SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Terör devleti İsrail sürgün planını adım adım izliyor: Gazze yi işgal için 60 bin yedek askeri göreve çağırıyor Ortadoğu Haberleri

Google, Chrome u satmayacak

Askeri boşluğu kim doldurur? Balkanlar a Türk damgası

İstanbul da sular ne zaman gelecek? İSKİ İstanbul su kesintileri 3 Eylül Çarşamba İstanbul da sular saat kaçta gelecek?

ASSAN Group’un sahibi ile yöneticisinin MKE ve TÜBİTAK’ın gizli bilgilerini temin ettiği iddiası

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

Macron dan ABD ye tepki: Kabul edilemez Avrupa Haberleri

Son dakika Bahçeli den CHP ye sert çıkış! İBB soruşturması için çağrı yaptı: Süratle tayin edilmesini diliyoruz

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

Son depremler listesi 2 Eylül 2025 Salı: Kandilli Rasathanesi ve AFAD verileri az önce deprem mi oldu, en son deprem nerede ve ne zaman oldu, kaç büyüklüğünde?

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

Muğla da Menteşe Belediye Başkanı nın akrabasının evine yanıcı madde attığı iddia edilen 2 zanlı tutuklandı Muğla Haberleri

İş insanı Halit Yukay’ın cansız bedeninden DNA testi için parça alındı! Teknenin kara kutusu inceleme için yurt dışına gönderildi

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

Futbolda Transfer Şovu! Kulüpler Transfer Maliyetlerini Nasıl Karşılayacak?

Sağlıklı Hayat Merkezlerine yoğun ilgi: Hedef 100 yeni merkez! Halk Sağlığı Genel Müdürü açıkladı: Bu yıl ekstra 1,5 milyon kişi başvurdu

YTÜ’den sanayinin yeşil geleceğine yerli katkı: GreenStars

The Economist: Küresel savunma yarışında Türkiye ve Güney Kore yükseliyor

ÖTV zammı satışları etkilemedi! Tarihi rekor

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

Ayı, ejderhâ, fil ve bozkurtun dansına dâir Süleyman Seyfi Öğün

Ayı, ejderhâ, fil ve bozkurtun dansına dâir Süleyman Seyfi Öğün

Yenisafak sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com duyuruda bulunuyor.

Sovyetler Birliği’nin çöküşü Amerika Birleşik Devletleri açısından mutlak bir zafer olarak algılandı. ABD’nin dünyâ hegemonyasının önünde hiçbir mâni kalmamıştı. II.Umûmî Harp sonrası ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği tarafından kurulan bir dünyâ dengesinin devâm ettirilmesi artık gerekmiyordu. ABD tek taraflı olarak, inşâsında kendi harcının da olduğu bir sistemi azgın bir şekilde yıkmaya başladı. Aslında bu azgınlaşma, ABD’de daha 1970’lerin sonlarından itibâren dengeci elitlerin yerini almaya

Sovyetler Birliği’nin çöküşü Amerika Birleşik Devletleri açısından mutlak bir zafer olarak algılandı. ABD’nin dünyâ hegemonyasının önünde hiçbir mâni kalmamıştı. II.Umûmî Harp sonrası ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği tarafından kurulan bir dünyâ dengesinin devâm ettirilmesi artık gerekmiyordu. ABD tek taraflı olarak, inşâsında kendi harcının da olduğu bir sistemi azgın bir şekilde yıkmaya başladı.

Aslında bu azgınlaşma, ABD’de daha 1970’lerin sonlarından itibâren dengeci elitlerin yerini almaya başlamış olan Neocon yeni elitlerin senelerdir aklına koyduğu mutlak ABD hegemonyası idealinin hayâta geçirilmesinden başka bir şey değildi.

Para, silâh ve kültürel/ideolojik üstünlük

ABD’deydi. O hâlde ne için durulsundu ki? Uluslararası düzlemde ,şöyle böyle işleyen her çeşit norm ABD postalları altında ezildi. Dünyâ hızla önü alınmaz kaoslara sürüklendi.

Bu dar görüşlü bir bakıştı. Çünkü Sovyetler Birliği’nin yıkılması esâsen

komünist modelin iç çelişkilerinden kaynaklandığı kadar; belki de ondan daha fazla olarak küresel sistemik bir krizin

neticesiydi. II.Umûmî Harp

sonrasında inşâ edilen

Dünyâ Sistemi

temelde kuvvetli ortak paydalara sâhipti. Aslında ortada bir kapitalizm-sosyalizm çatışması çatışması yoktu. Sovyetler Birliği ,sistemin en kuvvetli müşterek paydası olan

yeniden bölüşümü esas alan devletli kapitalizmin

en katı formuydu. Bu katılık,

devletli kapitalizmin devletçi kapitalizme dönüştürülmesinden

kaynaklanıyordu. Komünist blok yeniden bölüşümü bürokrasinin insâfına bırakmıştı. Buna mukâbil , meselâ 1960’larda Batı Avrupa, adına

Ren kapitalizmi

denilen devletli kapitalizmin görece daha yumuşak bir formunu temsil ediyordu. Burada yeniden bölüşüm sınıflar arasındaki pazarlığa bırakılmıştı. Batı’yı Doğu karşısında demokratik kılan da buydu. ABD’de de durum farklı değildi.

New Deal

, devletli kapitalizmin bir başka örüntüsünü temsil ediyordu.

Yeni ABD elitleri , Sovyetler’in yıkılışını

devletli ve sosyal /kamusal önceliklere dayanan sistemin tasfiyesi

için bir fırsat saydılar. Neocon azgınlaşmaya yapışan neoliberal tezler ortamı daha da köpürttü.Hâsılı ABD elitleri ,Sovyetleri çökerten sürecin üç vakte kadar kendisini de vuracak olan sistemik bir kriz olduğunu kabûl etmediler. Bugün yaşadıklarımız ABD’ye bu ihmâlinin nelere patladığını acı acı gösteriyor.

Nasıl seyrettiğine dâir çok yazdığım için tekrâr etmeyeceğim. 1970’lerde başlayan Çin’in yükselişi ve önlenemez bir büyüme göstermesi, ABD’nin hesaplarını boşa çıkardı. Evet, bugün elinde muazzam bir askerî güç var. Ama bunu mutlak olarak dünyâya dayatması mümkün değil.

Sovyetler’in yerini alan Rusya , nükleer dengeyi yeniden kurdu. Üstelik balistik füze teknolojisi ve kapasitesiyle ABD’nin üzerine çıktı.

Çin her geçen gün askerî kapasitesini ABD’ye yakınlaştırıyor. Arada bir Kuzey Kore gerçeği de var. Buradan bakınca ABD’nin elinde kalan iki üstünlükten birisi olan askerî kapasite üstünlüğü büyük ölçüde ortadan kalkıyor. Diğer üstünlüğü olan finansal üstünlüğü de artık çok kuvvetli bir şekilde sorgulanıyor ve bilhassa palazlanmış yarı merkez dünyâda, kolay değil. Ama

Dolar’dan kaçış refleksleri ve arayışları keskinleşiyor.

ŞİÖ, BRICS gibi oluşumlar bunu teşvik eden târihsel pratikler olarak temâyüz ediyor. Doğrusu artık adım adım ABD Hegemonyasının sonuna doğru gidiyoruz. ABD ,Çin’in yükselişine ekonomik ve siyâsî olarak cevap veremiyor. Trump’ın uyguladığı gümrük tedbirleri nâfile gayretlerden ibâret kalıyor ve ABD’yi daha da zora sokan çıktılar veriyor. ABD’nin akıl almaz bir sûrette Hindistan’a karşı yürürlüğe soktuğu gümrük târifeleri bunun son misâli. Kaş yapayım derken göz çıkarmak gibi bir şey oldu bu. Pekiyi ABD açısından durumu kabûl etmek kolay mı? Elbette değil. Elinde ,ya herro ya merro diyerek Çin ile askerî olarak kozunu paylaşmaktan başka bir çâre kalmıyor. Yâni hızla III.Umûmî Harbe doğru yol alıyoruz.

Gelelim madalyonun arka yüzüne..ŞİÖ’nün, dünyâyı yıldırmış olan ABD mezâliminden kurtuluş için bir umut olduğunu iddia eden bir bakışın giderek daha baskın hâle geldiğine şâhit oluyorum.

“Ayı”, “Ejderha” ve “Fil”in dansı

daha âdil bir dünyâyı mümkün kılabilir mi? Maddî olarak bu güçler arasında daha pekişmiş olanı “Ayı” ile “Fil”in ilişkisi. Bu iki güç ile “Ejderha” arasında derin çelişkiler var. Bunların aşılması ve “Kartal” a karşı tutarlı bir ittifâka dönüşmesi asla kolay değil. Nihâî tahlilde unutmayalım ki ne “Ayı” ne de “Fil” Batı’dan kopmak niyetinde. Arada, “Ayı” ile derin târihsel bağları olan ; ama eş anlı olarak “Ejderha” ve “Kartal” ile dans eden bir “Bozkurt” gerçekliliği var. (Türkiye’yi sürece yakın tutan âmil de bu). Pakistan ile flört eden ve “Fil”e mesâfeli bir Âzerbaycan var. Ama aynı Âzerbaycan ,İsrâil noktasında “Fil” ile aynı safta..Hâsılı,

çok katmanlı ve çelişkili bir ilişkiler yumağıyla

karşı karşıyayız. Dönemsel yakınlıklar istikbâli garanti etmiyor. Onun için heyecâna kapılıp aşırı beklentiler geliştirmemek gerekiyor.

Ama en vahimi,

ŞİÖ bağlamında pivot gücün Ejderha

olduğunu unutmamak gerekiyor. ŞİÖ’ne hâkim olan söylemin

çok kutupluluk, karşılıklı faydaya dayalı, daha eşitlikçi, hakkâniyetli , daha âdil bir dünyâ

olduğuna şâhit oluyoruz. Bunun Çin’in bugüne kadar sergilediği küresel siyâsetlerle uzaktan yakından bir alâkası olmadığını akıldan çıkarmamak gerekiyor. Çin ‘in târihsel pratiği

dünyâya set çekmekten başka bir şey olmadığını

ve Çin ve Çinlilik hâricinde başka bir dünyâya asla inanmadıklarını ortaya koyuyor. Bugüne kadar nereye girdiyse, oraya en acımasız sûrette çökmediği tek bir istisna yok. İsmiyle müsemmâ; bir ejderha’dan bahsediyoruz. Aklı başında bir ekonomistin, Çin ile kurulacak bir ilişkinin

ekonomik soykırımdan başka bir şey olmadığını

söylediğini hatırlıyorum.

Şu aralar Çin, Türkiye’ye de yakınlaşma yolunda adımlar atıyor. Çok dikkat etmek gerekiyor…Yağmurdan kaçarken doluya tutulmayalım….

Daha fazla bilgi ve son haberler için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:101
embedKaynak:https://www.yenisafak.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 04 Eylül 2025 04:38 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Terör devleti İsrail sürgün planını adım adım izliyor: Gazze yi işgal için 60 bin yedek askeri göreve çağırıyor Ortadoğu Haberleri

02 Eylül 2025 09:55see171

Google, Chrome u satmayacak

03 Eylül 2025 00:37see166

Askeri boşluğu kim doldurur? Balkanlar a Türk damgası

02 Eylül 2025 15:13see164

İstanbul da sular ne zaman gelecek? İSKİ İstanbul su kesintileri 3 Eylül Çarşamba İstanbul da sular saat kaçta gelecek?

03 Eylül 2025 02:10see162

ASSAN Group’un sahibi ile yöneticisinin MKE ve TÜBİTAK’ın gizli bilgilerini temin ettiği iddiası

02 Eylül 2025 13:52see159

Saraçhane mitingi davasında 13 gence tahliye kararı; 7 si Cumhurbaşkanı na hakaret ten hemen tahliye edilmeyecek

03 Eylül 2025 16:38see158

Macron dan ABD ye tepki: Kabul edilemez Avrupa Haberleri

02 Eylül 2025 23:54see156

Son dakika Bahçeli den CHP ye sert çıkış! İBB soruşturması için çağrı yaptı: Süratle tayin edilmesini diliyoruz

02 Eylül 2025 17:39see150

ALTIN FİYATLARI CANLI 4 EYLÜL: Rekor tazeledi! Bugün 22 ayar bilezik, ons, Cumhuriyet, yarım, çeyrek altın ve gram altın fiyatları ne kadar?

04 Eylül 2025 01:37see124

Son depremler listesi 2 Eylül 2025 Salı: Kandilli Rasathanesi ve AFAD verileri az önce deprem mi oldu, en son deprem nerede ve ne zaman oldu, kaç büyüklüğünde?

02 Eylül 2025 20:12see121

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Kaya, Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi ni ziyaret etti: Kırklareli Haberleri

03 Eylül 2025 16:04see120

Muğla da Menteşe Belediye Başkanı nın akrabasının evine yanıcı madde attığı iddia edilen 2 zanlı tutuklandı Muğla Haberleri

02 Eylül 2025 21:08see117

İş insanı Halit Yukay’ın cansız bedeninden DNA testi için parça alındı! Teknenin kara kutusu inceleme için yurt dışına gönderildi

02 Eylül 2025 14:52see117

İmamoğlu: Ben CHP’liyim diyen hiçbir siyasetçi bu onursuzluğa alet olmaz Agos

03 Eylül 2025 14:09see116

Futbolda Transfer Şovu! Kulüpler Transfer Maliyetlerini Nasıl Karşılayacak?

02 Eylül 2025 18:32see115

Sağlıklı Hayat Merkezlerine yoğun ilgi: Hedef 100 yeni merkez! Halk Sağlığı Genel Müdürü açıkladı: Bu yıl ekstra 1,5 milyon kişi başvurdu

02 Eylül 2025 14:40see115

YTÜ’den sanayinin yeşil geleceğine yerli katkı: GreenStars

02 Eylül 2025 13:43see115

The Economist: Küresel savunma yarışında Türkiye ve Güney Kore yükseliyor

02 Eylül 2025 09:39see114

ÖTV zammı satışları etkilemedi! Tarihi rekor

03 Eylül 2025 06:36see114

Fenerbahçe, İş Bankası Nays ve Dominos hacklendi mi? No System Is Safe bildirimi nedir? İşte son durum Son Dakika Haberleri

03 Eylül 2025 21:28see114
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları