Yatırımcı küçük nükleer santrale hazırlanıyor Ekonomi Haberleri

Türkiye, 20 gigavattan fazla nükleer kapasiteyi devreye almayı hedeflerken, sanayiciler küçük modüler reaktörler (SMR) için gerekli hazırlıkları yapıyor. Daha kolay finanse edilebilecek SMR’ler; yalnızca enerji değil, sanayi, ihracat ve diplomasi açısından da Türkiye’ye stratejik katkılar sunacak.

Türkiye, 2035’te elektrik üretiminde nükleerin payını yüzde 11,1’e, 2053’te ise yüzde 29,3’e çıkarmayı hedefliyor. Bu amaçla 20 gigavattan fazla nükleer kapasite kurulması planlanıyor. Bunun için önümüzdeki 30 yılda 100 milyar dolardan fazla yatırıma ihtiyaç var. Akkuyu’nun dört ünitesine ek olarak en az 12 ünitelik üç büyük santral daha kurulacak. Sektör temsilcileri, SMR teknolojisinin elektrik arz güvenliği, sanayiye kesintisiz ısı sağlama, ihracat ve diplomasi alanlarında stratejik katkılar sunacağını belirterek “Yatırıma hazırız” mesajı veriyor.

YATIRIMCI İÇİN AVANTAJ

Önümüzdeki dönemde Meclis gündemine taşınacak kanun teklifiyle SMR yatırımlarına yönelik teşvik mekanizmasının devreye alınması bekleniyor. Düzenleme, hem yerli hem yabancı yatırımcıların önünü açacak. SMR’lerin yatırımcılar açısından avantajlarına dikkat çeken sektör temsilcileri, finansman kolaylığı, saha esnekliği, elektrik dışı kullanım potansiyeli, fabrikada üretilebilirlik, modüler kurulum ve seri üretim imkanlarının, Türkiye’yi bu alanda güçlü bir oyuncu haline getireceğini ifade ediyor.

AKKUYU DENEYİMİ ÖNEMLİ

Türkiye’nin ilk nükleer santrali Akkuyu’nun, sanayicilere nükleer alanda ciddi bir deneyim kazandırdığını vurgulayan sektör temsilcileri, “Akkuyu sahasında yer alan Türk firmalarının büyük çoğunluğu Nükleer Sanayi Kümelenmesi (NÜKSAK) üyesi. 75 üyesi bulunan NÜKSAK, yerli sanayiyi küresel tedarik zincirine entegre etmeyi amaçlıyor. Türk firmaları, nükleer ekipman üretiminde edindiği bilgi birikimi sayesinde yalnızca Türkiye’ye değil, dünyaya da tedarik sağlayabilecek kapasiteye ulaşacak” ifadelerini kullandı. Sektör temsilcileri, SMR’lerin yalnızca enerji değil, sanayi, ihracat ve diplomasi açısından da Türkiye’ye stratejik katkılar sunacağına dikkat çekerek “Bu teknolojiyle Türkiye, nükleer enerjide bölgesel merkez haline gelecektir” değerlendirmesinde bulundu.

İlk modüllere devlet garantisi

Öte yandan “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” ile yerli SMR tasarımına ve nükleer teknopark inşasına başlanacak. İlk modüller için devlet alım garantisi, sonraki üniteler için yeşil tahvil ve ihracat kredileriyle finansman modeli geliştirilecek. Yerli sanayinin, büyük komponentlerin yüzde 40–50’sini üretmesi, geri kalan parçaların ise nükleer teknoparkta karşılanması planlanıyor.

Yeni nesil nükleer vizyon

2053 karbon sıfır vizyonu çerçevesinde, önümüzdeki 20 yılda Türkiye enerji sepetine en az 5 gigavat SMR eklemeyi hedefliyor. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na göre 300 megavat altı kapasiteye sahip olan SMR’ler, fabrikada üretilip sahada monte ediliyor. “Lego mantığıyla” kademeli olarak devreye alınabilen bu yapılar, finansman takvimini kısaltırken maliyetleri de düşürüyor.