SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Trump Otizme neden oluyor dedi! Dünyada Parasetemol tartışması başladı

Son Dakika İhracatçılar Meclisi Başkanı Gültepe nin evine şafak baskını

Hiranur u gürültü yaptığı iddiasıyla pompalı tüfekle vuran şüpheli tutuklandı

Suriye Cumhurbaşkanı Şara’dan SDG’ye son uyarı: Türkiye’nin askeri operasyonu gündemde Bülent Orakoğlu

Avrupa da avukatlar ne kadar kazanıyor? İşte Türkiye nin yeri... Sözcü Gazetesi

AK Parti seçimin iptali için dava açtı! Gerekçeler belli oldu! Böylesi daha önce görülmedi

Almanya’dan gelen öğrenciler Demirören Medya ve Teknoloji MTAL i ziyaret etti

Fenerbahçe Seçiminde Lokma Dağıtımı

Ne ilaç ne vitamin, yiyen doktor yüzü görmüyor! Çörek otunun faydaları...

Karşıyakalı futbolculara prim dopingi Futbol Haberleri

Ahmed Şara ile Volodimir Zelenskiy bir araya geldi Dış Haberler

SON DAKİKA… Investco Holding’e yönelik borsa manipülasyonundan yasak aşk skandalı çıktı: Eski sekreterim Sibel uygunsuz görüntülerimi sattı!

EMEKLİ PROMOSYON KAMPANYASI GÜNCELLENDİ! Eylül 2025 emekli promosyon veren bankalar hangisi ve ne kadar veriyor? İşte bankaların güncel promosyon ödemeleri

İran: İsrail ve ABD nin saldırılarında hasar gören nükleer tesisler yeniden inşa edilecek

Gariban emekçiye bu yapılır mı? Feryatları bütün mahalleyi inletti

Eskişehir haberleri Eskişehir de 5 kişiyi bıçaklayan 18 yaşındaki saldırganın cezası belli oldu 24 Eylül 2025

Ragasa alarmı! Çok sayıda kişi hayatını kaybetti

WhatsApp çeviri özelliği çıktı: iOS ve Android’de nasıl kullanılır? WhatsApp’ın çeviri özelliği nedir, nasıl çalışır? İşte detaylar Teknoloji Haberleri

Mahmut Tanal KYK krizi için 4 maddelik çözümü açıkladı

Etikette 72 kasada 169 lira: Müşteri fark ederse

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

T24 sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuruda bulunuyor.

Mahfi Eğilmez

Amerikalı iktisatçı John B. Taylor tarafından para politikası kuralı olarak geliştirilen formül, bir ülkenin merkez bankasının politika faizini hangi düzeyde belirlemesi gerektiğini ortaya koyar. 

Taylor Kuralına göre merkez bankasının faiz oranı şu formüle göre belirlenmelidir:

Faiz Oranı  = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

Bu denklemdeki harflerin anlamları şöyledir:

r∗: reel denge faizi (ABD için % 2, Türkiye için yüzde 3 olarak kabul edebiliriz)  

π: mevcut enflasyon oranı

π∗: hedef enflasyon oranı (merkez bankasının ulaşmak için hedef aldığı enflasyon oranıdır)

y: reel GSYİH (GSYH’nin reel büyüme oranı)

y∗: potansiyel GSYİH (GSYH’nin potansiyel büyüme oranı)

Bu denklemde iki tane 0,5 katsayısı yer alıyor. Bunlar, merkez bankasının enflasyon ve çıktı (büyüme) sapmalarına ne ölçüde tepki vereceğini belirler. İlk 0,5 oranındaki katsayı enflasyona karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Buna göre gerçekleşen enflasyon, hedeflenen enflasyonun üzerine çıkarsa merkez bankasının faizini bu farkın 0,5 ile çarpımı sonucunda çıkacak oran kadar artırması gerekir. Diyelim ki gerçekleşen enflasyon hedeflenen enflasyonun yüzde 6 üzerine çıkmışsa o zaman faizinin (0,5 x 4 =) yüzde 2 oranında artırılması gerekir. İkinci 0,5 oranındaki katsayı büyüme oranına karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Ekonomi, potansiyel büyümesinin altında bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi artırması, tersine ekonomi potansiyel büyüme oranın üzerinde bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi düşürmesi gerekir. Diyelim ki ekonominin reel büyüme oranı yüzde 3 olsun. Bu durumda reel büyüme, potansiyel büyümenin (yüzde 5 kabul ediyoruz) 2 puan altında kalıyor demektir. Buna göre merkez bankasının faizi (0,5 x 2) yüzde 1 oranında düşürmesi gerekir.

Burada iki önemli konu üzerinde durmak gerekir: İlki, denklemde iki farklı yerde (enflasyon ve büyüme oranı) kullanılan 0,5 katsayısının değişmez bir katsayı olup olmadığı meselesidir.  Bu oran, ülkeye göre, ekonominin durumuna göre ve izlenecek politikanın sertliğine yumuşaklığına göre değişebilir. 0,5 genel kabul görmüş bir katsayı olduğu için standart denklemde yer alıyor. İkincisi, bu denklemin hem enflasyonu hem de ekonominin büyümesini bir arada ele alarak merkez bankasının ona göre bir politika faizi belirlemesini sağlamayı ve enflasyonla mücadeleyle büyüme arasındaki çelişkiyi bu yolla ortadan kaldırmayı hedeflediğini, tek başına enflasyona uygun faiz belirlemeyi amaçlamadığını vurgulamak gerekiyor.

Taylor Kuralı şöyle işler: Enflasyon (π), belirlenen enflasyon hedefinin (π*) üzerine çıkarsa merkez bankası faiz artırmalıdır. Ekonomi potansiyel üretiminin (y*) üzerine çıkarsa (ekonomi ısınıyor demektir) merkez bankası faiz artırmalıdır. Gerçekleşen enflasyon (π), enflasyon hedefinin altında (π*) ve ekonomi durgunlukta ise (y < y*) ise merkez bankası faiz düşürmelidir. 

Şimdi Taylor Kuralını ABD ve Türkiye’ye uygulayarak durum tespiti yapalım. Önce ABD ve Türkiye’nin verilerine bakalım. Mayıs 2025 itibarıyla eldeki son veriler şöyle yazılabilir:

Şimdi bu verileri önce ABD sonra Türkiye için yukarıdaki denklemde yerlerine koyarak ABD (Fed) ve Türkiye (TCMB) açısından bugün için olması gereken politika faizlerini hesaplayalım.

ABD (Fed) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 2 + 2,3 + 0,5 (2,3 – 2) + 0,5 (2 -2,1) =  4,3 + 0,3 – 0,05 = 4,55

Bugün itibarıyla Fed’in faizi (Fed’s fund rate) yüzde 4,5. Yukarıya aldığımız hesaplama bize Fed’in uyguladığı faizin hem ekonomiyi canlı tutmak hem de enflasyonu hedefe yaklaştırmak üzere tam olarak Taylor Kuralına uygun bir düzeyde olduğunu gösteriyor.

Türkiye (TCMB) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 3 + 37,9 + 0,5 (37,9 - 5) + 0,5 (3 - 5) = 40,9 + 16,45 – 1 = 56,35

Bugün itibarıyla TCMB’nin faizi (politika faizi) yüzde 46. Bununla birlikte TCMB koridor faizi uygulamasıyla bankalara kullandırdığı fonların ortalama maliyetini (ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti) yüzde 49’a kadar yükseltebiliyor.

Türkiye ekonomisinin bir yandan potansiyel büyümesinin altında bir büyüme oranıyla büyüyor olması, TCMB’yi politika faizini daha fazla yükseltmekten alıkoyuyor. Enflasyondaki durum ise hedeflenen enflasyonun çok gerisinde kalınmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu durumda da TCMB’nin bu aşamada politika faizini düşürmesinin doğru olmayacağı ortaya çıkıyor. Taylor Kuralı çerçevesinde TCMB’nin mevcut politika faizini düşürmemesi doğru bir yaklaşım olmuştur.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:81
embedKaynak:https://t24.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 23 Mayıs 2025 17:29 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Trump Otizme neden oluyor dedi! Dünyada Parasetemol tartışması başladı

23 Eylül 2025 16:30see172

Son Dakika İhracatçılar Meclisi Başkanı Gültepe nin evine şafak baskını

24 Eylül 2025 14:20see168

Hiranur u gürültü yaptığı iddiasıyla pompalı tüfekle vuran şüpheli tutuklandı

23 Eylül 2025 17:45see162

Suriye Cumhurbaşkanı Şara’dan SDG’ye son uyarı: Türkiye’nin askeri operasyonu gündemde Bülent Orakoğlu

24 Eylül 2025 04:04see160

Avrupa da avukatlar ne kadar kazanıyor? İşte Türkiye nin yeri... Sözcü Gazetesi

23 Eylül 2025 18:26see156

AK Parti seçimin iptali için dava açtı! Gerekçeler belli oldu! Böylesi daha önce görülmedi

24 Eylül 2025 08:09see151

Almanya’dan gelen öğrenciler Demirören Medya ve Teknoloji MTAL i ziyaret etti

24 Eylül 2025 15:02see149

Fenerbahçe Seçiminde Lokma Dağıtımı

24 Eylül 2025 18:03see149

Ne ilaç ne vitamin, yiyen doktor yüzü görmüyor! Çörek otunun faydaları...

23 Eylül 2025 16:27see146

Karşıyakalı futbolculara prim dopingi Futbol Haberleri

24 Eylül 2025 11:56see146

Ahmed Şara ile Volodimir Zelenskiy bir araya geldi Dış Haberler

25 Eylül 2025 01:18see136

SON DAKİKA… Investco Holding’e yönelik borsa manipülasyonundan yasak aşk skandalı çıktı: Eski sekreterim Sibel uygunsuz görüntülerimi sattı!

23 Eylül 2025 12:07see126

EMEKLİ PROMOSYON KAMPANYASI GÜNCELLENDİ! Eylül 2025 emekli promosyon veren bankalar hangisi ve ne kadar veriyor? İşte bankaların güncel promosyon ödemeleri

24 Eylül 2025 15:24see125

İran: İsrail ve ABD nin saldırılarında hasar gören nükleer tesisler yeniden inşa edilecek

24 Eylül 2025 13:18see124

Gariban emekçiye bu yapılır mı? Feryatları bütün mahalleyi inletti

24 Eylül 2025 18:03see122

Eskişehir haberleri Eskişehir de 5 kişiyi bıçaklayan 18 yaşındaki saldırganın cezası belli oldu 24 Eylül 2025

24 Eylül 2025 14:59see119

Ragasa alarmı! Çok sayıda kişi hayatını kaybetti

24 Eylül 2025 07:30see118

WhatsApp çeviri özelliği çıktı: iOS ve Android’de nasıl kullanılır? WhatsApp’ın çeviri özelliği nedir, nasıl çalışır? İşte detaylar Teknoloji Haberleri

24 Eylül 2025 21:35see118

Mahmut Tanal KYK krizi için 4 maddelik çözümü açıkladı

25 Eylül 2025 09:13see117

Etikette 72 kasada 169 lira: Müşteri fark ederse

25 Eylül 2025 00:02see116
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları