Çin ile Japonya yer değiştirdi. Şimdi sırada ne var? Mehmet Akif Soysal

Dünya’da Rusya Ukrayna savaşı ile yükselen tansiyon ve kutuplaşmalar yakın zaman evvel Hindistan Pakistan arasında savaşa dönüştü. Ardından İsrail’in Gazze’deki katliamına ek olarak İran ile bir savaşa girdiğine şahit olduk. Her ne kadar Hindistan Pakistan ve İsrail İran çatışmaları son bulmuş olsa da bittiğini söylemek mümkün değil. Yani sorunların çözüme kavuşturulduğu anlaşmalar yok. Rusya Ukrayna savaşı da sadece diğerlerinin gölgesinde kaldı; ateşkes bile yok. Peki şimdi sıra nerede? ABD Hazine

Dünya’da Rusya Ukrayna savaşı ile yükselen tansiyon ve kutuplaşmalar yakın zaman evvel Hindistan Pakistan arasında savaşa dönüştü. Ardından İsrail’in Gazze’deki katliamına ek olarak İran ile bir savaşa girdiğine şahit olduk.

Her ne kadar Hindistan Pakistan ve İsrail İran çatışmaları son bulmuş olsa da bittiğini söylemek mümkün değil.

Yani sorunların çözüme kavuşturulduğu anlaşmalar yok. Rusya Ukrayna savaşı da sadece diğerlerinin gölgesinde kaldı; ateşkes bile yok.

Peki şimdi sıra nerede?

ABD Hazine Bonosu grafiğine göre Japonya son on beş yılda aynı tutarlarda ABD bonosu tutarken İngiltere bono miktarını ikiye katlamış.

Fakat bunlardan önemlisi, Çin’in tuttuğu bono miktarı ise hep azalmış. (Tablo 1)

Peki 2025 yılında durum nasıl?

Bu tabloya göre aynı trend 2025 yılı ayları için de geçerli. Çin, son yirmi yılın en az ABD tahviline sahip noktaya gelmiş. İngiltere’nin ise alımları devam ediyor.

Bir nevi bono miktarı bu ikili arasında yer değiştiriyor. Çin’in bu hamlesi stratejik bir pozisyon alımı gibi gözüküyor. Hazırlandığı her ne ise; bir hazırlık var.

(Tablo 2)

Çin yaklaşık bir asırdır Batı’nın yanında yer aldı. Kime karşı?

Birinci Dünya savaşında etkin rolü olmayan, kendi topraklarında Almanya ile Japonya savaşına şahit olan Çin, İkinci Dünya Harbinde ise Japonya’ya karşı Batı’yı savundu.

Çin ordusu, 8 yıl boyunca Japonya’nın çok üstün ateş gücüne rağmen direniş gösterdi.

Çin’in Japonya’yı meşgul etmesi,

Japonya’nın gücünü Sovyetler’e ve Pasifik’e kaydırmasını engelledi.

ABD, Çin’i “dördüncü büyük müttefik” olarak tanıdı (Diğerleri: ABD, İngiltere, SSCB).

Çin, savaş sonrası

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi

oldu.

Japonya ile savaşan az sayıda Asya ülkesinden biri olarak

uluslararası meşruiyet kazandı.

Şimdi tarih terse döndü. Japonya ile Çin yer değiştirdi.

Japonya ABD ve Batı’nın mutlak müttefiki. Çin ise artık yön değiştirmiş vaziyette. ABD tahvilleri bunu rakamsal olarak ifade ediyor.

İkinci Dünya Savaşında müttefik olan ABD ve Rusya, sonraki 50 yıl boyunca soğuk savaş içerisine girmişti. Şimdi böylesi bir durum diğer müttefik Çin ile gerçekleşecek gibi gözüküyor.

Hazine tahvillerine göre yeni müttefikler belli oluyor.

Çin etrafının kuşatılmış olduğunu iyi derecede biliyor. Buna rağmen sıcak savaşa girecek mi? Bence, ABD SSCB arasındaki gibi bir durum çok daha olası. Zira bu denli büyük iki gücün sıcak savaşı dünyanın sonunu getirebilir. Bu işten herkes zarar görür; kazanan olmaz.

Tablo 2

Tablo 1