SonTurkHaber.com
close
up
Bozkırın ortak mirası, Türklerin belleği Arhangai

Bozkırın ortak mirası, Türklerin belleği Arhangai

Haber Global sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuru yapıyor.

Türk kültür tarihine yönelik önemli çalışmalardan biri daha İstanbul Üniversitesi ve Moğolistan Devlet Üniversitesi iş birliğinde hayat buluyor. “Atlılar Kültürü-2025” projesi kapsamında Moğolistan’ın Arhangai bölgesinde başlatılan Shovh-Uul ve Bor Ovoo kazıları sayesinde kadim Türklere ilişkin kültürel ve arkeolojik mirasın envanteri çıkartılarak ortak kültür zenginliğine ışık tutulacak. Türk tarih yazımı, kimlik inşası, kolektif hafıza ve kültürel diplomasi açısından oldukça kritik bir anlam taşıdığı belirtilen kazıların bu yıl tamamlanması hedeflenirken, İlteriş Vakfı ile özel bir firmanın sponsorluğunda yürütülen akademik çalışmalarda önemli Türk tarihçiler de yer alıyor. Özellikle Göktürkler ve Uygurlar gibi Orta Asya bozkır medeniyetlerinin izlerini taşıyan arkeolojik kazılarda, Türk tarihinin erken dönem politik yapıları, inanç sistemleri, sanat anlayışı ve ölü gömme ritüelleri hakkında da somut veriler sunulması öngörülüyor. 

Prof. Dr. Kürşat Yıldırım; ""Bor Ovoo ve Shovh-Uul kazıları, sadece geçmişe ışık tutan arkeolojik projeler değil; Türk milletinin geleceğe yönelik hafıza ve kimlik politikalarının da temel taşları. Bu kazılar sayesinde yalnızca kemik, taş, toprak değil; bir medeniyetin ölü gömme anlayışı, devlet felsefesi, semboller dünyası ve ruhsal arayışı da yeniden su yüzüne çıkıyor." TARİHE KAPI ARALAYACAK

Kazı heyetinde yer alan isimler ise alanındaki en önemli araştırmacılar olarak dikkat çekiyor. Prof. Dr. Kürşat Yıldırım, Doç. Dr. Elvin Yıldırım, Dr. Ferhat Çiftçi ve Doktorant Şeyma Sapma gibi Türk araştırmacılar ile Moğol akademisyenler Doç. Dr. Ulziibayar Sodnom ve Prof. Dr. Erdene Myagmar’ın öncülüğünde yürütülen çalışmalar, aynı zamanda uluslararası akademik iş birliğinin başarılı bir örneğini oluşturuyor. Shovh-Uul’da açığa çıkarılan bulguların yalnızca bölgesel değil, Avrasya tarihinin geneliyle ilgili yorumlara kapı aralayacağını belirten İstanbul Üniversitesinden Prof. Dr. Kürşat Yıldırım ise haberglobal.com.tr aracılığı ile önemli açıklamalarda bulundu.

KUTSAL TEPE

Kazılardan elde edilecek bulguların Türklerin devlet örgütlenme biçiminden sosyal hiyerarşilerine, ritüellerinden sembollerine kadar pek çok başlığı yeniden yorumlamaya imkân vereceğini belirten Prof. Dr. Yıldırım, "Bor Ovoo, adından da anlaşılacağı üzere kadim Türk ve Moğol inanç sistemlerinde kutsallık atfedilen bir alan. Bor 'boz renk, kutsal hayvanlar' anlamına gelirken, Ovoo ise 'taş yığını, kurban sunulan yer' anlamını içeriyor. Dolayısıyla Bor Ovoo, 'Bozkırın kutsal tepe noktası anlamını taşıyor. Burada yer alan beş farklı kurganın Tunç Çağı’ndan 13. yüzyıla kadar geniş bir tarih aralığına yayılması, bölgenin kesintisiz bir kültürel süreklilik taşıdığını gösteriyor. Bor Ovoo’daki mezarlar yalnızca ölü gömme geleneğinin izleri değil, aynı zamanda Türk-Moğol kozmolojisinin maddi yansımalarını oluşturuyor" dedi.

ÖTÜKEN'İN BELLEĞİ

Türk kültür tarihinin önemli unsurlarından biri olan kurganların, yalnızca mezar yapıları değil; aynı zamanda siyasi, askeri ve dini anlamların yüklendiği kamusal simgeler olduğunu da sözlerine ekleyen Prof. Dr. Yıldırım, şunları söyledi: "Konar-göçer toplumlar için kurganlar, geçmişin ve ataların kolektif hatırasını yaşatmanın en güçlü yöntemidir. Özellikle Ötüken bölgesinde bulunan bu tür mezarlar, Orhun Yazıtları’ndan bağımsız düşünülemeyecek şekilde, bir tür 'taş bellektir.' Bu bağlamda Bor Ovoo’daki kazı, sadece bireysel ölüleri değil, halkların kadim devlet kültürlerini, göç yollarını, inanç pratiklerini ve toplumsal hafızalarını da ortaya koyma potansiyeline sahip."

Tarihçi Doç. Dr. Elvin Yıldırım: "Mezarların iki büyük, üçü küçük boyutlardadır. Konar-göçer Türk ve Moğol halklarına ait olan bu kurgan tarihi Ötüken bölgesinde, en eski çağlardan beri kutsal olarak kabul edilen bir tepede yer almaktadır." ORTAK BİLİNÇ

Öte yandan yaklaşık 20 kişinin görev aldığı kazı çalışmalarının neticeleri bilimsel raporlarla ve makalelerle bilim dünyasına ve kamuoyuna duyurulacağı açıklanırken, Bor Ovoo kazılarında ilk etapta kurganların yüzey topraklarının temizliğine başlandığı, kurgan taşların açığa çıkarılarak, mezarların mimarı planlarının çizileceği aktarıldı. Tarihçi Doç. Dr. Elvin Yıldırım ise, "Atlılar Kültürü Projesi, aynı zamanda Türk dünyası arasında kültürel ve tarihsel bağların güçlendirilmesi, ortak bilinç oluşturulması yolunda stratejik bir adım" bilgisini verdi. 

[email protected] 

Kaynak: Web Özel

Önemli haberleri ve güncellemeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:46
embedKaynak:https://haberglobal.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 08 Temmuz 2025 14:21 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Seri numaralarına dikkat: Bu paraların değeri 500 bin TL yi aşıyor Sözcü Gazetesi

27 Temmuz 2025 12:46see167

DMM, Orman Yangınları ile İlgili İddialar ve Gerçekler bülteni hazırladı

27 Temmuz 2025 23:58see155

Olası kastla öldürmeye teşebbüsle suçlanan ICRYPEX’ın patronu sorguda

28 Temmuz 2025 07:07see148

Yangından Hayvan Tahliyesi

27 Temmuz 2025 09:12see141

Yeşil Vatan uğruna şehit düştü

27 Temmuz 2025 12:27see139

Ağrı Dağı nın zirvesinden indi, dağcı kıyafetiyle düğüne katıldı

27 Temmuz 2025 18:24see124

Antalya ya dün 104 bin 359 turist giriş yaptı Sözcü Gazetesi

27 Temmuz 2025 15:04see114

Flamengo, Milan dan Brezilyalı futbolcu Emerson Royal i transfer etti

27 Temmuz 2025 12:26see114

Beyoğlu nda minibüs otobüse çarptı: 2 si ağır 5 yaralı

28 Temmuz 2025 00:38see113

Kuvvetli rüzgar elektrik direğini devirdi; 6 inek akıma kapılıp öldü

27 Temmuz 2025 13:32see113

Yaz gecelerinde mışıl mışıl uyumanın yolu bulundu! Bu yöntem sivrisinekleri hayatınızdan anında çıkarıyor

27 Temmuz 2025 12:20see113

Gökalp İçer kimdir? ICRYPEX kurucusu Gökalp İçer kaç yaşında, aslen nerelidir? İşte kariyeri Kimdir

27 Temmuz 2025 21:20see113

Dilan Çıtak trafikte terör estirdi! Polisin üzerine sürdü, ateş açılarak durduruldu

27 Temmuz 2025 16:59see113

Merz den Netanyahu ya Gazze çağrısı: Yardıma derhal izin verin

27 Temmuz 2025 15:44see113

Serra Arıtürk, Veliaht taki karakteri için mutfağa girdi Magazin haberleri

27 Temmuz 2025 14:47see112

Türkiye yanarken Saray dan dua geldi: Rabb im! İmdat eyle bize! Sözcü Gazetesi

27 Temmuz 2025 09:28see112

Şehit iki askerimiz memleketlerinde son yolculuklarına uğurlandı

27 Temmuz 2025 17:26see112

Ünlü market zincirindeki makarnalarda salmonella skandalı: Hepsi acilen geri çağrıldı Sözcü Gazetesi

27 Temmuz 2025 21:16see111

Beypazarı’nda kümes yangını: 41 tavuk telef oldu

28 Temmuz 2025 00:31see111

BYD, Türkiye yi oyalıyor Sözcü Gazetesi

28 Temmuz 2025 05:55see110
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları