Yer: Düzce! Yeni keşfedildi, ibadet alanıymış… Kazdıkça tarih çıkıyor

Düzce Belediyesi tarafından kazı çalışması başlatılan Konuralp Antik Tiyatro alanında Bizans döneminde Hıristiyan topluluğunun ibadetlerini yaptıkları şapel adı verilen küçük bir alan bulundu. Alanın devamında yapılan kazılarda ise büyük bir alan ortaya çıkmaya başladı. Alanın ibadet için kilise ya da dönemin protokol üyelerinin ağırlandığı bir alan olarak kullanıldığı tahmin edilirken, ne için kullandığı ilerleyen günlerde netleştirilecek.

Konuralp Antik Tiyatro alanıyla ilgili açıklamalarda bulunan Düzce Belediyesi Kültür İşleri Müdürü ve Başkan başdanışmanı Burçin Sarıcan; “Dünya tarihinin sıfır noktasındayız, bu görünen alanlar tamamen topraktı. 2300 yıllık Düzce’de gün yüzüne çıktı. Belediye başkanımız Dr. Faruk Özlü’nün “Burada bir tarihi ortaya çıkartacağız” demesiyle başlayan bu güzel serüven bitme noktasına geldi. İstanbul ve Ankara’ya en yakın antik tiyatro burası, atmosferi müthiş…” ifadelerini kullandı.

Düzce’nin Konuralp bölgesinde bulunan ve ’Prusias ad Hypium’ adıyla da anılan Konuralp Antik Tiyatrosu, Batı Karadeniz Bölgesi’nin tek antik tiyatrosu olarak biliniyor. Bithynia Birliği’ni oluşturan 12 kentten biri olan Prusias ad Hypium’un M.Ö. 3. yüzyılda inşa edildiği tahmin ediliyor. Bizans, Roma ve Osmanlı imparatorlukları dönemlerinden yapıların bulunduğu alanda Düzce Belediyesi ve Düzce Üniversitesi iş birliği ile kazılar başlatılmıştı. Kazılarda çok sayıda eski dönem yapıya ve kalıntıya rastlandı.

Son olarak ise Konuralp Antik Tiyatro’nun kuzey yamacında Hıristiyanların şapel olarak kullandığı küçük bir ibadethane bulundu. Yapılan kazılarda şapelin devamının büyük bir kompleks olduğu ve içerisinde ya büyük bir kilise ya da protokol üyelerinin ağırlandığı yapı olduğu tahmin ediliyor.

Konuralp Antik Tiyatro’da Rehberlik Hizmetleri Sorumlusu Sanat Tarihçisi Raşit Aydın, "Burada şapel olduğunu düşündüğümüz ve önünde doğuya bakan bir apsis. Ancak burayı açtıkça ve güney tarafına doğru yapıyı detaylandırdıkça apsise benzeyen bir yapı daha çıktı. Yapı muhtemelen büyük bir komplekse benziyor. Şu an tam bir değerlendirme yapamıyoruz. Yan tarafında da mozaikli bir alan daha çıktı. Küçük mozaik parçaları ve yer döşemesine rastladık. İçinde şapel olan kompleks bir yapı olduğunu düşünüyoruz" dedi.

Sanat Tarihçisi Aydın, yapının erken ya da orta Bizans dönemine ait olduğunu düşündüklerini ifade ederek, "Küçük şapel olduğunu düşündüğümüz yapının erken Bizans olduğunu büyük ihtimalle düşünüyoruz. Çünkü hem malzeme kalitesi hem de duvar örgü teknikleri ile muhtemelen erken Bizans dönemine ait. Yapının devamının ise yüksek ihtimalle ya erken Bizans ya da Orta Bizans dönemi olduğunu söyleyebiliriz" şeklinde konuştu.

Yapının büyük ihtimalle Bizans döneminde Hıristiyanlığa geçiş döneminde yapılmış olabileceğine dikkat çeken Raşit Aydın, "Bu yapı Hıristiyanlığa geçiş döneminde yapıldı diyebiliriz. Biliyorsunuz Roma İmparatorluğu pagan yani çok tanrılı bir dine mensuptu. Roma’dan sonra geçilen Bizans döneminde tek tanrıya ve Hz. İsa inancına inandıkları için Hıristiyanlık dönemi yapısı olduğunu düşünebiliriz. Bizans dönemi zaten bir Hıristiyanlık dönemidir. Şapeller de zaten Hıristiyanların ibadet ettiği yapılardır. Hıristiyanlığa geçiş döneminde yapılmış diyebiliriz" ifadelerini kullandı.