SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Denizli haberleri: Arı sokması sonucu fenalaşan yaşlı adam kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti Denizli Haberleri

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

Emre Altuğ ve Didem Delen Aşk İddiaları Gerçek Mi?

Depremde zarar gören 3 asırlık Kilis Çalık Camisi yarın ibadete açılacak Ankara Haberleri

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

Beşiktaş ın istediği yıldız sakat a gelebilir: Son 7 yılı olay

Ateşkesin etkisi hızlı oldu: Hürmüz Boğazı’nda trafik arttı, petrol taşıma maliyeti sert düştü Sözcü Gazetesi

Tunceli de bir ayda 207 firmada bin 15 ürün denetlendi Tunceli Haberleri

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Suriyeli mevkidaşı Şeybani ile telefonda görüştü Dünya haberleri Dış Haberler

Enflasyon düşerse hangi varlık kazandırır? Borsa, altın ve piyasalar için kırılma noktası!

İzmir yanıyor: Gökan Zeybek ten acil yardım çağrısı

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

Markette kadın kasiyerine yumruklu saldırı kamerada

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

Mahfi Eğilmez: Faizi değiştirmemek doğru muydu?

T24 sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuruda bulunuyor.

Mahfi Eğilmez

Amerikalı iktisatçı John B. Taylor tarafından para politikası kuralı olarak geliştirilen formül, bir ülkenin merkez bankasının politika faizini hangi düzeyde belirlemesi gerektiğini ortaya koyar. 

Taylor Kuralına göre merkez bankasının faiz oranı şu formüle göre belirlenmelidir:

Faiz Oranı  = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

Bu denklemdeki harflerin anlamları şöyledir:

r∗: reel denge faizi (ABD için % 2, Türkiye için yüzde 3 olarak kabul edebiliriz)  

π: mevcut enflasyon oranı

π∗: hedef enflasyon oranı (merkez bankasının ulaşmak için hedef aldığı enflasyon oranıdır)

y: reel GSYİH (GSYH’nin reel büyüme oranı)

y∗: potansiyel GSYİH (GSYH’nin potansiyel büyüme oranı)

Bu denklemde iki tane 0,5 katsayısı yer alıyor. Bunlar, merkez bankasının enflasyon ve çıktı (büyüme) sapmalarına ne ölçüde tepki vereceğini belirler. İlk 0,5 oranındaki katsayı enflasyona karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Buna göre gerçekleşen enflasyon, hedeflenen enflasyonun üzerine çıkarsa merkez bankasının faizini bu farkın 0,5 ile çarpımı sonucunda çıkacak oran kadar artırması gerekir. Diyelim ki gerçekleşen enflasyon hedeflenen enflasyonun yüzde 6 üzerine çıkmışsa o zaman faizinin (0,5 x 4 =) yüzde 2 oranında artırılması gerekir. İkinci 0,5 oranındaki katsayı büyüme oranına karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Ekonomi, potansiyel büyümesinin altında bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi artırması, tersine ekonomi potansiyel büyüme oranın üzerinde bir hızla büyüyorsa merkez bankasının faizi düşürmesi gerekir. Diyelim ki ekonominin reel büyüme oranı yüzde 3 olsun. Bu durumda reel büyüme, potansiyel büyümenin (yüzde 5 kabul ediyoruz) 2 puan altında kalıyor demektir. Buna göre merkez bankasının faizi (0,5 x 2) yüzde 1 oranında düşürmesi gerekir.

Burada iki önemli konu üzerinde durmak gerekir: İlki, denklemde iki farklı yerde (enflasyon ve büyüme oranı) kullanılan 0,5 katsayısının değişmez bir katsayı olup olmadığı meselesidir.  Bu oran, ülkeye göre, ekonominin durumuna göre ve izlenecek politikanın sertliğine yumuşaklığına göre değişebilir. 0,5 genel kabul görmüş bir katsayı olduğu için standart denklemde yer alıyor. İkincisi, bu denklemin hem enflasyonu hem de ekonominin büyümesini bir arada ele alarak merkez bankasının ona göre bir politika faizi belirlemesini sağlamayı ve enflasyonla mücadeleyle büyüme arasındaki çelişkiyi bu yolla ortadan kaldırmayı hedeflediğini, tek başına enflasyona uygun faiz belirlemeyi amaçlamadığını vurgulamak gerekiyor.

Taylor Kuralı şöyle işler: Enflasyon (π), belirlenen enflasyon hedefinin (π*) üzerine çıkarsa merkez bankası faiz artırmalıdır. Ekonomi potansiyel üretiminin (y*) üzerine çıkarsa (ekonomi ısınıyor demektir) merkez bankası faiz artırmalıdır. Gerçekleşen enflasyon (π), enflasyon hedefinin altında (π*) ve ekonomi durgunlukta ise (y < y*) ise merkez bankası faiz düşürmelidir. 

Şimdi Taylor Kuralını ABD ve Türkiye’ye uygulayarak durum tespiti yapalım. Önce ABD ve Türkiye’nin verilerine bakalım. Mayıs 2025 itibarıyla eldeki son veriler şöyle yazılabilir:

Şimdi bu verileri önce ABD sonra Türkiye için yukarıdaki denklemde yerlerine koyarak ABD (Fed) ve Türkiye (TCMB) açısından bugün için olması gereken politika faizlerini hesaplayalım.

ABD (Fed) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 2 + 2,3 + 0,5 (2,3 – 2) + 0,5 (2 -2,1) =  4,3 + 0,3 – 0,05 = 4,55

Bugün itibarıyla Fed’in faizi (Fed’s fund rate) yüzde 4,5. Yukarıya aldığımız hesaplama bize Fed’in uyguladığı faizin hem ekonomiyi canlı tutmak hem de enflasyonu hedefe yaklaştırmak üzere tam olarak Taylor Kuralına uygun bir düzeyde olduğunu gösteriyor.

Türkiye (TCMB) için faiz = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

= 3 + 37,9 + 0,5 (37,9 - 5) + 0,5 (3 - 5) = 40,9 + 16,45 – 1 = 56,35

Bugün itibarıyla TCMB’nin faizi (politika faizi) yüzde 46. Bununla birlikte TCMB koridor faizi uygulamasıyla bankalara kullandırdığı fonların ortalama maliyetini (ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti) yüzde 49’a kadar yükseltebiliyor.

Türkiye ekonomisinin bir yandan potansiyel büyümesinin altında bir büyüme oranıyla büyüyor olması, TCMB’yi politika faizini daha fazla yükseltmekten alıkoyuyor. Enflasyondaki durum ise hedeflenen enflasyonun çok gerisinde kalınmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu durumda da TCMB’nin bu aşamada politika faizini düşürmesinin doğru olmayacağı ortaya çıkıyor. Taylor Kuralı çerçevesinde TCMB’nin mevcut politika faizini düşürmemesi doğru bir yaklaşım olmuştur.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:59
embedKaynak:https://t24.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 23 Mayıs 2025 17:29 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Denizli haberleri: Arı sokması sonucu fenalaşan yaşlı adam kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti Denizli Haberleri

02 Temmuz 2025 08:27see305

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

03 Temmuz 2025 01:02see173

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

03 Temmuz 2025 00:21see171

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

02 Temmuz 2025 14:20see166

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

02 Temmuz 2025 13:53see166

Emre Altuğ ve Didem Delen Aşk İddiaları Gerçek Mi?

02 Temmuz 2025 11:43see165

Depremde zarar gören 3 asırlık Kilis Çalık Camisi yarın ibadete açılacak Ankara Haberleri

03 Temmuz 2025 16:36see165

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

03 Temmuz 2025 13:46see165

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

02 Temmuz 2025 18:17see164

Beşiktaş ın istediği yıldız sakat a gelebilir: Son 7 yılı olay

02 Temmuz 2025 11:52see160

Ateşkesin etkisi hızlı oldu: Hürmüz Boğazı’nda trafik arttı, petrol taşıma maliyeti sert düştü Sözcü Gazetesi

02 Temmuz 2025 12:00see160

Tunceli de bir ayda 207 firmada bin 15 ürün denetlendi Tunceli Haberleri

02 Temmuz 2025 13:07see157

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Suriyeli mevkidaşı Şeybani ile telefonda görüştü Dünya haberleri Dış Haberler

04 Temmuz 2025 03:12see156

Enflasyon düşerse hangi varlık kazandırır? Borsa, altın ve piyasalar için kırılma noktası!

02 Temmuz 2025 11:35see155

İzmir yanıyor: Gökan Zeybek ten acil yardım çağrısı

04 Temmuz 2025 00:06see155

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

03 Temmuz 2025 12:19see154

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

02 Temmuz 2025 14:53see153

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

03 Temmuz 2025 09:25see152

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

02 Temmuz 2025 21:28see144

Markette kadın kasiyerine yumruklu saldırı kamerada

02 Temmuz 2025 11:09see140
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları