçekleşen enflasyon (π), enflasyon hedefinin altında (π*) ve ekonomi durgunlukta ise (y < y*) ise merkez bankası faiz düşürmelidir. 

Şimdi Taylor Kuralını ABD ve Türkiye’ye uygulayarak durum tespiti yapalım. Önce ABD ve Türkiye’nin verilerine bakalım. Mayıs 2025 itibarıyla eldeki son veriler şöyle yazılabilir:

Şimdi bu verileri önce ABD sonra Türkiye için yukarıdaki denklemde yerlerine koyarak ABD (Fed) ve Türkiye (TCMB) açısından bugün için olması gereken politika faizlerini hesaplayalım.

ABD (Fed) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 2 + 2,3 + 0,5 (2,3 – 2) + 0,5 (2 -2,1) =  4,3 + 0,3 – 0,05 = 4,55

Bugün itibarıyla Fed’in faizi (Fed’s fund rate) yüzde 4,5. Yukarıya aldığımız hesaplama bize Fed’in uyguladığı faizin hem ekonomiyi canlı tutmak hem de enflasyonu hedefe yaklaştırmak üzere tam olarak Taylor Kuralına uygun bir düzeyde olduğunu gösteriyor.

Türkiye (TCMB) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 3 + 37,9 + 0,5 (37,9 - 5) + 0,5 (3 - 5) = 40,9 + 16,45 – 1 = 56,35

Bugün itibarıyla TCMB’nin faizi (politika faizi) yüzde 46. Bununla birlikte TCMB koridor faizi uygulamasıyla bankalara kullandırdığı fonların ortalama maliyetini (ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti) yüzde 49’a kadar yükseltebiliyor.

Türkiye ekonomisinin bir yandan potansiyel büyümesinin altında bir büyüme oranıyla büyüyor olması, TCMB’yi politika faizini daha fazla yükseltmekten alıkoyuyor. Enflasyondaki durum ise hedeflenen enflasyonun çok gerisinde kalınmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu durumda da TCMB’nin bu aşamada politika faizini düşürmesinin doğru olmayacağı ortaya çıkıyor. Taylor Kuralı çerçevesinde TCMB’nin mevcut politika faizini düşürmemesi doğru bir yaklaşım olmuştur.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:76
embedKaynak:https://t24.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 23 Mayıs 2025 17:29 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

İstanbul da sular ne zaman gelecek? İSKİ İstanbul su kesintileri 3 Eylül Çarşamba İstanbul da sular saat kaçta gelecek?

03 Eylül 2025 02:10see176

Askeri boşluğu kim doldurur? Balkanlar a Türk damgası

02 Eylül 2025 15:13see174

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

03 Eylül 2025 16:38see167

Google, Chrome u satmayacak

03 Eylül 2025 00:37see166

ASSAN Group’un sahibi ile yöneticisinin MKE ve TÜBİTAK’ın gizli bilgilerini temin ettiği iddiası

02 Eylül 2025 13:52see162

Macron dan ABD ye tepki: Kabul edilemez Avrupa Haberleri

02 Eylül 2025 23:54see156

Son dakika Bahçeli den CHP ye sert çıkış! İBB soruşturması için çağrı yaptı: Süratle tayin edilmesini diliyoruz

02 Eylül 2025 17:39see151

Kayyum kararı sonrası AKP den ilk açıklama

02 Eylül 2025 19:57see140

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

04 Eylül 2025 01:37see124

Son depremler listesi 2 Eylül 2025 Salı: Kandilli Rasathanesi ve AFAD verileri az önce deprem mi oldu, en son deprem nerede ve ne zaman oldu, kaç büyüklüğünde?

02 Eylül 2025 20:12see121

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

03 Eylül 2025 16:04see121

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

03 Eylül 2025 21:28see120

Muğla da Menteşe Belediye Başkanı nın akrabasının evine yanıcı madde attığı iddia edilen 2 zanlı tutuklandı Muğla Haberleri

02 Eylül 2025 21:08see117

İş insanı Halit Yukay’ın cansız bedeninden DNA testi için parça alındı! Teknenin kara kutusu inceleme için yurt dışına gönderildi

02 Eylül 2025 14:52see117

Sağlıklı Hayat Merkezlerine yoğun ilgi: Hedef 100 yeni merkez! Halk Sağlığı Genel Müdürü açıkladı: Bu yıl ekstra 1,5 milyon kişi başvurdu

02 Eylül 2025 14:40see116

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

03 Eylül 2025 14:09see116

YTÜ’den sanayinin yeşil geleceğine yerli katkı: GreenStars

02 Eylül 2025 13:43see115

ÖTV zammı satışları etkilemedi! Tarihi rekor

03 Eylül 2025 06:36see115

Futbolda Transfer Şovu! Kulüpler Transfer Maliyetlerini Nasıl Karşılayacak?

02 Eylül 2025 18:32see115

Süper Lig den 8 kulüp disipline sevk edildi Sözcü Gazetesi

02 Eylül 2025 21:07see113
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları