Trump savaşları “savaş”la mı durduracak? Abdullah Muradoğlu

Soykırımcı İsrail, İran’a da saldırarak dünyayı savaşa sürüklüyor. İddialı, abartılı, iç karartıcı bir cümle kurduğumu düşünebilirsiniz. Ancak bazen hislerimiz, sezgilerimiz sürüklenmekte olduğumuz gerçekliklerin temsilleri olabilirler. İki dünya savaşı öncesinde olduğu gibi ahmaklık sessizce değil, trampetler ve borazanlar eşliğinde tam tekmil yürüyüş halinde. Amerikalı tarihçi Barbara Tuchman 1980’lerin başlarında yayınladığı kitabına “Ahmaklığın Yürüyüşü: Troya’dan Vietnam’a” adını koymuştu.

Soykırımcı İsrail, İran’a da saldırarak dünyayı savaşa sürüklüyor. İddialı, abartılı, iç karartıcı bir cümle kurduğumu düşünebilirsiniz. Ancak bazen hislerimiz, sezgilerimiz sürüklenmekte olduğumuz gerçekliklerin temsilleri olabilirler. İki dünya savaşı öncesinde olduğu gibi ahmaklık sessizce değil, trampetler ve borazanlar eşliğinde tam tekmil yürüyüş halinde.

Amerikalı tarihçi

Barbara Tuchman

1980’lerin başlarında yayınladığı kitabına

“Ahmaklığın Yürüyüşü: Troya’dan Vietnam’a”

adını koymuştu. Almanlarsa Tuchman’ın kitabının başlığını

“Hükümet Edenlerin Sersemliği”

olarak çevirmişlerdi. Tuchman, çokça tartışılan bu kitabında hükümet edenlerin göz önünde olanı görmemelerinin veya görmezden gelmelerinin yol açtığı yıkıcı savaşların bir listesine yer verir. Tuchman, ahmaklık yürüyüş halindeyken hükümet adamlarının, uyarıcıların uyarılarını kaale almadıklarına ilişkin örneklere de dikkat çekiyordu.

Geleceğin geçmişe benzeyeceğini öngören Atinalı

General Thucydides

ise yaklaşık 2500 yıl önce antik Yunan uygarlığını çöküşe sürükleyen

“Peloponnesos Savaşları”

nı anlatan kitabının “

tüm zamanların

mülkü” olmasını dilemişti. 27 yıl süren bu savaşların sonunu göremeyen Thucydides kitabının yıkıcı savaşlara götüren insan kararlarının, duygularının ve eylemlerinin bir bağlam içerisinde anlaşılmasına nesiller boyunca rehberlik edeceğini düşünüyordu.

Yüzlerce şehir devletinin iştirak ettiği, ittifakların yıkılıp yenilerinin kurulduğu, dostların düşmanların yer değiştirdiği Peloponnesos Savaşları “

Dünya savaşı

”nın 2500 yıl önce gerçekleştirilmiş bir minyatürüydü. Bu savaşlardan çıkarılan derslerden birisiyse yanlış hesaplamaların ulusları geri çevrilmesi mümkün olmayan felaketlere sürüklemesidir.

Peloponnesos Savaşları sırasında

Atina İmparatorluğu’nun

zengin şehir devletlerine ev sahipliği yapan Sicilya’ya yaptığı seferler ibret verici bir örnektir. Kibirli Atinalılar Sicilya’nın işgalinden elde edecekleri servetle rakiplerine karşı yürüttükleri savaşları finanse etmeyi plânlamıştılar. İşler yolunda gitmedi ve Atinalılar çok büyük kaybettiler.

Sicilya seferleri

nin Peloponnesos savaşlarının seyrini Atina İmparatorluğu aleyhinde değiştirdiği kabul edilir. Bu seferde Atina ve Sparta’nın kadim düşmanı Pers İmparatorluğu ise Sparta’ya yardım etmişti. Modern tarihçiler Sicilya seferlerini

“Atina İmparatorluğu’nun Vietnam’ı”

olarak nitelerler.

Bu savaşların zayıflattığı Atina İmparatorluğu, Sparta ve diğer şehir devletleri, Yunanistan’ın kuzeyinde yükselen

Makedon Krallığı’nın

avucunun içine düşmüştüler. Atina ve Sparta’nın rakip egemenlikleri böylece son bulmuştu. Makedon Kralıysa meşhur İskender’in babasıydı.

Şimdiyse, Amerikan İmparatorluğu İsrail’in sırtını sıvazlayarak bölgemizin felakete doğru sürüklenmesine katkıda bulunuyor. İsrail’in ABD’ye rağmen İran’a saldırdığına kimse inanmıyor. ABD Başkanı Trump seçmenlerine Amerika’nın sonsuz savaşlarına son vereceğini defalarca taahhüt etmişti. Neoconlar’ın ve İsrail yanlısı şahinlerin iddialarının aksine sıradan Amerikalılar İsrail’in savaşlarına ABD’nin karışmasını istemiyorlar. Bunu Trump biliyor, İsrail biliyor, Neoconlar biliyor. Amerikan kamuoyunun desteğini kaybetme korkusu yaşayan İsrail ise bir oldu-bitti ile ABD’yi yanına alarak tüm bölgeyi bir yangın yerine çevirmek istiyor.

“Küresel güç geçişleri

”nin yaşandığı tehlikeli bir dönemeçteyiz.

Shakespeare’in

betimlediği gibi

“Zembereğinden boşalmış bir zaman”

a koşar adımlarla gidiyoruz. Gözü dönmüş İsrail’in başlattığı savaşların dünyanın başka bölgelerine sıçrayacağına dair uyarılar da yapılıyor.

Trump başkan seçildikten sonra

“Ben savaş başlatmayacağım, savaşları durduracağım”

demişti. Netanyahu’nun sırtını sıvazlayarak Trump tek bir savaşın değil birçok savaşın kapılarını açacağının farkında mı? Trump isterse, İsrail’i durdurabilecek güce sahip. Zira ABD’nin İsrail’e ihtiyacından daha çok İsrail’in ABD’ye ihtiyacı var. ABD desteği olmaksızın İsrail’in herhangi bir savaşı yürütecek güce sahip olmadığını İsrailliler de çok iyi biliyor.

“Yaşlı Cato”

veya “

Bilge Cato

” olarak anılan meşhur Roma’lı devlet adamı

Marcus Porcius Cato

suçu engelleme veya caydırma gücüne sahip olanların bunu yapmadıkları takdirde suçu teşvik ettiklerini söylemişti. Trump’ın kendi tabanından ABD’nin İsrail’in savaşlarına iştirak etmemesi yönünde çağrılar var. Yanlış bir hesaplama içerisinde olduğu anlaşılan Trump’ın Neoconlar’a değil bu uyarılara kulak vermesi gerekiyor, gerçekten de yeni savaşlar başlatmak istemiyorsa. Ne ki, tarihten ders almayan bir ahmaklık bölgemize doğru yürüyüş halindedir.