SonTurkHaber.com
close
up
Statinlerin arkasındaki gerçekler Sözcü Gazetesi

Statinlerin arkasındaki gerçekler Sözcü Gazetesi

Sozcu sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuruda bulunuyor.

Statinler, karaciğerde kolesterol sentezinde rol alan HMG-CoA redüktaz enzimini baskılayarak LDL seviyelerini düşürür. Etkinliği uzun vadeli çalışmalarda doğrulanmıştır, ancak tüm bireylerde aynı faydayı sağlamaz. (Kaynak: Circulation Research, 2018; Mayo Clinic, 2022)

Herkese statin gerekli mi?

İkincil korunma (daha önce kalp krizi geçirenler) için statinlerin yararı tartışmasızdır. Ancak birincil korunmada (önlem amaçlı kullanım) mutlak risk azalması daha düşüktür. (Kaynak: American College of Cardiology, 2019; NICE Guidelines, 2021)

Yaygın yan etkiler ve riskler

- Kas ağrısı: Kullanıcıların % 5-10’unda görülür.
(Kaynak: European Journal of Preventive Cardiology, 2020)

- Karaciğer enzimleri: AST/ALT yükselmesi çoğu zaman geçicidir.
(Kaynak: Cleveland Clinic Journal of Medicine, 2017)

- Tip 2 diyabet riski: Statin kullanımı, özellikle kadın ve yaşlı bireylerde glikoz metabolizmasını bozabilir.
(Kaynak: JAMA Internal Medicine, 2012)

- Hafıza şikâyetleri: FDA, bu konuda 2012’de uyarı yayımlamıştır.
(Kaynak: U.S. Food & Drug Administration, 2012)

Ne zaman doktora gitmeli?

- LDL 160 mg/dL’nin üzerine çıktığı zaman
- Ailede erken yaşta kalp krizi varsa
- Bel çevresi yüksekliği aryıyorsa
- Açlık glikozu 100 mg/dL üzerindeyse
- Daha önce stent/anjiyo öyküsü varsa ama ilaç başlanmamışsa
(Kaynak: Cleveland Clinic Heart Risk Calculator, 2022) 

Statinsiz yollar nelerdir?

- Akdeniz diyeti: Çok sayıda meta-analiz, kalp krizi riskini azalttığını göstermiştir. (Kaynak: The New England Journal of Medicine, 2013)

- Egzersiz: Düzenli aerobik aktivite HDL’yi artırır. (Kaynak: American Heart Association, 2020)

- Omega-3: EPA formunun trigliserit düşürücü etkisi kanıtlıdır. (Kaynak: Journal of Clinical Lipidology, 2019)

- Berberin, çörek otu: LDL düzeyini düşürdüğüne dair randomize çalışmalar vardır. (Kaynak: Phytotherapy Research, 2020; Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2021)

İlaca başlamadan önce hangi testler gerekli?

Sadece LDL’ye bakmak yetersizdir. Risk analizi için şu testler birlikte yapılmalıdır: trigliserid, HDL, insülin direnci, hs-CRP, karaciğer fonksiyonları ve gerekirse kalsiyum skoru. (Kaynak: American Journal of Cardiology, 2020; ESC Guidelines, 2021)

Uzmanlar ne diyor? Kılavuzlar nasıl ayrışıyor?

- ESC: Risk skoru % 5’ten büyükse ise statin önerilir.

- AHA: 10 yıllık risk % 7.5’in üzerindeyse ilaç başlanabilir.

- NICE (İngiltere): Qrisk2 sistemine göre risk % 10’dan fazla ise önerilir, önce yaşam tarzı değişikliği denenmelidir. (Kaynaklar: ESC 2021 Guidelines; AHA Cholesterol Guidelines 2019; NICE Lipid Modification 2021)

LDL’yi düşürmek kalp krizini engeller mi?

Uzun yıllar boyunca “LDL kötü kolesterol ne kadar düşükse, o kadar iyidir” inancı hakimdi. Ancak son dönemde yapılan kapsamlı meta-analizler bu yaklaşımı yeniden sorgulatıyor. Özellikle kalp-damar hastalığı geçirmemiş düşük riskli bireylerde, LDL kolesterolü düşürmek her zaman kalp krizi riskinde anlamlı bir azalma yaratmıyor.

Mutlak risk azalması, bu konudaki anahtar kavram. Örneğin:

- LDL’si 160 mg/dL olan, ama başka risk faktörü bulunmayan bir bireyin 10 yıllık kalp krizi riski % 2 ise, bu kişiye statin verildiğinde risk belki % 1,6’ya düşüyor. 
Bu % 20’lik göreceli azalma etkileyici görünse de, mutlak azalma sadece % 0,4.

- Yani 1000 kişiye statin verildiğinde yalnızca 4 kişinin kalp krizi önlenmiş oluyor, 996 kişi ise gereksiz yere ilaç alıyor.
Bu nedenle, sadece LDL’ye bakarak statin başlamak, özellikle düşük risk grubunda aşırı tedaviye neden olabiliyor. Amerikan Hastalık Önleme Görev Gücü (USPSTF) ve İngiliz NICE kılavuzları, bu yüzden karar öncesinde toplam kalp krizi riskinin hesaplanmasını öneriyor. 
(Kaynak: The BMJ, 2016; Cochrane Database of Systematic Reviews, 2022; NICE Lipid Guidance, 2021)

Ayrıca dikkat çeken bir başka gerçek de şu: LDL seviyesi ilaçla düşse bile, eğer kişi sigara içmeye devam ediyorsa, insülin direnci varsa veya bel çevresi genişse, kalp krizi riski yine yüksek olabilir.  Bu nedenle LDL’yi düşürmek tek başına yeterli koruma sağlamaz. Asıl etki, LDL düşüşüyle birlikte genel metabolik sağlığın iyileştirilmesiyle mümkün olur. (Kaynak: European Heart Journal, 2020; JAMA Cardiology, 2021)

YARIN:

- İlaçsız kolesterolü düşürmek mümkün mü?

- “Doğal” etiketi her zaman güvenli değil!

- Akdeniz diyeti hâlâ en güçlü doğal ilaç olabilir.

- FDA uyardı: “Bitkisel” kolesterol ilaçlarına dikkat!

- Egzersiz, omega-3 ve çörek otu: Gerçekten işe yarayan 3 yöntem

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:124
embedKaynak:https://www.sozcu.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 18 Haziran 2025 05:41 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

LC Waikiki Primark tan ayrılan Paula Dumont la anlaştı

28 Temmuz 2025 13:24see232

Müjdeyi Meteoroloji verdi! Tarih verildi: Kavurucu sıcaklar gidiyor

28 Temmuz 2025 19:32see194

Bursa da yangını çıkaran FETÖ cü şahıs hakkında skandal iddia! İYİ Parti de yöneticilik...

28 Temmuz 2025 20:08see169

Edirne de tekmeli yumruklu kavga kamerada VİDEO İZLE

28 Temmuz 2025 16:11see161

Patlıcanları yere döktü: 17 milyon lira ceza alabilir!

28 Temmuz 2025 09:49see159

Kayserispor Beşiktaş maçının bilet fiyatları belli oldu

29 Temmuz 2025 13:54see159

43 ayın en düşük seviyesinde! Bakan Şimşek ten enflasyon beklentisi açıklaması

28 Temmuz 2025 13:22see113

İsrail istihbaratı çuvalladı: Ajan sandıkları kişi Kassam mücahidi çıktı!Gazze de feci son

28 Temmuz 2025 10:15see113

Bursa yangınında korkunç maden şüphesi

28 Temmuz 2025 08:14see113

Bursa da orman yangınları nedeniyle gökyüzünü yoğun duman kapladı VİDEO İZLE

28 Temmuz 2025 09:34see113

Trump tan Kamboçya ve Tayland açıklaması:

28 Temmuz 2025 18:52see112

Uzak Şehir’in Sadakat i Gonca Cilasun tatilde

29 Temmuz 2025 11:37see112

Türkiye nin acı hatıralarının bulunduğu yer! Artık müze olarak kullanılacak: Sona gelindi

28 Temmuz 2025 12:21see111

Shakhtar Donetsk Beşiktaş Juan Martinez Munuera yönetecek

28 Temmuz 2025 20:28see111

ATM’deki kırmızı tuşun sırrı ortaya çıktı: Meğer asıl görevi çok başkaymış Sözcü Gazetesi

28 Temmuz 2025 14:07see111

2025 Ağustos temettü takvimi yayınlandı: Ağustos ayında kar payı dağıtacak firmalar ve temettü ödeme tarihleri

28 Temmuz 2025 12:07see111

Gönül Sözüm 62.bölüm: Pari kaçırılıyor!

28 Temmuz 2025 14:12see111

İsrail de Türk diplomata taciz iddiası! Dışişleri nden açıklama geldi

28 Temmuz 2025 12:11see109

Kabine Terörsüz Türkiye gündemiyle toplanıyor

28 Temmuz 2025 08:08see108

Tatil bölgesinde korkunç olay: Sahilde ceset bulundu

28 Temmuz 2025 17:23see108
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları