SonTurkHaber.com
close
up
Mahfi Eğilmez: Van Allen radyasyon kuşakları ve ekonomi

Mahfi Eğilmez: Van Allen radyasyon kuşakları ve ekonomi

SonTurkHaber.com, T24 kaynağından alınan verilere dayanarak bilgi yayımlıyor.

Mahfi Eğilmez

Van Allen radyasyon kuşakları, asıl olarak güneş rüzgârından (güneşten yayılan parçacıkların akımı) kaynaklanan ve bir gezegenin manyetosferi tarafından tutulan enerji yüklü parçacıkların oluşturduğu bir bölgedir. Adını, bu kuşakları ilk kez bir makalesinde tanımlayan fizikçi James Van Allen’den alır. Dünyanın, kuzey ve güney kutuplarının yarattığı manyetik etkiler altında oluşmuş iki Van Allen radyasyon kuşağı vardır. Bu iki kuşağın oluşturduğu manyetik alan güneş rüzgârını ve kozmik ışın olarak gelen parçacıkları saptırarak atmosferi yıkımdan korur. Bu kuşaklar olmasa dünyanın atmosferi kalmaz. Atmosfer kalmazsa dünyada yaşam sürdürülemez. Kuzey ve güney kutuplarının dengesini bozacak gelişmeler olmadığı sürece Van Allen radyasyon kuşaklarının sağladığı kalkandan yararlanacak olan atmosfer, dünyayı korumaya devam edecektir.

Günümüz ekonomilerinde Van Allen radyasyon kuşakları gibi kalkan görevi yapan iki kuşak var: faiz - kur kuşağı ve düşük risk kuşağı. Bu iki kuşak ekonomiyi yıkıcı finansal ataklardan korur. Bunların da tıpkı Van Allen radyasyon kuşakları gibi belirli bir dengesi vardır. Bu benzerliğe karşılık Van Allen radyasyon kuşaklarının dengesinin bozulması belirli bir zaman alırken, faiz - kur kuşağı ile düşük risk kuşağının bozulması kısa sürede gerçekleşebilir.    

Faizler eğer enflasyonun üzerinde belirlenirse o zaman insanlar enflasyon etkisinden korunmak için ellerine geçen paranın tümünü tüketim için harcamak yerine bir miktarıyla tasarruf yapmaya yönelirler. O zaman talep düşer, talep düşünce fiyat artışları da hız keser. Çünkü talep enflasyonu, paranın çok, mal ve hizmetin az olduğu durumlarda ya da ekonomik ifadesiyle talebin arzı geçtiği aşamada ortaya çıkar. O halde fiyatları dengede tutabilmek, enflasyonun artmasını engellemek, faiz kuşağının önleyici etkisinden yararlanabilmek için faizleri enflasyonun üzerinde tutmak gerekir. Eğer enflasyon artış eğilimindeyse faizleri daha fazla artırmak şarttır. Faizler, enflasyonun gerisine düşerse talep artar ve talep yönlü enflasyon hızlanır. Faizleri enflasyonun altında tutunca kur da yükselmeye başlar. Yeterince faiz kazanamayan tasarruf sahipleri ellerindeki ulusal parayı dövize çevirerek anaparayı korumaya yönelirler. Benzer şekilde ülkeye para kazanmaya gelmiş olan yabancı yatırımcılar da paralarını alıp gitmeye başlarlar. Böyle bir durumda kurlar yükselir. Kurların yükselmesi ihracata olumlu etki yapmakla birlikte ithal girdi mallarının fiyatlarının yükselmesine ve dolayısıyla maliyetler üzerinden malların yurtiçinde satış fiyatlarının artmasına yol açar. Bu da enflasyonun hızlanması sonucunu yaratır. 

Ekonominin dengesi için gerekli olan bir başka faktör risklerin artırılmaması, eğer mümkünse düşürülmesidir. Burada sözü edilen riskler ekonomik risklerin yanı sıra sosyal ve siyasal riskleri de kapsayan geniş bir kavramdır. Eğer bir ülkede riskler artıyorsa belirsizlik de artıyor demektir. Bu olumsuz gidiş insanların olumsuz beklentilerinin artmasına, o da bir yandan tüketime yönelmelerine yani talep artışına bir yandan da ücretlerin, fiyatların, kiraların artmasına yani maliyet artışına yol açar. Böylece talep enflasyonu ile maliyet enflasyonu birlikte ortaya çıkar.

Faiz – kur kuşağıyla birlikte düşük risk kuşağının yaratığı ekonomik dengenin bozulması aşağı yukarı Van Allen radyasyon kuşaklarının bozulmasının dünya atmosferinin yok olmasına neden olması gibi ekonomik atmosferin bozulmasına yol açar.

Türkiye bu iki kuşağı doğru ayarlayabildiği bütün dönemlerde rahat nefes alabilen bir ekonomi oldu. Bunları bozduğunda da bugünkü gibi açmazların içine girdi.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:71
embedKaynak:https://t24.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 08 Mayıs 2025 20:12 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Muş ta gökyüzü Filistin için balonlarla renklendi VİDEO İZLE

08 Ekim 2025 00:34see217

Süper Lig ekibinin başkanı ve 3 oyuncusu vergi rekortmenleri arasına girdi

08 Ekim 2025 09:58see207

Denizli de balkonda düşen avukat, hayatını kaybetti

07 Ekim 2025 12:54see204

Resmi Gazete de yayımlandı! Gurbetçilere kötü haber

08 Ekim 2025 10:09see197

L’Étape Türkiye by Tour de France Bisiklet Yarışları’nın 2 km’lik üçüncü parkuru 11 Ekim de İstanbul da koşulacak

07 Ekim 2025 19:13see182

Prime Alışveriş Festivali başladı! İşte öne çıkan markalar

07 Ekim 2025 14:22see177

YARIN BAŞLIYOR! 260 bin personel denetleyecek! İşte uyulması gereken kurallar HABERLER Son dakika haberleri

09 Ekim 2025 01:58see175

Eski Trabzonsporlu Marcelinho hastanede tedavi görüyor

08 Ekim 2025 12:34see172

Brezilyalı yıldızdan üzen haber! Kanser teşhisi konuldu

08 Ekim 2025 18:29see163

Yaşamayı unutmayalım! Gökhan Özcan

09 Ekim 2025 04:06see161

QFlats ile gayrimenkulde sigorta destekli yeni dönem Sözcü Gazetesi

08 Ekim 2025 15:37see159

Trump: Pazar günü Mısır’a gidebilirim

08 Ekim 2025 23:20see159

‘Elektrik talebindeki artış nükleer enerjiyi yeniden gündemin ilk sırasına taşıdı’

08 Ekim 2025 13:13see152

İsrail ordusu, Özgürlük Filosu na saldırdı

08 Ekim 2025 06:14see151

Trabzonspor’da yeniden doğdu!

09 Ekim 2025 08:54see146

KIZILELMA dan ilk atışta tam isabet

08 Ekim 2025 23:17see144

Telefonda FETÖ yalanıyla 10 milyon lira dolandırıldı

08 Ekim 2025 16:28see141

SON DAKİKA: Kremlin den ABD ye yaptırım göndermesi: Rusya nın içişlerinden müdahaleden başka bir şey değil! Dış Haberler

09 Ekim 2025 00:53see135

ABD duyurdu: El Kaide bağlantılı örgütün üst düzey yöneticisi Suriye de öldürüldü

08 Ekim 2025 00:04see133

10 Ekim dayanışması Agos

09 Ekim 2025 10:06see132
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları