Amaçtan sapma ve üretim dengesizliği Yeni Şafak Pazar Eki Haberleri

Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) Atatürk Üniversitesi ile birlikte düzenlediği çalıştayda gıda sistemleri, iklim krizi, kirlilik ve halk sağlığı konuları ele alındı. 30’u aşkın bilim adamının çözüm önerilerini sunduğu “Tek Sağlık: Bütünsel ve Sürdürülebilir Çözümler Çalıştayı” kapsamındaki 7 oturumda mevcut meseleler masaya yatırıldı, uzun vadeli çözüm önerileri sunuldu.

TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker’in konuşması dikkat çekti. İbn-i Sina’dan bugüne geçmişin bilim adamlarının insana yaptıkları hizmeti bütüncül olarak çevreyle yaparak, çevreden de aldıkları destekle insanlığa huzur, sağlık ve afiyet içerisinde bir gelecek sunmaya gayret ettiğini dile getiren Şeker’in söylediklerine kulak verelim:

“Bu noktaya gelmemizde elbette bilim disiplinlerinin çok hızlı takip edilemeyecek şekilde bir genişlemesi, büyümesi ve yönetilen bilimsel faaliyetlerin çoğunun yararlanılamadan çöpe gittiği bir döneme geldik. Aşırı uzmanlaşmanın ortaya koyduğu çalışmalar bizi genel perspektiflerde kopardı. Amaçtan saparak çok yoğun bir kapitalist sistemin tuzağında üretim-tüketim dengesizlikleri içerisinde boğuşan ve ticarileşmiş bir sağlık yaklaşımıyla insana hizmetin birkaç hedeflerin içerisinde geride kaldığı, birkaç parametrelerin değiştiği dünyayla iç içeyiz. Öneriler ve konseptler bu noktada önemli.”

TÜGİS’ten mühim proje

Dünya genelinde 138 milyon çocuk işçi varken Türkiye dünya sıralamasında hâlâ orta basamaklarda. Ülkemizde 1994 yılında yüzde 15,2 olan çocuk işçiliği 2019 yılında yüzde 4,4’e düşürüldü. Yaklaşık 720 bin çocuk işçimiz olduğu tahmin ediliyor. Bu sayının azaltılması için ciddi adımlar atılması gerekiyor.

Çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması amacıyla Türkiye Gıda Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜGİS) ve Çalışma Hayatı Derneği’nin “Küçük Eller İçin Büyük Gelecekler: Çocuk İşçiliğine Hayır” projesi hayata geçirildi. Bu kapsamda bir yıl boyunca gıda ekosisteminin paydaşlarına çocuk işçiliğinin önlenmesi ile ilgili uluslararası mevzuat hakkında bilgi verilecek, işverenler için çocuk işçiliğiyle mücadele konusundaki sorumluluk ve yükümlülüklere dair eğitimler düzenlenecek.

Uluslararası Çalışma Teşkilatı (ILO) tarafından 2006 yılında çocuk işçiliğiyle mücadelede 'örnek ülke' seçilen Türkiye Birleşmiş Milletler nezdinde oluşturulan Küresel İttifak Koordinasyon Grubu’nun 2024 yılındaki toplantısında da çocuk işçiliği ile mücadelede ‘rehber ülke’ statüsünü kazanmıştı.

Bingöl tescil için çalışacak

Bingöl’ün 5 coğrafi işaretli ürününü arasında “çobantaşı kavurması”, “Yedisu horoz kuru fasulyesi”, “Guldar domatesi”, “Sivan dut pekmezi” ve “Bingöl balı” yer alıyor. Bu sayının artırılması için imzalanan işbirliği protokolü ile ürünlerin tescili için hazırlık süreci yürütecek kurumlar belirlendi. Bingöl Belediyesi “mastuva” ve “tomast”, Bingöl Üniversitesi “Bingöl arı poleni” ile “hefkat (pargaç) böreği”, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü “ğezık kaymağı” ve “silki tatlısı”, Bingöl Ticaret ve Sanayi Odası “Bingöl kadayıfı”, “Bingöl kavurması” ve Löl” ürününün tescili için çalışma başlatacak.

Şeflerin modern yorumu

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin bu yıl ‘Rota Yeniden Oluşturuluyor’ temasıyla düzenlediği 4. Bursa Uluslararası Gastronomi Festivali kapsamında Aybiçe Taylak ile Maria Ekmekçioğlu, Yenişehir kıl biberini yorumlayarak yemek hazırladı. Cüneyt Asan ve Barış Uysal ‘Keles Kuzusu’, Yunus Emre Akkor ve Hakan Doğan ‘Aktopraklık’tan bir buğday hikayesi’, Rafet İnce ve Haluk Fışkıran ‘Etli Gürsu bamyası’, Hazer Amani ise ‘Papaz yahnisi’, Ömer Bozyap ve Erdoğan Bozan ‘Bursa üçlemesi’, Yaren Çarpar ve Nihat Engin, Gül ‘Kestanenin zamansız yorumu’ adlı çalışma yaparak Bursa’nın yöresel ürünlerini modern şekilde yorumladı.

GÖZÜME TAKILANLAR

Fıstığın ateşi düşüyor

Kuraklık ve zirai don yüzünden rekoltesi düşen ve yüzde yüze yakın oranda zamlanan Antep fıstığına ithalat izni verilmesi fiyatı ve satışları düşürdü. Antep fıstığı fiyatlarının yükselmesi üzerine ABD, İran ve Suriye’den geçici ithalat izni çıkmasına fıstık üreticileri ve tüccarlar karşı çıkarken, baklavacılar ise karardan memnun kaldı.

Yeni endemik zarif bitki

"Tüylü kekreçiçeği” yeni tür olarak Türkiye bitki florasına kaydedildi. Latince adı “Draba lasiocarpa” olan sarı çiçekli zarif bitki Kastamonu Küre Dağları Milli Parkı’nda kayalık yamaçlarda gözlemlendi. Ülkemiz 4 bini endemik olmak üzere 13 bin bitki türüne ev sahipliği yapıyor.

Tabakta tasarıma çağrı

“İyi yemek” sloganıyla faaliyet gösteren Tavuk Dünyası‘nın ikonik tabağını sanatla buluşturduğu “Tabakta Sanat Tasarım Yarışması” için başvuru süresi 10 Ekim’e kadar uzatıldı. Bu yıl ilk defa düzenlenen yarışmaya 18 yaş ve üzeri herkes ücretsiz olarak katılabilecek. Tasarımcıların doğadan ilham almaya ve özgün fikirlerini ikonik tabaklar üzerinde sanata dönüştürmeye davet ediliyor.

Festivali doyuran pilav

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Edirne’de düzenlediği “Yaşayan Miras Festivali” dev tencerede pişirilen pilav ile gündeme geldi. Pirinç üretiminin büyük bir kısmının yapıldığı bu şehirde hasat edilen 6 ton pirinç dev tencerede pişirilerek ikram edildi. Bu rekor denemesinden sonra seneye rekorlar kitabına girmek hedefleniyor.

Kebabın dumanıyla davet

9. Uluslararası Adana Lezzet Festivali için tanıtım toplantısı İstanbul’da yapıldı. Festival ‘Kuşaktan Kuşağa’ temasıyla 10-12 Ekim tarihlerinde Adana Merkez Park’ta düzenlenecek. Lansmanda meşhur Adana ciğer kebabı ve diğer lezzetler ikram edildi. “Adana kebap dumanını İstanbul’a getirdik” diyen Vali Yavuz Selim Köşger herkesi festivale davet etti.