SonTurkHaber.com
close
up
“Yerli” Sanatın Yükselişi Samed Karagöz

“Yerli” Sanatın Yükselişi Samed Karagöz

SonTurkHaber.com, Yenisafak kaynağından alınan bilgilere dayanarak bilgi yayımlıyor.

Küresel sanat sahnesi, son yıllarda belki de en radikal kırılmasını yaşıyor. Merkezî anlatılar yerini kenarda bırakılanların sesine bırakırken, yerli (Indigenous) sanatçılar yalnızca görünür olmakla kalmıyor, bizzat küresel anlatının merkezine yerleşiyor. Geçtiğimiz haftalarda İngiltere’de Tate Modern, Camden Art Centre ve Edinburgh’daki Fruitmarket Gallery gibi prestijli kurumlarda açılan sergiler; bu dönüşümün yalnızca geçici bir ilgi değil, kurumsal bir yeniden yapılanma olduğuna işaret ediyor.

Küresel sanat sahnesi, son yıllarda belki de en radikal kırılmasını yaşıyor. Merkezî anlatılar yerini kenarda bırakılanların sesine bırakırken, yerli (Indigenous) sanatçılar yalnızca görünür olmakla kalmıyor, bizzat küresel anlatının merkezine yerleşiyor. Geçtiğimiz haftalarda İngiltere’de Tate Modern, Camden Art Centre ve Edinburgh’daki Fruitmarket Gallery gibi prestijli kurumlarda açılan sergiler; bu dönüşümün yalnızca geçici bir ilgi değil, kurumsal bir yeniden yapılanma olduğuna işaret ediyor.

2024 Venedik Bienali'nin "Foreigners Everywhere" teması altında Altın Aslan ödülünü kazanan Avustralyalı Archie Moore ve Maori kolektifi Mataaho'nun başarısı, bu rüzgârın ilk kıvılcımıydı. Yerli sanatçılar artık yalnızca geleneksel motifler, nokta tekniği ya da pastoral temsillerle değil; hiciv, siyasal eleştiri ve çevresel yıkıma dair güçlü bir estetikle karşımıza çıkıyor. Bu yeni anlatılar, Batı merkezli sanat kurumlarının hem estetik hem de etik zeminini yeniden düşünmeye zorluyor.

Tate Modern’de yer bulan Emily Kam Kngwarray’nin Rüya Zamanı (Dreamtime) soyutlamaları, Camden Art Centre’daki Vincent Namatjira’nın keskin politik portreleri ve Jaune Quick-to-See Smith’in kimlik ile toprak arasındaki bağları sorgulayan işleri, yeni bir çağın işaret fişekleri niteliğinde. Bu sanatçılar yalnızca kendi geçmişlerini değil, aynı zamanda evrensel krizleri –iklim felaketi, sömürgecilik sonrası kimlik arayışı, yerinden edilme– sanatsal bir dil aracılığıyla görünür kılıyor.

İngiltere’deki sergilerin yanı sıra Güney Amerika’dan da çarpıcı işler geliyor. Amazon yerlisi Santiago Yahuarcani’nin doğal pigmentlerle yaptığı kabuk bezli eserleri ya da Arjantinli Silät kolektifinin tekstil yoluyla iklim krizine dair açtığı yaralar, yerli sanatın yalnızca nostaljik değil, aynı zamanda gelecek odaklı olduğunu gösteriyor.

Bu yükseliş, koleksiyon piyasasında da yankı buluyor. Tate gibi büyük kurumlar, artık yalnızca Batılı ustaların değil yerli sanatçıların da eserlerine kalıcı koleksiyonlarında yer veriyor. Ancak bu yükselişin beraberinde getirdiği tartışmalar da var: Bu görünürlük gerçek bir temsil mi, yoksa estetikle perdelenmiş bir tür ‘tokenizm’ mi?

Yerli sanatçılar için sanat bir ifade biçimi olmaktan öte topluluk belleğini yaşatma ve geleceğe aktarma aracı. Kültürel bekçiliğin sanatsal formlara evrilmiş hali. Dolayısıyla bu hareketi, geçici bir ‘trend’ olarak değil, bir kültürel yeniden inşa süreci olarak okumak gerek.

Sanat dünyası artık yalnızca Batı’nın değil toprağıyla konuşanların da hikâyesini dinliyor. Tıpkı 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında Batılı sanatçıların Doğu’ya özellikle İslam sanatlarına ve geleneksel el işçiliğine duyduğu estetik merak gibi, 21. yüzyılın ilk çeyreğinde de sanatın yönü yeniden merkezin dışına, çoğu zaman görmezden gelinen yerlere çevriliyor. O dönemde Paul Klee’nin Tunus’ta ışığın izini sürmesi, Henri Matisse’in Fas’ta İslam mimarisinden ve halı desenlerinden etkilenmesi ya da Wassily Kandinsky’nin minyatür estetiğine duyduğu hayranlık nasıl yeni görsel dillerin önünü açtıysa; bugün de yerli ve yerinden edilmiş toplulukların sanatçıları, hem tarihsel miraslarını hem de güncel meseleleri küresel sahneye taşıyarak benzer bir kırılma yaratıyor. Bu yeni seslerin yükselişi sadece galerileri değil, izleyiciyi de dönüştürüyor; çünkü bu sanat artık bir bakış değil, bir birlikte yaşama çağrısı. Ve bu dönüşüm, belki de çağımızın en umut verici estetik kırılması.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:61
embedKaynak:https://www.yenisafak.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 09 Temmuz 2025 04:11 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Kayserispor Beşiktaş maçının bilet fiyatları belli oldu

29 Temmuz 2025 13:54see170

Uzak Şehir’in Sadakat i Gonca Cilasun tatilde

29 Temmuz 2025 11:37see167

Son dakika: Suça sürüklenen çocuklara “Minguzzi” ayarı! TCK 31. maddede kritik değişiklik yolda Son dakika haberleri

29 Temmuz 2025 08:36see163

Cep telefonu olan herkese acil uyarı Sözcü Gazetesi

29 Temmuz 2025 09:24see159

Altın fiyatları 3 haftanın en düşüğüne yakın seyirde Canlı altın fiyatları

29 Temmuz 2025 08:06see158

BÜLENT CANKURT Hiç ders almıyoruz! Botu 13 yaşındaki oğluna kullandırttı

29 Temmuz 2025 07:06see157

Zonguldak ta kahreden olay! Baba ile oğlu hayatını kaybetti

29 Temmuz 2025 22:17see147

Sadettin Saran: Bir yapı var

29 Temmuz 2025 21:10see114

TÜRK İŞ Başkanı dan Şimşek e HAK İŞ e ağır sözler: Türkiye yoksa maliye bakanına ne gerek var!. Sözcü Gazetesi

30 Temmuz 2025 11:26see112

Türk savunma sanayiinde bir ilk! Gökçeri 10 gün havada kalabiliyor

29 Temmuz 2025 17:34see112

2025 Temmuz ayı aktüelleri: BİM, ŞOK, A101, Temmuz 2025 güncel aktüelleri ile bu hafta hangi ürünler indirimde?

29 Temmuz 2025 17:28see112

Beşiktaş ın yıldızı Tammy Abraham a hırsızlık şoku!

30 Temmuz 2025 17:39see111

TOFAŞ beklentilerin üzerinde kâr açıkladı Sözcü Gazetesi

29 Temmuz 2025 10:45see111

Çekmeköy de sünger fabrikasında yangın! Trafo sisteminde patlamalar yaşandı

29 Temmuz 2025 23:32see111

Galatasaray, yıldız oyuncunu sözleşmesini uzattı Son Dakika Spor Haberleri

29 Temmuz 2025 19:06see111

İran dan Trump ın Gazze iddiasına yalanlama

29 Temmuz 2025 12:41see110

Bir aile parçalandı: Dereye uçan otomobilde baba ve küçük oğlu hayatını kaybetti

30 Temmuz 2025 00:46see110

Bursa kundakçısı FETÖ’cü üzerinden verilen mesaj

29 Temmuz 2025 10:49see110

Metroda tavşan kostümü ve oyuncak tüfekle gezen şahıs yakalandı İstanbul Haberleri

30 Temmuz 2025 00:29see110

Bir sigara grubuna daha zam!

29 Temmuz 2025 23:48see109
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları