Mars ta rüzgarlar kasırga seviyesinde

Yörüngedeki uzay araçlarının son yirmi yılda kaydettiği görüntüler, yapay zekâ ve derin öğrenme teknikleriyle analiz edilerek Mars’taki toz girdaplarının yüzeye yakın bölgelerde beklenenden çok daha güçlü rüzgârlar oluşturduğu ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, 2004 ile 2024 yılları arasında kaydedilen 1.039 adet toz girdabını inceledi. Veriler, Mars Express ve ExoMars TGO uzay araçlarının kameralarından elde edildi. Girdapların yönü, boyutu ve hareket hızı analiz edilerek gezegenin yüzey rüzgârlarının davranışı hakkında detaylı bilgiler elde edildi.

Sonuçlara göre bazı girdaplar, saniyede 44 metreye (yaklaşık 158 km/saate) ulaşan hızlarda dönüyor. Bu değer, şimdiye kadar Mars yüzeyinde ölçülen en yüksek rüzgâr hızlarını bile aşıyor.

Mars’ın atmosferi Dünya’ya göre çok daha seyrek olduğu için, saatte 100 kilometre hızla esen bir rüzgâr bile bir insan tarafından zor hissedilebilir. Ancak bu güçlü rüzgârlar, gezegenin yüzeyinin neden bu kadar tozla kaplı olduğunu ve bu tozun nasıl sürekli havada kalabildiğini açıklıyor.

Girdapların çoğu gündüz saatlerinde, özellikle 11.00 ile 14.00 arasında ve ilkbahar ile yaz mevsimlerinde oluşuyor. Güneşin yüzeyi ısıtması sonucu sıcak hava akımları yükseliyor, bu da girdapların oluşmasını ve tozun havalanmasını tetikliyor.

Bilim insanları, bu bulguların Mars’ın ikliminin daha iyi anlaşılması ve gelecekteki iniş görevlerinde hava koşullarının doğru tahmin edilmesi açısından çok önemli bir veri kaynağı olduğunu vurguluyor.