Yalnızlık ve kira el ele! İstanbul’da yaşam zorlaşıyor

İstanbul, Türkiye’nin “en yalnız şehri” unvanını aldı. Türkiye'de tek başına yaşayanların sayısı 5 milyon 321 bin 540’a ulaşırken, bu rakamın en yüksek olduğu şehir ise megakent İstanbul. Öyle ki, kent genelinde yalnız yaşayan kişi sayısı 943 bin 363 olarak kayda geçerken, bu rakam  Ankara’da 384 bin, İzmir’de 363 bin, Antalya’da 197 bin, Bursa’da ise 184 bin kişi olarak saptandı. Son 10 yılda tek kişilik hane sayısında yaşanan artış da dikkat çekici. 2015’te 3.1 milyon olan sayı, günümüzde 5.3 milyonu aşarak yüzde 71 oranında yükseldi. Tek kişilik hane oranı ise 2014’te yüzde 13.9 olarak saptanırken, 2023’de yüzde 19.7’ye çıktı.

Şehir Planlama Uzmanı Erhan Demirdizen ise İstanbul'da yaşanan kargaşanın 45 yıllık bir sürecin sonucu olduğunu ifade ediyor. DRAMATİKLEŞİYOR

Uzmanlara göre bu tablo, kentleşme, bireyselleşme, evlilik yaşının ötelenmesi, ekonomik bağımsızlık arayışı ve yaşam tarzındaki dönüşümlerle yakından ilişkili. Öte yandan İstanbul’un yoğun trafiği, kalabalığı ve hayat pahalılığı düşünüldüğünde, 943 bin kişinin tek başına yaşaması kentin sosyolojik tablosunda giderek daha dramatik bir görünüm kazanıyor.

YÜZDE 35 ARTIŞ

Bu sosyolojik yalnızlığın en büyük nedenlerinden biri, şüphesiz ki artan konut fiyatları ve ulaşılmaz hale gelen kiralar. Konut piyasasında yaşanan fahiş artışın en sert hissedildiği şehir de yine İstanbul. 2024 yılının Ağustos ayında İstanbul genelinde ortalama 25 bin TL olan kiralık daire fiyatları, 2025 Ağustos döneminde 32 bin TL’ye çıkarak bir yılda yüzde 35’in üzerinde artış gösterdi.

60 BİN TL'NİN ÜZERİNDE

Emlak uzmanı ve araştırmacı yazar Emre Kulcanay, özellikle merkezi ve öğrenci yoğunluklu ilçelerde kira fiyatlarının yüzde 60’ı aşan oranlarda yükseldiğini vurgularken, “Geçtiğimiz yıl İstanbul’da 2+1 dairenin ortalama kira bedeli 18 ila 25 bin TL arasında değişiyordu. Bugün ise bu rakam 28 ila 45 bin TL bandına yerleşmiş durumda. Bazı ilçelerde 60 bin TL’nin üzerine çıkan kira bedelleriyle karşılaşıyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Trafikte kaybedilen zaman kadar, otopark aramak için geçen süre de bir başka büyük sorun olarak öne çıkıyor. Özellikle Tarihi Yarımada, Maslak, Şişli, Kadıköy ve Üsküdar gibi yoğun merkezlerde sürücüler zamanlarının yüzde 40’ını otopark aramakla geçiriyor. KİRALAR DÜŞMEYECEK!

Kamuoyu araştırmacısı Volkan Tebrizcik ise özellikle Beşiktaş ve Kadıköy gibi semtlerdeki keskin artışa dikkat çekti. Uzmanlara göre, mevcut ekonomik tablo kiracıları çaresizliğe iterken, yalnız yaşayan bireyler için tek başına kira ödemek de giderek imkansız hale geliyor. Ekonomistler ve şehir planlamacıları, 2025’in ikinci yarısında da kiralarda düşüş beklemiyor. Analistlere göre yapısal çözümler üretilmedikçe kira krizi daha da derinleşecek. Tebrizcik ise, “İstanbul’daki kira krizi, yapısal adımlar atılmadığı sürece hafiflemez. Özellikle öğrenciler, emekliler ve dar gelirli aileler için acil politikalar geliştirilmezse şehirde yaşam giderek daha zor hale gelecek” uyarısını yineledi. 

[email protected] 

Kaynak: Web Özel