Tarımda kiralık arsa dönemi başlıyor! Detaylar belli oldu

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından atıl durumda olduğu tespit edilen 14 bin dekar tarım arazisi sezonluk olarak kiraya verilecek. Kira gelirlerinin arazi sahiplerine aktarılacağı uygulamada 75 milyar lira katkı sağlanması hedefleniyor. 

Türkiye Gazetesi'nden Cemal Emre Kurt'un haberine göre, Tarım ve Orman Bakanlığı, atıl durumdaki toprakların yeniden üretime kazandırılması için yarından itibaren düğmeye basıyor. Yapılan tespitler doğrultusunda üst üste iki yıl ekilmeyen araziler 1 Eylül itibarıyla sezonluk kiraya çıkarılacak. Bakanlık bünyesinde kurulan komisyonlar, uydu görüntüleri ve saha çalışmalarıyla; Antalya’da 4 bin 300 dekar, Konya’da 10 bin dekar, Kayseri’de ise 1.650 parsel boş arazi tespit edildi. Bazı illerde ise hiç kullanılmayan tarım arazisi çıkmadı.

Geçen yıl tespit edilip bu yıl ekilen araziler listeden çıkarıldı. İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içerisinde il müdürlüğüne başvuracak. Başvuruları Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de gerçekleştirilebilecek. Öncelikli gruplar arasında birden fazla başvuru olduğunda en yüksek teklif verene, aksi hâlde diğer istekliler arasında en yüksek teklifi verene arazi kiralanacak. Teklif eşitse, yalnızca tarımsal potansiyeli yeterli olan veya arazisine bitişik işletmeye öncelik verilecek.

Kiraya çıkarılacak arazilerin bedeli, aynı bölgede bulunan benzer arazilerin ortalaması dikkate alınarak belirleniyor. Araziler, muhtarlıkta, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde 7 gün süreyle ilan ediliyor. İlanlar tamamlanınca kiralama talepleri toplanıyor. Kiralama süresi sezonluk olacak ve her yıl yenilenecek. Arazilerde tarım dışı kullanım tespit edilirse sözleşme feshedilecek ve sorumlu kişiler bir sonraki yıl ihalelere alınmayacak.

Uygulamanın amacı tarımsal üretimi artırmak, ithalat ihtiyacını azaltmak ve gıda arz güvenliğini teminat altına almak. Türkiye’de yaklaşık 23 milyon hektar tarım arazisi bulunmasına rağmen bunun 3 milyon hektarının işlenmediği tahmin ediliyor. TÜİK’in 2023 verilerine göre hektar başına ortalama 25 bin liralık tarımsal değer üzerinden hesaplandığında, atıl arazilerin tarıma kazandırılmasıyla ekonomiye yıllık yaklaşık 75 milyar lira katkı sağlanması mümkün. Bu rakamın hem üreticinin gelirini artırması hem de tarımda ithalat bağımlılığını azaltarak cari açığı daraltması bekleniyor.

Kiralama sürecinde, kira gelirleri hiçbir kesinti yapılmadan doğrudan arazi sahiplerine aktarılacak. Eğer arazinin sahibi hayatta değilse ve miras paylaşımı yapılmamışsa, kira bedeli kamu bankalarında açılacak hesaba yatırılacak ve hak sahiplerine teslim edilecek. Ayrıca düzenleme ile birlikte arazilerin mülkiyet hakkı sahiplerinde kalmaya devam ediyor. Bakanlık, kamuoyunda yer alan “topraklara el konuluyor” iddialarını net bir şekilde yalanladı. Uzmanlar ise atıl arazilerin ülkeye kazandırılmasını ekonomik olarak olumlu karşıladı.