SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Gazze’de kan durmadıkça kimse kendini güvende hissedemez

İsak Vural, 34 yıl sonra Serie A ya yükselen Pisa ya imza attı

Kırklareli de kaçak cins köpek üretim yerine baskın Kırklareli Haberleri

A Milli Kadın Basketbol Takımı klasman maçında Almanya ya yenildi Basketbol Haberleri

Ekrem İmamoğlu, Kılıçdaroğlu için net konuştu: Hayal kırıklığına uğradım, içimi yaktı, kötü hissediyorum

Şanlıurfada 160 bisiklet tutkunu Göbeklitepeye pedal çevirdi

İstanbul un barajlarından tonlarca pislik çıktı

Son dakika... Fordo dan yeni uydu görüntüleri geldi: İran çalışmalara başladı!

İsrailli askerler katliamı itiraf etti: Gazze’de yardım arayan ölüm buluyor

İtalya da aşırı sıcaklar nedeniyle birçok kent için kırmızı alarm verildi

Gökçe Akyıldız arkadaşlarıyla tatilde Magazin haberleri

Havuz keyfiniz zehir olmasın! Ölümcül riskler tehdit saçıyor Sözcü Gazetesi

Gön Han’da adım adım sona geliniyor Kayseri Haberleri

İlk kez ortaya çıkan detay! Ekrem İmamoğlu: ‘Param, pulum, işim vardı! Bunlar beni yok etmeye çalışıyorlar!’

Trump: İran nükleer kapasitesini zenginleştirirse saldırırız Dünya Haberleri

Gazze deki hükümet: İsrail askerleri, Gazze deki toplu infazı itiraf etti

Kırıkkale de Kızılırmak a giren çocuk boğuldu Güncel haberler

MEVLÜT TEZEL Çocuklu ailelerden az vergi alınsın

İYİ Partili yönetici ilk kez .tr’ye açıkladı: Ekrem İmamoğlu İYİ Parti kurultayına da müdahale etti!

Rus korkusu büyüyor! Avrupa nın parası orduya gidecek

Alzheimer’ın son perdesi: Hastalık evre evre nasıl ilerler? Sözcü Gazetesi

Alzheimer’ın son perdesi: Hastalık evre evre nasıl ilerler? Sözcü Gazetesi

Sozcu sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuru yapıyor.

Alzheimer -3-

Bir sabah anneniz size “Sen kimsin?” diye sorabilir. Babalar oğullarını kardeşi sanabilir. Alzheimer ilerledikçe zaman bükülür, gerçeklik silinir. Kişi artık yalnızca hafızasını değil; kimliğini, benliğini ve ilişkilerini de kaybeder. Bu yazının konusu tam da bu: hastalığın evreleri ve bu evrelerde hasta yakınlarının karşı karşıya kaldığı görünmeyen yükler...

Alzheimer’ın 3 ana evresi

1. Erken Evre (Hafif evre):

- Unutkanlık fark edilir ama kişi çoğu zaman durumu örter.

- Kelime bulmakta zorluk, randevuları karıştırma, zaman kavramında kaymalar olur.

- Kişilik genellikle henüz korunur.

- Genellikle 2–4 yıl sürer.

(Kaynak: Alzheimer’s Disease International)

2. Orta Evre (Orta-ağır):

- Günlük yaşam artık yardım olmadan sürdürülemez hâle gelir.

- Kişi evin içinde bile yolunu kaybedebilir.

- Halüsinasyonlar, ajitasyon, gece uykusuzluğu başlar.

- Bu evre, hasta yakınları için en yıpratıcı dönemdir.

- Süresi genellikle 4–6 yıl.

(Kaynak: Mayo Clinic, 2022)

3. Geç Evre (Ağır evre):

- Konuşma azalır, motor beceriler bozulur, yutma refleksi kaybolabilir.

- Tuvalet, yemek, hareket… Her şeyde yardım gerekir.

- Hasta yatağa bağımlı hale gelebilir.

- Genellikle 1–3 yıl sürer ve enfeksiyonlar, zatürre gibi komplikasyonlarla sonlanır.  (Kaynak: Cleveland Clinic)

Hasta yakınlarının yükü: Görünmeyen travma

Alzheimer yalnızca hasta için değil, yakınları için de bir psikolojik yıkım sürecidir. Araştırmalar, Alzheimer hasta yakınlarının % 40’ından fazlasının majör depresyon yaşadığını gösteriyor.

- Bakım yükü artar.

- Sosyal izolasyon başlar.

- Ekonomik sorunlar belirir.

- Suçluluk ve tükenmişlik duygusu oluşur.

(Kaynak: Journal of Geriatric Psychiatry, 2023)

Hasta yakını olmanın duygusal yükü şu sorularla gelir:  

“Annemi korumaya çalışırken onu tanımamaya başladım.”

 “Bana yabancı birini mi seviyorum artık?”

Sınırlanması gerekenler:

- Kırmızı et. (haftada 2’den fazla olmamalı)

- Tereyağı ve margarin. (günde 1 yemek kaşığını aşmamalı)

- Peynir (haftada 1’den fazla değil)

- Hamur işi, tatlı ve kızartmalar. (haftada 4’ü geçmemeli)

- Şekerli içecekler ve işlenmiş gıdalar.

Etki:

- MIND diyetine sıkı uyanlarda Alzheimer riski % 53 oranında daha az.

- Orta düzeyde uyanlarda bile risk % 35 düşüyor.

 (Kaynak: Rush University Medical Center – 2015-2023 Klinik Verileri)

MIND diyetinde önerilenler:

1. Yeşil yapraklı sebzeler (günde en az 1 porsiyon)

2. Diğer sebzeler (her gün)

3. Kuruyemişler (haftada en az 5 kez)

4. Meyveler – özellikle yaban mersini (haftada 2 kez)

5. Tam tahıllar (günde 3 porsiyon)

6. Baklagiller (haftada 3 kez)

7. Yağlı balıklar (haftada 1–2 kez)

8. Tavuk eti (haftada 2 kez)

9. Zeytinyağı (ana yağ olarak)

10. Bitter çikolata veya az miktarda kırmızı şarap (isteğe bağlı)

Zihni koruyan ve Alzheimer’a karşı güç veren 7 gıda

1. Yağlı balıklar (Somon, sardalya, uskumru)

- Omega-3 yağ asitleri (özellikle DHA), beyin hücre zarlarını güçlendirir.

- Haftada 2 kez tüketildiğinde Alzheimer riskini azaltır. (Kaynak: Harvard Health, 2022)

2. Yaban mersini ve mor meyveler

- Antosiyanin ve flavonoid içerikleriyle beyne giden kan akışını artırır.

- Hafıza ve karar verme becerileri üzerinde olumlu etkiler. (Kaynak: Tufts University Nutrition Center, 2021)

3. Yeşil yapraklı sebzeler (Ispanak, pazı, kara lahana)

- Folat, K vitamini, lutein ve beta-karoten içerir.

- Her gün tüketenlerde zihinsel yaşlanma % 11 daha yavaş. (Kaynak: Rush University – MIND Diet Study, 2015)

4. Ceviz

- E vitamini ve omega-3’ün birlikte bulunduğu nadir gıdalardandır.

- Günde bir avuç ceviz, beyindeki iltihabi süreçleri baskılar.  (Kaynak: Alzheimer’s Research UK, 2020)

5. Bitter çikolata (%70 ve üzeri kakao)

- Flavonol içerikleri sayesinde dikkat süresini ve öğrenme hızını artırabilir.

- Kan damarlarını genişleterek beyin oksijenlenmesini artırır. (Kaynak: Frontiers in Nutrition, 2020)

6. Natürel sızma zeytinyağı

- Oleuropein adlı bileşen, beta-amiloid plak oluşumunu baskılayabilir.

- Akdeniz diyetinin temel taşıdır.  (Kaynak: Nature Neuroscience, 2017)

7. Domates

- Güçlü bir antioksidan olan likopen içerir.

- Serbest radikalleri etkisiz hale getirerek beyin hücrelerini korur. (Kaynak: Journal of Alzheimer’s Disease, 2018)

Türkiye’de Alzheimer hizmetleri: Nerede duruyoruz?

- Alzheimer merkezleri Türkiye’de sınırlı sayıda.

- SGK, bazı ilaçları karşılıyor ama tanı testlerinin çoğu ücretli.

- Yaşlı bakım evlerinde Alzheimer’a özel birimler çok az.

- Bakıma destek ödemesi aylık 5–6 bin TL ile sınırlı.

- Hasta yakınları genellikle yalnız bırakılıyor.

(Kaynak: Türkiye Alzheimer Derneği, 2024)

Ayrıca kırsal bölgelerde hastalık hâlâ “bunama” ile karıştırılıyor. Psikiyatriye gitmek hâlâ bir tabu. Oysa alzheimer, tıbbi ve sosyal destekle yönetilebilir bir hastalıktır ve bu destek, sadece ilacı değil, insanı da kapsamalıdır.

Peki ne yapmalı?

- Hasta yakını iseniz kendinizi ihmal etmeyin. Psikolojik destek alın.

- Belediyelerin “gündüz bakım evi” olanaklarını araştırın.

- Alzheimer Derneği’nin ücretsiz eğitimlerine katılın.

- Evde bakım hizmeti veya hemşirelik desteğini ihmal etmeyin.

- Unutmayın: Bu bir koşu değil, bir dayanıklılık yürüyüşü.

YARIN: DEMANS

- Demans nedir, Alzheimer’la aynı şey midir?

- Unutkanlıkla hastalık arasındaki fark nasıl anlaşılır?

- Hangi belirtiler normal yaşlanmayı aşar?

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:102
embedKaynak:https://www.sozcu.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 08 Haziran 2025 06:44 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Gazze’de kan durmadıkça kimse kendini güvende hissedemez

27 Haziran 2025 07:10see148

İsak Vural, 34 yıl sonra Serie A ya yükselen Pisa ya imza attı

27 Haziran 2025 22:46see148

Kırklareli de kaçak cins köpek üretim yerine baskın Kırklareli Haberleri

27 Haziran 2025 20:48see147

A Milli Kadın Basketbol Takımı klasman maçında Almanya ya yenildi Basketbol Haberleri

27 Haziran 2025 17:04see114

Ekrem İmamoğlu, Kılıçdaroğlu için net konuştu: Hayal kırıklığına uğradım, içimi yaktı, kötü hissediyorum

27 Haziran 2025 07:55see114

Şanlıurfada 160 bisiklet tutkunu Göbeklitepeye pedal çevirdi

27 Haziran 2025 13:25see114

İstanbul un barajlarından tonlarca pislik çıktı

27 Haziran 2025 16:08see113

Son dakika... Fordo dan yeni uydu görüntüleri geldi: İran çalışmalara başladı!

28 Haziran 2025 07:16see113

İsrailli askerler katliamı itiraf etti: Gazze’de yardım arayan ölüm buluyor

28 Haziran 2025 07:10see113

İtalya da aşırı sıcaklar nedeniyle birçok kent için kırmızı alarm verildi

28 Haziran 2025 00:04see112

Gökçe Akyıldız arkadaşlarıyla tatilde Magazin haberleri

27 Haziran 2025 10:00see112

Havuz keyfiniz zehir olmasın! Ölümcül riskler tehdit saçıyor Sözcü Gazetesi

27 Haziran 2025 13:06see112

Gön Han’da adım adım sona geliniyor Kayseri Haberleri

27 Haziran 2025 18:19see112

İlk kez ortaya çıkan detay! Ekrem İmamoğlu: ‘Param, pulum, işim vardı! Bunlar beni yok etmeye çalışıyorlar!’

28 Haziran 2025 08:18see111

Trump: İran nükleer kapasitesini zenginleştirirse saldırırız Dünya Haberleri

27 Haziran 2025 22:28see111

Gazze deki hükümet: İsrail askerleri, Gazze deki toplu infazı itiraf etti

27 Haziran 2025 19:24see111

Kırıkkale de Kızılırmak a giren çocuk boğuldu Güncel haberler

27 Haziran 2025 20:47see111

MEVLÜT TEZEL Çocuklu ailelerden az vergi alınsın

28 Haziran 2025 07:03see111

İYİ Partili yönetici ilk kez .tr’ye açıkladı: Ekrem İmamoğlu İYİ Parti kurultayına da müdahale etti!

27 Haziran 2025 13:24see110

Rus korkusu büyüyor! Avrupa nın parası orduya gidecek

27 Haziran 2025 08:48see110
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları