Trump’ın sınır dışı etme seferberliği sistemi zorluyor Kadir Üstün

Trump yönetimi hem göçmenleri sınır dışı etme operasyonlarını yoğunlaştırmak hem de Amerika’nın büyük şehirlerinde güvenliği sağlamak söylemiyle federal devleti seferber hale getirmiş durumda. Başkent Washington DC’ye Ulusal Muhafızları göndererek özellikle Demokratların yönettiği büyük şehirlere gözdağı veren yönetim, son haftalarda California, Illinois ve Oregon eyaletlerinde de federal kolluk kuvvetlerini konuşlandırdı. Sınır dışı etme operasyonlarını yürüten Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi’ne

Trump yönetimi hem göçmenleri sınır dışı etme operasyonlarını yoğunlaştırmak hem de Amerika’nın büyük şehirlerinde güvenliği sağlamak söylemiyle federal devleti seferber hale getirmiş durumda. Başkent Washington DC’ye Ulusal Muhafızları göndererek özellikle Demokratların yönettiği büyük şehirlere gözdağı veren yönetim, son haftalarda California, Illinois ve Oregon eyaletlerinde de federal kolluk kuvvetlerini konuşlandırdı. Sınır dışı etme operasyonlarını yürüten Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi’ne (ICE) karşı büyük şehirlerdeki protesto ve direniş olaylarını ‘terör’ olarak tanımlayan Trump, gerekirse İsyan Yasası’nı işletmeyi gündeme getirdi. Son günlerde federal devletin eyaletlerin istememesine rağmen Ulusal Muhafızları göndermesine karşı alınan mahkeme kararları, federal güçlerle eyalet güçlerini karşı karşıya getiren bir durum yaratıyor. Trump’ın ‘illegal’ göçmenleri sınır dışı etme sözünü yerine getirmek adına attığı adımlar, Demokratları kanun dışılığın savunucusu pozisyonuna itmeye çalışırken Amerika’nın federal sisteminin sınırlarını da zorluyor.

FEDERAL HÜKÜMETLE EYALETLER KARŞI KARŞIYA

Amerikan federal devletinin öncelikli olarak ulusal güvenlik ve dış politikadan sorumlu olması karşısında yerel ve eyalet düzeyindeki güvenliği sağlamak eyaletlerin yetki alanında kalıyor. 50 eyaletin üzerinde adeta bir ‘süper eyalet’ gibi hareket edan federal devlet, ulusal facia veya afet durumlarında eyaletlere Ulusal Muhafız gönderme yetkisine sahip. Trump yönetimine kadar Ulusal Muhafızların geleneksel olarak bir veya birden fazla eyaleti ilgilendiren büyük krizlerde aktif hale getirilmesi, bu kolluk kuvvetinin siyasileşmesine pek izin vermemişti. Trump yönetimi ise federal hükümetin sınır dışı etmek istediği göçmenleri sadece ICE gibi federal kolluk kuvvetleriyle yapamayacağı için yerel ve eyalet polisinin de yardımını talep ederek federal-eyalet yetki çatışmasını körüklemiş oluyor.

Nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu büyük şehirlerde belgesiz göçmenlerin de sayısı daha yüksek olduğu için Trump bu şehirleri hedef alarak Demokratları siyaseten de köşeye sıkıştırmak istiyor. Ancak Cumhuriyetçilerin yönettiği şehirlerde bile yerel kolluk güçlerinin sınır dışı etme operasyonlarına katılmaya çok gönüllü olmadıklarını söylemek mümkün. Eyaletler belgesiz göçmenlerin devletten korkup yer altına kaçmalarını ve ayrıca sınırlı kaynaklarını suçla mücadeleden sınır dışı etme operasyonlarına aktarmayı istemiyor. Federal hükümetin ülkenin her yerine istediği zaman federal güç göndermesini eyaletlerin yetki alanının çiğnenmesi olarak gören mahkeme kararları da Trump yönetimini adeta çileden çıkarıyor. Federal-eyalet yetki çatışmasının geldiği nokta, Amerikan hukuk sisteminin ve federal yapısının sınırlarını zorlar nitelikte.

DEVLETİN ÖNCELİKLERİ DEĞİŞİYOR

Trump yönetiminin eyaletlerin otonomisini ihlal edecek şekilde ulusal güvenlik gerekçesiyle ‘terbiye etme’ çabası, federal devletin göçmenleri koruyan şehirleri ve eyaletleri cezalandırabileceği mesajını taşıyor. Bunu yaparken federal kolluk kuvvetlerinin bütün odağı uyuşturucu kaçakçılığı ve insan ticareti gibi organize suçlardan göçmenlerin sınır dışı edilmesine doğru kayıyor. Trump’ın siyasi gündemi doğrultusunda şekillenen federal güvenlik öncelikleri, adalet sisteminin de daha fazla siyasileşmesi sonucunu doğuruyor. Federal hükümetin şehirlerine bu şekilde müdahale etmesini anayasanın ihlali olarak gören eyalet valileri ve siyasiler, devletin kendi vatandaşına karşı militarize hale geldiği argümanını öne sürüyor. Trump yönetiminin savaş veya ayaklanma koşullarında uygulanması tasarlanan yasaların yetkilerini ülkenin göçmenler tarafından işgal altında olduğu gerekçesiyle kullanmaya çalışması, Amerikan devletinin önceliklerinin ne kadar değiştiğini de gösteriyor.

Amerikan hukukunda sivil bir ihlalin ötesine geçmeyen ‘belgesiz’ göçmenleri ‘illegal’ olarak tanımlayıp savaş yetkilerini kullanabilmek için suçlu ilan etmek ülkenin sosyo-ekonomik gerçekleriyle de uyuşmuyor. Uzun yıllar büyük Amerikan şirketlerinin fiili olarak teşvik ettiği ve ekonominin de büyük kazanç sağladığı göçmenlik olgusunun kriminalize edilerek savaş açılması, birçok yerel ekonomiyi de derinden sarsmış durumda. Göçmenlerin entegrasyonu için uzun yıllar uğraş veren federal devlet kurumlarının şimdilerde onları düşman ilan ederek aile üyelerini birbirinden koparmak pahasına sınır dışı etme operasyonlarına girişmesi, Trump’ın göçmenlik tartışmasını tamamen yeniden tanımlamayı başardığına işaret ediyor. Elbette Biden yıllarında yaşanan sınır krizinin bu gelinen noktaya büyük katkısı oldu ancak ülkede yaşayan milyonlarca belgesiz göçmenin illegal yabancı düşman ilan edilerek yer altına inmeye zorlanması, birçok eyalet için kritik sosyo-ekonomik sorunlar doğurma potansiyeli taşıyor.

Trump yönetiminin illegal göçle mücadele yöntemlerinin hem federal devletle eyaletleri karşı karşıya getirmesi hem de sıradan halkın kolluk kuvvetlerine karşı güvenini sarsması, önümüzdeki dönemde göçmenlik meselesinin toplumun önemli fay hatlarından biri haline geleceğine işaret ediyor. İllegal göçe karşı oluşan toplumsal tepkiyi harmanlayıp seçim kazanmak için ustaca kullanan Trump, Demokratların yönettiği eyaletleri hedefe koyarak onları hukuk dışılığı savunma pozisyonuna itmeye çalışıyor. Ancak sadece olağanüstü durumlar için kullanılan yetkileri göçmenlik meselesinde kullanmaya kalkışarak riskli bir strateji izliyor. Federal sistemin yetki ve sorumluluk alanlarını yeniden tartışmaya açma potansiyelinin yanında birçok şehrin ekonomisini doğrudan negatif etkileyebilecek adımlar atıyor. Sınır dışı etme seferberliğini federal devletin ana görevi haline getirerek sistemi zorlayan Trump, siyasetin fay hatlarını kırılma noktasına gelecek kadar zorlamaktan da çekinmiyor.