Telefonu elinizden bırakamıyor musunuz? Bağımlılıktan kurtulmanın yolları!

“Telefonum olmadan yapamam” diyenlerdenseniz, bu yazı tam size göre! Giderek artan ekran süreleri, bireylerde bağımlılık davranışı oluşturuyor. Ancak küçük değişimlerle bu döngü kırılabilir.

TELEFON BAĞIMLISI MIYIM? YA DA ÇOCUĞUM TELEFON BAĞIMLISI MI?

Eğer kendinize sık sık “Telefon bağımlısı mıyım?” ya da “Çocuğum telefona fazla mı bağlı?” diye soruyorsanız, bu durumun ciddi bir işaret olabileceğini unutmamalısınız. Aşağıdaki belirtilerden bir ya da birkaçı sizde veya çocuğunuzda varsa, telefon bağımlılığı ihtimali oldukça yüksektir.

Anne babalar dikkat: Hangi çocuklar risk altında?

Ekran bağımlılığı ile savaşta bunlara dikkat!

TELEFON BAĞIMLILIĞININ BELİRTİLERİ

- Sürekli olarak telefonu kontrol etme ihtiyacı

- Çevrenizdeki insanlara kıyasla uzun süreli telefon kullanımı

- Telefonsuz kalınca huzursuzluk, sinir, hayattan kopma hissi

- Telefonun yokluğunda fiziksel belirtiler: mide bulantısı, baş ağrısı, baş dönmesi

- Okul ya da iş performansında belirgin düşüş

- Yüz yüze iletişim yerine dijital yolları tercih etme

- Sosyal ortamlardan uzak durma eğilimi

- Uyku ve beslenme düzeninin bozulması

- Stresli dönemlerde teselliyi telefon kullanımında arama

- Yüz yüze görüşmelerde bile telefondan kopamama

- Uyumadan önce, uyandıktan hemen sonra, seyahatte veya yemekte telefona bakma alışkanlığı

- Sürekli şarj aleti taşıma, telefonun şarjı ya da kapsama alanı dışında kalma düşüncesiyle aşırı endişe yaşama

- Mobil cihaz yasaklı ortamlardan kaçınma

- Gün boyunca telefonu hiç kapatmama ve telefonla uyuma

- Yüz yüze iletişimde kaygı nedeniyle dijital iletişimi tercih etme

- Telefon ya da uygulamalara aşırı harcama yapma

Bu belirtilerin varlığı, Telefon Bağımlılığı (Nomofobi) gelişmiş olabileceğini göstermektedir.

TELEFON BAĞIMLILIĞINDAN KURTULMANIN YOLLARI KENDİ SINIRLARINIZI KOYUN

Telefon kullanım sürenizi günlük olarak belirleyin. Örneğin, belirli saat aralıklarında telefonu tamamen kapatmayı deneyin.

BİLDİRİMLERİ AZALTIN

Gereksiz bildirimleri kapatarak dikkat dağınıklığını azaltın. Sadece önemli uygulamaların bildirimlerini açık bırakın.

DİJİTAL DETOKS YAPIN

Hafta sonları ya da tatil günlerinde telefonunuzu uçuş moduna almak ya da tamamen kapatmak zihinsel olarak rahatlamanızı sağlar.

ALTERNATİF UĞRAŞLAR BULUN

Kitap okumak, yürüyüşe çıkmak, müzik yapmak gibi alternatif aktivitelerle zaman geçirin.

SOSYAL BAĞLANTILARI GÜÇLENDİRİN

Arkadaşlarınızla ve ailenizle yüz yüze zaman geçirmeye özen gösterin. Dijital iletişim yerine gerçek bağlantıları tercih edin.

TEKNOLOJİYİ DAHA BİLİNÇLİ KULLANIN

En fazla zaman harcadığınız uygulamaları tespit edin. Gerekmedikçe kullanmadığınız uygulamaları silin.

SAĞLIKLI BİR UYKU DÜZENİ OLUŞTURUN

Yatmadan en az 1 saat önce telefon kullanımını bırakın. Bu, daha kaliteli bir uyku sağlar.

PROFESYONEL DESTEK ALIN

Bağımlılık ciddi bir hal aldıysa, bir uzmandan yardım almak önemlidir. Uzman desteğiyle davranışsal ve bilişsel süreçler üzerine çalışılabilir.

TERAPİ SÜRECİNDE NE YAPILIR?

Telefon bağımlılığı tedavisinde öncelikle bağımlılığın düzeyi belirlenir. Kişinin telefonu hangi amaçlarla ve ne kadar süreyle kullandığı analiz edilir. Ardından şu yöntemler uygulanabilir:

- Bildirimleri kapatmak

- Ekran süresi ve uygulama sürelerini izlemek

- Yatak odası ve yemek masasına telefon getirmemek

- Telefonu sosyal ortamlarda gözden uzak tutmak

- Kademeli olarak ekran süresini azaltmak

PSİKOTERAPİK YAKLAŞIMLAR DAVRANIŞSAL YAKLAŞIM

Danışan, kontrollü şekilde telefonsuz kalmaya maruz bırakılır. Böylece korkularıyla yüzleşip başa çıkabildiğini fark eder.

BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ

Kişinin bağımlılığa yol açan düşünce kalıpları ve varsayımları üzerinde çalışılır. Problem çözme becerileri geliştirilir.

VAROLUŞÇU YAKLAŞIM

Bazı bireylerde telefon kullanımı yalnızlık ya da bağ kuramama gibi temel eksiklikleri kapatma çabası olabilir. Terapide, kişinin sosyal ilişkilerini güçlendirmesi ve yalnızlık duygusuyla başa çıkması desteklenir.

Görsel Kaynak: istockphoto