Süleyman Seyfi Öğün bilimin karanlık yüzü nü anlattı: Liderler ölümsüzlüğün kokusunu alıyor VİDEO İZLE

Yeni Şafak Yazarı Süleyman Seyfi Öğün, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Çinli mevkidaşı Cinping'in '150 yıl yaşama, ölümsüzlük' sohbetine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Genetik ve biyoteknolojideki ilerlemelerin insan ömrünü uzatma potansiyeli olduğunu vurgulayan Öğün, "Yaşlanma karşıtı projeler hız kazanıyor. Ancak tüm bu süreçler şeffaf değil; kapalı kapılar ardında, oligarşik yapılar içinde yürütülüyor. Bazı liderler bunun kokusunu alıyor." dedi. Geçmişte aşılar sayesinde insan ömrünün uzadığını fakat günümüzde aşıların insanın bedenine ve zihnine muazzam bir müdahale potansiyeli taşıdığından örnek veren Öğün, büyük sermaye sahiplerinin de bazı şeyler denediğini ya da bazı insanlar üzerinde denenmesine izin verdiğini belirtti.

Çin’de Pasifik Cephesi’nin sona erişinin 80. yılı için düzenlenen askeri geçit törenine, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin lideri Şi Cinping’in “ölümsüzlük” üzerine sohbeti damga vurdu. Tiananmen Meydanı’ndaki törende iki liderin biyoteknoloji ve ömrü uzatma üzerine konuşmaları “açık mikrofona” yansıyarak dünyada yankı uyandırdı.

Putin, “Biyoteknoloji sürekli gelişiyor, organlar nakledilebilir, hatta ölümsüzlük mümkün olabilir” derken; Şi Cinping, “Bu yüzyılda insanlar 150 yaşına kadar yaşayabilir” ifadesiyle dikkat çekti.

Putin, tören sonrası bu konuyu Şi ile ciddi biçimde görüştüklerini doğruladı.

Yaşananlar Nedret Ersanel moderatörlüğünde TVNET'te canlı yayınlanan Akıl Odası programında masaya yatırıldı.

Öğün 'bilimin karanlık yüzü'nü anlattı: Artık süreçler kapalı kapılar ardında

Yeni Şafak Yazarı Süleyman Seyfi Öğün, bilim tarihinin genellikle insanlığın yararına sunulan buluşlar ve teknolojilerle steril biçimde aktarıldığını fakat son yıllarda bunun kapalı ve oligarşik bir süreç haline geldiğini anlattı.

Genetik ve biyoteknolojideki ilerlemelerin insan ömrünü uzatma potansiyeli taşırken, bilimsel gelişmelerin artık küçük araştırmalardan değil devasa yatırımlardan beslendiğini vurgulayan Öğün

,"Nanoteknolojiyle beyne müdahale imkânı tartışılırken, anti-aging projeleri hız kazanıyor. Ancak tüm bu süreçler şeffaf değil; kapalı kapılar ardında, oligarşik yapılar içinde yürütülüyor."

değerlendirmesini yaptı.

Öğün'ün yaptığı değerlendirmelerden öne çıkanlar şöyle:

"Bize genellikle ortaokullarda, liselerde okutulan bir bilim tarihi vardır ki hatta bilim ve felsefe beraber okutulur. Hep hayırla yad edilir. Yani buluşlar, ilaçlar, makineler, vesaire… Hep insanlığın faydasını temin maksadıyla anlatılır. Adeta bilimin tarihini bir tür melekselleştirmeyle sunmak… Tabii bunun zıttı da var, onu tamamen yok saymıyoruz. Bilimi şeytani bir bakışla ele alan karanlık bir düşünce de mevcut. Bunların ikisini beraber düşündüğünüzde birinden ötekine gidip geliyorsunuz.

Ama artık rahatlıkla söyleyebilirim ki insanlar o tür masallara—bilim insanlığın önünü açacak, onu selamete kavuşturacak gibi şekerlenmiş ideallere—çok da inanmamalı. Tarihte her şeyin mutlaka sorunlu bir tarafı vardır. Hiçbir adım sekmesiz atılmaz. Bunların fayda-maliyet hesaplarını herkes kendi ölçüsünde tartışabilir. Ama steril bir bilim tarihi yok. Hele hele fen, buluşlar, teknoloji işin içine girdiğinde bu durum çok daha belirgin hale geliyor. Bilimin tabiatı gereği tamamen hayra yorulacak bir tarafı yok; problemli, sorunlu yönleri de var.

"Geri çevrilemez derecede sorunlu yönler mevcut"

Bir kere şunu görmemiz lazım: Bu işler artık çok pahalıya mal oluyor. Az maliyet gerektiren bilimsel buluşlar devri çoktan geçti. Ağır yatırımlar, büyük sermaye devreye giriyor. İkinci nokta şu: Bilimin tarihini tabii ki bilim tarihçileri ve felsefecileri yorumluyor. Ama bildiğim bir şey var: Çok kritik aşamalar, kırılma anları var. Mesela biyoteknoloji, genetik meseleleri… Genetik şifre çözüldüğünde ben o gün haber bültenlerini hatırlıyorum. İkili sarmal hikayeleri, bundan sonra neler yapılabileceği tartışmaları… O zaman dedim ki: “Tamam, gerçekten çok kritik bir noktadayız.”

Tabii aklım bu kadarına erer mi, bilmiyorum. Ama şifreler çözüldükten sonra müdahale imkanları doğdu. Bir yandan tıbbi-biyolojik araştırmalar, öte yandan nanoteknoloji üzerinden bedene, hatta beyne aparat yerleştirmek… Bu akıl almaz bir noktaya sürüklüyor bizi. Elbette faydaya yorulacak tarafları olabilir ama geri çevrilemez derecede sorunlu yönleri de mevcut.

Mesela entropi diye bir şey var; bu dünyada her şey ömrünü tamamlar. Ama şimdi bu düşünce entropiye meydan okuyor. Eskiden padişahlar kaç yaşına kadar yaşarlardı? Çok nadiren elli, bilemediniz biraz daha fazla.

Şimdi ise temiz sular, aşılar, ilaçlar sayesinde ömür çıtası yükseldi. Bunlar tamam. Ama bugün konuşulan şey bambaşka; daha şaibeli. Bu gelişmeler insanın bedenine ve zihnine muazzam bir müdahale potansiyeli taşıyor.

Ölüme çare olur mu, olmaz mı, bilemem. İnancımıza göre her nefis ölümü tadacaktır. Ama şu muhakkak:

Ömür uzatılıyor ve bu konuda devasa yatırımlar var. Anti-aging programları bunun örneklerinden. Türkiye’de de görüyoruz.

“Uzun yaşayacağım” gibi sıradan ifadelerin çok ötesinde.

"Modern dünyada tamamen oligarşik bir süreç söz konusu"

Eskiden bilimsel buluşlar ortalama insanın anlayabileceği bir dille aktarılıp kamuoyuyla paylaşılırdı. Şimdi ise her şey kapalı kapılar ardında yürütülüyor. Popper’in Açık Toplum kitabını düşündüğümüzde, bugün bilim tarihi tam tersine kapalı toplum örneği sergiliyor. Modern dünyada tamamen oligarşik bir süreç söz konusu; hangi aşamada olunduğunu bilemiyorsunuz.

"Liderler kokusunu alıyor"

Bazı liderler bunun kokusunu alıyor olabilir. Mesela haddinden fazla uzun yaşayanların oranlarına baktığımda plütokrasiyle ilişkili şaşırtıcı rakamlar gördüm.

Şaşırıyor muyuz? Hayır. Demek ki bazı şeyler deneniyor ya da bazı insanlar üzerinde denenmesine izin veriyorlar.

Netice itibariyle bugün bildiğimizin çok ötesinde denemeler, uygulamalar var. İlaç şirketlerinin politikaları da bununla ilişkili."