Temel anlaşmazlık Kıbrıs! AB den Türkiye ye farklı ilişki çıkışı

Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raporu taslağında Türkiye'nin AB ile tam üyelik müzakerelerinde tarihi bir kırılmaya işaret edildi. Kamuoyunda tartışılan taslakta ilk kez tam üyelik dışında Türkiye'ye 'farklı bir ilişki' teklifinde bulunulurken, raporun bugün AP'nin Strasbourg'daki genel kurul oturumunda tartışılacağı öğrenildi. Rapora göre Türkiye'ye Gümrük Birliği Anlaşması'nın güncellenmesi için de "Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanıma" şartı koşuluyor. Haber Global Web Özel'e açıklama yapan uluslararası ilişkiler uzmanlarına göre ise Türkiye'nin tam üyelik hedefinden vazgeçmesi de Kıbrıs'ı tanıması da mümkün değil.

Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye Raporu 7 Mayıs Çarşamba günü Strasbourg'daki genel kurulda tartışılacak. UÇURUM DERİNLEŞTİ

DW'de yer alan taslağa göre raporda, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki katılım müzakerelerinin 2018'den bu yana fiilen durduğu hatırlatılarak, "iki taraf arasındaki uçurumun derinleştiğine" işaret ediliyor. AP, "yeni ilişki modelleri üzerine düşünelim" vurgusu yaparak, Türkiye'yi, AB kurumlarını ve AB üyesi devletleri daha yakın, dinamik ve stratejik bir ortaklık için çalışmaya davet ediyor. Raporda bu durum, "Mevcut Ortaklık Anlaşması'nın modernizasyonu ve güçlendirilmesi yoluyla, tüm tarafların çıkarlarını nasıl kapsayabileceği konusunda bir düşünme sürecinin başlatılması" şeklinde yer alıyor. Raporda ayrıca Gümrük Birliği Anlaşması'nın güncellenmesi için "Kıbrıs Cumhuriyeti'nin tanınması" koşulu da yer alıyor.

MERKEL DE ÖNERMİŞTİ

Uluslararası ilişkiler alanında çalışan Prof. Dr. Kamer Kasım, raporu ve Kıbrıs başlığını şöyle değerlendirdi: "Avrupa Parlamentosu düzenli olarak Türkiye ile ilgili rapor yayınlıyor. Bu raporlarda pek çok husus yer alıyor. Bu yılki raporda artık AB müzakere sürecinin ilerlemediği, yeni bir ilişki biçiminin oluşturulması gerektiği yer alıyor. Almanya'da Merkel'in başbakanlığı döneminde 'imtiyazlı ortaklık' olarak ifade edilen ilişki biçimi önerilmişti. Ancak Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği Anlaşması var. Bu anlaşmanın hedefi de Türkiye açısından AB'ye tam üyelik olarak belirlenmişti. Böyle bir anlaşma ortadayken Türkiye ve AB arasındaki yeni ilişkinin ne olacağı anlaşılması zor bir konudur."

KIRILMA NOKTASI OLDU

Türkiye'nin Gümrük Birliği Anlaşması'na güncelleme isteyen taraf olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kasım, "Güncelleme isteyen taraf Türkiye ancak Avrupa Parlamentosu Ankara Antlaşması Katma Protokolü'nün uygulanmasını talep ediyor. Bu protokol Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin Türkiye tarafından tanınmasını içeriyor. Ama Türkiye'nin bu konuda net bir tutumu var. Türkiye Uyum Protokolü için şunu dedi: 'Rumların kurduğu yönetimi 1960'taki Kıbrıs Cumhuriyeti olarak tanımıyorum.' Bu durum Türkiye-AB ilişkilerinde temel bir kırılma noktasıydı" diye konuştu.

Gümrük Birliği Anlaşması'nın güncelenmesi için "Kıbrıs Cumhuriyeti'nin tanınması" koşulu da yer alıyor. GERÇEKÇİ DEĞİL

Kıbrıs konusunun her seferinde Yunanistan'ın ve Rumların ısrarları sonucu raporlara yazıldığını belirten Prof. Dr. Kamer Kasım şunları söyledi: "Eğer AB'de birileri 'farklı bir ilişki' öneriyorsa bu tarz sorunlara da çözüm getirmeleri gerekir. Çünkü AP'nin Kıbrıs'la ilgili yaklaşımı sahadaki gerçeklerle uyuşmuyor. Taslakta 'tek egemenlik', 'tek vatandaşlık' gibi başlıklar var. Ancak Kıbrıs'taki durum bunun çok uzağında. Ben tam üyelik hedefiyle ilgili Türkiye'nin pozisyonunun değişmeyeceğini düşünüyorum. Bunun dışındakiler temelsiz, içeriği boş, Yunanistan ve Rumların görüşlerini yansıtan önerilerden ibaret. Bu kararlar zaten bağlayıcı değil. AB'nin artık Kıbrıs'la ilgili bakışını değiştirmesi gerekiyor."

AB ASKER İSTİYOR

Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki üyelik tartışmasının bittiğini belirten siyaset bilimci Prof. Dr. Hasan Köni ise Avrupa'nın Türkiye'nin askeri desteğine muhtaç olduğunu belirterek, "Türkiye'nin sadece askeriyesine ihtiyaçları var. Üyelik tamamen bitti ama yeni bir ümit doğurmak için bunu ortaya atıyorlar. 'Sizi tekrar Avrupa sistemi içinde görmek istiyoruz' diyorlar. Halbuki bu gerçekçi değil. Neden? Çünkü Müslüman bir ülkeye karşılar. Bir yandan göçmen için teşekkür edecekler bir yandan dışında tutacaklar böyle ilişki olmaz" diye konuştu.
[email protected]

Kaynak: Web Özel